به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ دو منبع حرارتی که گاو را تحت تأثیر قرار می‌دهند که عبارتند از حرارت محیط، حرارت داخلی حاصل از سوخت و ساز پایه مواد مغذی.
حرارت ناشی از متابولیسم مواد مغذی عامل کم‌اثرتر نسبت به حرارت محیط است ولی به موازات افزایش تولید شیر و خوراک مصرفی حرارت بیشتری حاصل می‌شود که تنش حرارتی حاصل از حرارت محیط را دو چندان می‌کند. اثرات تنش حرارتی بر گاوهای پر تولید بیشتر از خشک است.
راهکارها
بهترین روش تهیه سایبان می‌باشد، سرمایش تبخیری در به شکل آب‌پاشی یا مه‌پاشی نیز موثر باشد.
عوامل
مهمترین عامل تنش حرارتی تابش مستقیم نور خورشید، عدم جریان باد و رطوبت زیاد محیط.
حرارت معمول بدن گاوهای شیری: 38/6 درجه سلسیوس است. دمای محیط بیش از 25/5 درجه سلسیوس و یا شاخص رطوبتی بیش از 72 درصد منجر به ایجاد تنش می‌شود.
مشخصات گاو متأثر از هوای داغ و مرطوب
- افزایش حرارت بدن بیشتر از 39/1 درجه سلسیوس
- له‌له زدن بیشتر از 80 دم در دقیقه
- کاهش خوراک مصرفی بیشتر از 10-15 درصد
- کاهش فعالیت و
- کاهش تولید شیر به میزان 10-20 درصد یا بیشتر
عوامل مؤثر در شدت تنش
شرایط محیطی، سطح تولید و مصرف خوراک، مرحله شیردهی، مدیریت سرمایشی، نیاز‌های حرکت گاو، رنگ و نژاد.
تغییرات فیزیولوژیک که در هنگام ظهور علائم تنش حرارتی رخ می‌دهد می‌تواند، افزایش سرعت تنفس و له‌له زدن، کوشش برافزایش سرمایش تبخیری، افزایش مقدار دی‌اکسید کربن دفعی، کاهش H2CO3، افزایش PH خون، افزایش باز جذب یون H در کلیه ودفع HCO3 وکاهش Na باشد.
مدیریت راهکار‌های خوراک‌دهی جهت کاهش تنش حرارتی
افزایش تعداد دفعات خوراک دهی در روز
در این حالت، خوراک تازه‌تر است و باعث تحریک مصرف خواهد شد، اگر محوطه خوراک‌دهی راحت باشد درصورت تغذیه مکرر برای آمدن به پای آخور تحریک می‌شوند. خوراک‌دهی 3 بار در روز مناسب‌ترین است.
در هوای گرم گاوها پس از شیردوشی و طی شب خوراک‌دهی می‌شوند. تغذیه در هنگام غروب آفتاب و سپس یک بار دیگر حدوداً یک ساعت قبل از طلوع آفتاب زمان مناسبی است.
جیره کاملاً می‌بایست مخلوط باشد تا دامدار توانایی تنظیم سطح حداقل فیبر را در جیره داشته و درنتیجه تحریک مصرف خوراک و به حداقل رساندن نوسانات تخمیر شکمبه و کاهش PH.
افزودن آب به جیره و نرم کردن خوراک فیبری همچنین کاهش خشکی و گرد و غبار درنتیجه آن افزایش خوش‌خوراکی حاصل می‌شود. سطح افزودن آب به جیره 3-5% می‌باشد.