علائم بالینی و کالبدگشایی لپتوسپیروز

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بیشتر عفونت‌های لپتوسپیرایی در گاو‌های غیر آبستن، تحت بالینی است و تعداد زیادی از دام‌ها بدون بروز نشانه‌های واضح بیماری، عامل بیماری را ازطریق ادرار دفع می‌کنند.

عفونت جنین سبب سقط، مرده‌زایی و زایش نوزادان ضعیف خواد شد. سقط بعد از 1 تا 6 هفته پس از عفونت حاد پومونا و 4 تا 12 هفته پس از عفونت حاصل از هارجو رخ می‌دهد و سقط جنین‌های پومونا اغلب در ثلث آخر آبستنی رخ می‌دهد.

بعد از همه‌گیری ناشی از سرووار پومونا، بروز سقط در بعضی گله‌ها می‌تواند بسیار بالا (تا 50 درصد) باشد. هارجو ممکن است سبب ناباروری یا سقط از چهار ماهگی تا پایان آبستنی شود.

میزان سقط در‌هارجو بین 10 الی 30 درصد است و درصورتی‌که جنین در سه ماهه سوم آبستنی عفونی شود، جنین می‌تواند پادتن‌های اختصاصی تولید کند و بر عفونت غلبه یابد.

بیماری لپتوسپیروز در گاو

تب شدید (41-40 درجه سانتی‌گراد) خمودگی، کم‌خونی، هموگلوبینوری، زردی و رنگ‌پریدگی مخاطات از نشانه‌های شکل حاد این بیماری است. گوساله‌های تا 1 سال نسبت به شکل حاد بیماری حساس‌ترند.

در گاو‌های بالغ علاوه بر نشانه‌های مذکور، معمولاً سقط جنین، مرگ نوزادان و تغییراتی در پستان و شیر وجود دارد. ترشح شیر تقریباً قطع می‌شود و ترشحی به رنگ قرمز محتوی لخته خون از پستان خارج می‌گردد و پستان قوام سخت و سفت ندارد.

معمولاً سقط در نیمه دوم آبستنی اتفاق می‌افتد که ممکن است به علت تهاجم جرم به جفت باشد. در عین‌حال سقط جنین ممکن است در هر مرحله‌ای از آبستنی از ماه چهارم به بعد اتفاق بیفتد.

در گاو نر تورم بیضه، کاهش تعداد اسپرم و گاهی جراحات پوستی در ناحیه اسکروتوم نیز مشاهده شده است. علائم شکل تحت حاد بیماری مشابه شکل حاد است ولی شدت آن کم‌تر است.

سقط جنین در شکل تحت حاد 3 تا 4 هفته بعد از بروز نشانی‌ها روی می‌دهد. کاهش مقدار شیر و پیدایش خون و تغییر رنگ آن در چهار کارتیه پستان از خصوصیات دیگر این شکل از بیماری است. در شکل مزمن بیماری سقط جنین در ثلث آخر آبستنی رخ می‌دهد و تلفات این شکل از بیماری در گاو بالا و دوره نقاهت طولانی است.

بیماری لپتوسپیروز در گوسفند

گوسفند و بز در بین حیوانات اهلی کمتر به لپتوسپیروز حساس‌اند. لپتوسپیروز علت معمول سقط گوسفند نیست، ولی زمانی که در گاوداری‌ها یا حیوانات وحشی منطقه لپتوسپیروز وجود دارد، باید به آن توجه کرد چراکه در بیشتر موارد، آلودگی گوسفند‌ها در اثر تماس مستقیم یا غیرمستقیم با سایر حیوانات ازجمله گاوها ایجاد می‌شود.

شکل حاد بیماری در گوسفند توسط لپتوسپیرا پومونا و شکل تحت حاد توسط لپتوسپیرا هارجو ایجاد می‌شود. درشکل حاد، تب، تنفس سریع، بی‌حالی، هموگلوبینوری، زردی، سقط جنین و تلفات در بره‌ها مشاهده می‌شود.

درشکل تحت حاد، سقط جنین در اواخر آبستنی، قطع شیر، لاغری و زردی مخاطات دیده می‌شود. گاهی بیماری به‌صورت فوق حاد بروز می‌کند و دام‌های مبتلا در مدت 24 ساعت و گاهی زودتر با علائم تب، بی‌حالی و گاهی زردی تلف می‌شوند. میش‌های آبستن نیز ممکن است جنین خود را سقط کنند.

بره‌ها به‌ویژه بره‌های لاغر دربرابر بیماری بسیار حساس هستند و معمولاً در اثر ابتلا به بیماری در مدت کم تر از 12 ساعت تلف می‌شوند.

موضعی شدن در بافت عصبی و درنتیجه بروز آنسفالیت در گوسفند و بز رایج است. علاوه بر علائم مذکور، گاهی گوسفند‌های مبتلا دارای تنگی نفس و صدای خس‌خس بینی بوده و سرشان را پایین نگه می‌دارند.

بیماری لپتوسپیروز در بز

چندین سروتیپ از لپتوسپیرا اینتروگان نشان داده شده که عامل سقط در بز‌ها می‌باشند، اما شیوع آنها مشخص نیست. لپتوسپیرا ایکتروهموراژیه، لپتوسپیرا گریپوتایفوزا و لپتوسپیرا پومونا از عوامل اصلی سقط در بز هستند.

درظاهر بزها بیشتر از گوسفند‌ها به لپتوسپیروز حساس هستند. بز‌ها به‌عنوان منبع اولیه لپتوسپیروز عمل نمی‌کنند و احتمالاً آلوده شدن بز‌ها به علت تماس با ادرار آلوده سایر گونه‌ها ایجاد می‌شود.

علائم بالینی در بز شامل بی‌اشتهایی، تب، رنگ پریدگی، هموگلوبینوری، آنمی، علائم عصبی و سقط است که سقط در ثلث سوم آبستنی رخ می‌دهد.

علائم کالبدگشایی

ضایعات کلیه یکی از مهم‌ترین نشانه‌های بیماری است، چراکه لپتوسپیروز باعث نفریت بینابینی در کلیه می‌شود و ممکن است کلیه‌ها متورم و زرد متمایل به سبز باشد.

در مراحل پیشرفته بیماری آثار التهاب به صورت مناطق کوچک سفید رنگ و برجسته‌ای در بافت کلیه‌ها جلب توجه می‌کند. در موارد مزمن بیماری کانون‌های کوچک به رنگ سفید یا خاکستری با‌هاله‌ای از پرخونی در اطراف در حاشیه کلیه مشاهده می‌گردد.

خونریزی در بافت‌های زیرمخاطی و زیر سروزها قابل مشاهده است. در گاو ممکن است مخاط شیردان دچار زخم و خونریزی شود.

در مواردی که هموگلوبینوری شدید است خیز و آمفیزم ریوی امکان دارد مشاهده گردد همچنین ممکن است در محوطه صدری و صفاقی مایعات زرد و خونابه دیده شود. بزرگ شدن طحال یکی از علائم معمول در کالبدگشایی دام‌های مبتلا است و کبد ممکن است بزرگ، زرد و سفت باشد.

گاهی ظاهر جنین‌ها زرد است. جفت معمولاً متورم است. آسیب‌های وارد به جنین اندک است و غالباً توسط اتولیز پوشیده می‌شود. گاهی ممکن است جنین دچار آسیت یا پریتونیت فیبرینی باشد.