به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ راه‌های رسیدن به امنیت زیستی شامل اقداماتی است که رعایت آنها منجر به پیشگیری از مخاطرات ناشی از حوادث و نفوذ عوامل بیماری‌زا می‌شود که عبارت است از:
طراحی محیط امن و مناسب
به منظور جلوگیری از دسترسی افراد و نفوذ عوامل بیماری‌زا و رفت و آمد‌های وسایل نقلیه محل احداث تاسیسات باید حداقل در فاصله 3 کیلومتری از حوزه شهر و شهر نشینی و همچنین خارج از محدوده بخش‌ها، دهستان و روستاها و با فاصله مناسب از دامداری‌های مشابه (۲۵۰ تا ۵۰۰ متر) و حداقل در فاصله یک کیلومتری کشتارگاه‌ها باشد.
محل احداث از کارخانجات فرآوری گوشت، پوست و فرآوری مواد خام دامی و مراکز جمع‌آوری شیر باید حداقل ۵۰۰ متر و از جاده‌های اصلی و پر رفت و آمد حداقل ۱۵۰ متر فاصله داشته باشد. دامداری نباید در مسیر رودخانه و مناطق سیل‌خیز و در مسیر بادهای فصلی ساخته شود. جهت سالن‌ها در مناطق سردسیر باید جنوبی یا غربی و در منطقه‌های گرمسیر، شمالی یا شرقی باشد.
در ایران بهترین جهت احداث سالن‌ها جنوب یا جنوب شرقی است. طول سالن‌ها باید در جهت باد قرار گیرد تا از کوران هوا جلوگیری و باعث تهویه مناسب و ممانعت از فشار باد بر سالن‌ها گردد. به منظور جلوگیری از نفوذ حیوانات و کنترل آنها ضرورت دارد در اطراف تاسیسات دامداری حصارکشی مناسب و بلند احداث شود. دیوارها نباید دارای شکاف و روزنه برای نفوذ و یا لانه‌گذاری موجودات مضر مانند روباه، موش صحرایی و حشرات باشند.
خانه کارگری و دفتر کار مدیر و اتاق تعویض لباس و حمام از تاسیسات، اصطبلها و محل شیردوشی باید فاصله داشته باشد برای جلوگیری از ورود بیماری از طریق دامهای تهیه شده و خریداری شده از مناطق دیگر باید اصطبل قرنطینه جدا از سایر اصطبلها باشد این فاصله حداقل صد یارد (۴۴ / ۹۱ متر) می‌باشد. برای پیشگیری از مخاطرات دامهای جوان، مسن و سنگین و بر حسب نوع تولید و سن، تاسیسات نگهداری هر یک باید به شرح ذیل باشد:
۱) سالن نگهداری گوساله‌های نوزاد و شیرخوار تا ۴ ماهگی
۲) اصطبل نگهداری گوساله‌های ۴ تا ۶ ماهه؛
۳) اصطبل نگهداری تلیسه و دامهای جوان و دامهای آبستن؛
۴) اصطبل دامهای خشک؛
۵) اصطبل نگهداری دامهای شیرده؛
۶) سالن زایشگاه و سالن بیمارستان جهت نگهداری دامهای بیمار به منظور جلوگیری از ورود عوامل بیماری‌زا توسط کامیون‌ها و وسایل نقلیه و واردشوندگان به دامداری حوضچه‌ای در درب ورودی هم عرض با درب ورودی و به طول ۴ متر و عمق ۲۵ سانتی‌متر احداث می‌شود. این حوضچه همیشه باید دارای آب همراه با مواد ضد عفونی (از جمله آهک) باشد.
تهیه دام و علوفه از محل غیر آلوده
در این مورد باید با هماهنگی دامپزشکی محل و با مجوز بهداشتی، دام را از محلی که بیماری وجود ندارد، تهیه نمایید. به علاوه دام خریداری شده را باید به مدت ۲۱ روز در سالن قرنطینه نگهداری کرده و توسط دامپزشک معاینات و معالجات لازم انجام و واکسن‌های موردنیاز را تزریق کند. در صورتی که در این مدت بیماری نشان نداد دام را با سایر دامهای هم سن مخلوط کرد.
همچنین مرغدار باید جوجه، پولت و یا تخم‌مرغ نطفه‌دار از یک محل مطمئن با نظارت مستقیم سازمان دامپزشکی خریداری نماید. از خرید علوفه کپک‌زده و سم‌پاشی‌شده خودداری شود. آب آشامیدنی و مورد مصرف دامداری باید از نظر میزان سختی و یا سنگینی آزمایش شود تا برای آشامیدن مناسب باشد. ضمنا از نظر آلودگی به طور مرتب آزمایش و میزان وجود آلودگی آن باید بررسی و قابل شرب باشد.
کنترل جریانات ورود و خروج
افرادی که در به خطر افتادن امنیت زیستی یک دامداری مسئولند عبارت است از:
۱) مدیر یا صاحب دامداری؛
2) کارگران دامداری؛
3) دامپزشک و کارکنان دامپزشکی و دامپروری؛
۴) دلالان خرید و فروش دام؛
۵) شیرجمع‌کن‌ها؛
۶) افراد متفرقه.
کامیون‌های حمل علوفه و وسایل نقلیه به دلیل انتقال گرد و خاک و کود از یک دامداری به دامداری‌های دیگر خطری جدی از نظر آلودگی به حساب می‌آیند. این کامیون‌ها را باید از حوضچه ضدعفونی عبور داد و شاسی و بدنه آنرا ضدعفونی کرد در صورت عدم ضرورت، از ورود وسایل نقلیه به دامداری جلوگیری شود و یا بار و علوفه را در محلی مناسب تخلیه و توسط کارگران و وسایل نقلیه مطمئن به انبار حمل شود.
ضمنا باید از پیاده شدن راننده در محیط دامداری جلوگیری کرد. از عوامل متداول انتقال آلودگی‌های خطرناک برای سلامتی طیور، انسان است. صاحب دامداری باید ابتدا خود قبل از ورود به محوطه دامداری در اتاق تعویض لباس حمام کند و چکمه و لباس کار مخصوص بپوشد و سپس وارد محوطه شود. همچنین باید چکمه و لباس کار به اندازه کافی در اتاق تعویض لباس برای سایر افراد دامداری وجود باشد. از ورود شیرجمع‌کن‌ها به دامداری جلوگیری شود و شیر را در درب دامداری به آنها تحویل نمایند.