قاعده کلی در کنترل بیماری مرزی، این است که از آلودگی میش‌ها در اوایل آبستنی جلوگیری کنیم.
به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ انتشار بیماری در شرایط طبیعی هم به‌صورت عمودی (از مادر به جنین) و هم به‌طور افقی (از میشی به میش دیگر) صورت می‌گیرد. مهم‌ترین منبع آلودگی در گله، خرید بره میش‌های PI است این بره‌ها که در ظاهر سالم هستند به مدت طولانی ویروس را از خود دفع می‌کنند.
بره میش‌های PI که به تازگی وارد گله می‌شوند ممکن است تا بزرگسالی زنده بمانند و با اینکه قدرت باروری آنها کم است، می‌توانند بره‌های مقاوم به‌دنیا بیاورند که خود منبع آلودگی هستند.
برخی از بره‌های نر، ویروس را از راه منی دفع می‌کنند که این دام‌ها قدرت باروری کمی دارند.
درصورتی که میش‌های آبستن حساس با گله‌های آلوده برخورد کنند و یا میش‌های آلوده با میش‌هایی که درمقابل بیماری ایمنی ندارند، در نزدیکی هم قرار گیرند، تلفات شدیدی بروز می‌کند.
در گله‌هایی که فصل تولیدمثل طولانی دارند، ممکن است علائم بالینی در میش‌هایی که دیرتر آبستن شده اند مشاهده شود. در تابستان که ارتباط و تماس نزدیک بین دام‌ها کمتر است، سرعت انتشار بیماری پایین است.
شیوع این بیماری با افزایش تراکم دام‌ها در گله ارتباط مستقیم دارد. در گله‌هایی که گاوها و گوسفند‌ها در زمستان نزدیک هم نگهداری می‌شوند، گاو‌های (PI) مقاوم به BVD منبع مهمی جهت وقوع همه‌گیری بیماری مرزی هستند.
این بیماری هم به‌صورت همه‌گیری و هم انفرادی رخ می‌دهد. همه‌گیری بیماری مرزی در گله‌هایی رخ می‌دهد که میش‌ها با سنین مختلف در اوایل آبستنی به‌سر می‌برند.
در مواردی که بیماری در گله به‌صورت انفرادی به‌وقوع می‌پیوندد، باید تمامی بره‌ها و گوسفندانی که مشکوک به آلودگی هستند قبل از شروع فصل جفت‌گیری به کشتارگاه فرستاده شوند.
خطر بیماری مشترک
این بیماری برای انسان خطری ایجاد نمی‌کند.
کنترل و پیشگیری بیماری مرزی
قاعده کلی در کنترل بیماری این است که از آلودگی میش‌ها در اوایل آبستنی جلوگیری کنیم. گوسفندهای PI که آبستن نمی‌شوند باید شناسایی و به کشتارگاه فرستاده شوند، این کار باید قبل از جفت‌گیری صورت گیرد.
بعد از شیوع بیماری و سقط، تمام بره‌هایی که دارای نقایص مادرزادی هستند و همینطور بره‌های ضعیف را باید به کشتارگاه فرستاد. از آنجا که علائمی چون لرزش و غیرطبیعی شدن پشم پس از 2-1 ماه از تولد برطرف می‌شود این علائم باید سریع تشخیص داده شوند.
بهتر است هیچ دامی به گله وارد نشود، به‌عبارت دیگر بهترین راه کنترل، محدود کردن گله است، ولی اگر هم خریدی صورت گرفت قبل از ورود به گله به طور حتم باید آزمایش‌های لازم انجام شود.
بره‌های جایگزین بالای دو ماه باید آزمایش‌های الایزا یا سایر آزمایش‌های جداسازی ویروس را پشت سر بگذارند و درصورت منفی بودن، اجازه ورود به گله را دارند.
عفونت دائمی با انجام تست‌های سرمی غربالگری در بره میش‌هایی که در سن 6 ماهگی (پس از کاهش ایمنی مادری) برای جایگزینی استفاده می‌شوند می‌توانند شناسایی شوند بنابراین قبل از خرید میش و قوچ جایگزین باید آنها را غربالگری یا قرنطینه کرد و گوسفند‌هایی که به تازگی وارد گله شده‌اند تا زایش بره‌هایشان از سایر گوسفندهای گله جدا نگهداری شوند.
گاوها و گوسفندان نیز باید از یکدیگر جدا نگهداری شوند و غذاخوری و آبخوری مشترک نداشته باشند. به‌خصوص اینکه گاوها نباید در نزدیکی گوسفندهای آبستن باشند و نباید دارای مرتع مشترک با آنها باشند.
گله‌های گاو باید برعلیه BVDواکسینه شوند. واکسن کشته‌ای جهت این بیماری تهیه شده که بهتر است قبل از جفت‌گیری به میش‌ها تزریق شود تا از انتقال بیماری ازطریق جفت جلوگیری شود.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که ایمنی متقاطع بین ویروس بیماری مرزی و ویروس اسهال ویروسی گاوها خیلی کم است. بنابراین واکسیناسیون گوسفندان با واکسن کشته یا زنده اصلاح شده BVD فایده‌ای ندارد.
درمان
درمورد این بیماری درمان اختصاصی وجود ندارد و با انجام مراقبت، بسیاری از بره‌ها زنده می‌مانند اما رشد بره‌ها ضعیف است و به طور معمول بزرگ کردن این بره‌ها ارزش اقتصادی ندارد.