مقایسه عملی آزمایش گاماانترفرون و تست توبرکولین جلدی در تشخیص سل گاوی

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ یک برنامه عملیات مقایسه‌ای گله‌ای آزمایش گاما انترفرون و تست جلدی توبرکولین (SID) برای تشخیص سل گاوی در استرالیا به اجرا درآمد. ویژگی (Specificty) آزمایش گاما انترفرون پس از آزمایش ۶۳۳۷ راس گاو در گله‌های عاری از بیماری سل برحسب گزینش تشخیص راکتورهای مثبت بین 96/2 تا 98/1 % معین گردید.

حساسیت (Sensitivity) آزمایش گاما انترفرون بطور معنی‌داری از تست جلدی توبرکولین بالاتر بود این حساسیت بر اساس روش تعیین مقیاس بین 76/8 تا 93/6 % متغیر بود.

بالاترین حساسیت 95/2 % زمانی بدست آمد که در آزمایش گاما انترفرون و تست جلدی توبرکولین همزمان و بطور موازی (Parallel) انجام گرفت.

بعد از اولین بار استفاده از توبرکولین توسط رابرت کخ در سال ۱۸۹۰ دامپزشکان اولین گروه بودند که توانایی تشخیص توبرکولین را به اثبات رساندند. (1982 Sinder)

در سال ۱۸۹۲ پیرسون Pearson ثابت کرد که تست توبرکولین قابلیت تشخیص بیماری سل غیرکلینیکی را در گاو دارا می‌باشد پس از آن عملیات ریشه‌کنی گله‌ای بیماری به‌صورت تست و کشتار راکتورها شروع شد.

هرچند بزودی شکیات درمورد ویژگی آزمایش توبرکولین، استاندارد بودن و کیفیت توبرکولین مطرح گردید. حتی مشخص گردید که اغلب راکسیون‌های مثبت کاذب False - Positive reactions در گاو در اثر حساسیت تست نسبت به مایکوباکتریوم‌های غیرسلی اتفاق می‌افتد. (1988 sinder)

پاسخ ایمنی به عفونت‌های مایکوباکتریوم به‌طور عمده پاسخ ایمنی سلولی است (thoms and Morris) بنابراین تست‌های جدید تشخیص بر اساس اندازه‌گیری میزان پاسخ ایمنی سلولی استوار است در روش تست جلدی توبرکولین (SID) آنتی‌ژن به خود گاو تزریق می‌گردد و پس از ۲ روز محل تزریق جهت هرگونه واکنش التهابی معاینه می‌گردد.

نتیجه این تست به موقعیت ایمنی بدن بستگی دارد و ازطرفی خود آزمایش می‌تواند موجب ایجاد بروز عدم حساسیت کار در تست‌های بعدی از ۲ تا ۶ ماه گردد.

تعیین حساسیت آزمایش گامانترفرون و تست جلدی توبرکولین

گاوهای آزمایش شده در مطالعه Wood و همکاران (۱۹۹۱) از گله‌هایی انتخاب شده بودند که سابقه وجود بیماری سل در آن گله‌ها وجود داشت و به ترتیب ذیل بود:

استرالیای غربی (گله شماره 1 - نژاد شورت هورن، گله شماره ۲- نژاد مختلط شیری و گوشتی) ایالات شمالی استرالیا (گله شماره ۳ شورت هورن و گله شماره ۴ نژاد دو رگ براهمن، شورت هورن) منطقه South Wales (گله شماره 5 شورت هورن و کله شماره ۶ مختلط گوشتی) تمام گاومیش‌های مورد آزمایش از ایالات شمالی استرالیا بودند.

مجموعاً 6264 راس گاو و ۴۹۰ گاومیش از گله‌های فوق به ترتیب ذیل مورد آزمایش گاما انترفرون و تست جلدی توبرکولین قرار گرفت:

روز اول یک نمونه خون هپارینه از هر راش گاو اخذ گردید روز دوم پلاسمای خون‌های اخذ شده جدا گردیده و به روش ایمنواسی آنزیمی گاما انترفرون IFN- y- enzyme Immuno) E.I.A) آزمایش گردید.

روز سوم پاسخ و واکنش گاوها به تزریق توبرکولین مطالعه و خوانده شد تمام کارهای راکتور که در هر دو آزمایش معین شده بودند ذبح و پس از آزمایشات چشمی (ماکروسکوپی) جهت آزمایشات باکتریولوژی و کشت باکتری مایکوباکتریوم بوویس آزمایش گردیدند.

(1989 Comer) تمام گاوهائی‌که واکنش مثبت به آزمایشات نداشتند در یک کشتارگاه صنعتی ذبح شده و مورد معاینه و بازرسی گوشت قرار گرفتند.

بیشتر بدانیم:
معرفی بیماری سل (Tuberculosis)

تعیین ویژگی آزمایشات

برای تعیین ویژگی آزمایشات جمعاً ۶۳۳۷ راس گاو از دامداری‌هائی که بمدت حداقل 5 سال عاری از بیماری سل بودند از کل استرالیا انتخاب و مورد آزمایش قرار گرفتند.

نحوه آزمایشات گاما انترفرون گاوی

تمام نمونه‌های خونی هپارینه کمتر از ۱۲ ساعت پس از اخذ آن در درجه حرارت ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد به آزمایشگاه مرکزی حمل می‌گردید پس از اینکه نمونه خون‌ها در سینی‌های ۲۴ خانه‌ای بطور مساوی تقسیم می‌شوند به هرکدام ۱۰۰ میکرولیتر از هر دو ماده یکی فسفات با فرسالین P.B.S و دیگری P.P.D مرغی یا P.P.D گاوی (به غلظت ۳۰۰ میکروگرم در میلی‌لیتر) اضافه می‌گردید.

پس به مدت ۲۴ – ۱۶ ساعت در انکوباتور ۳۷ درجه نگهداری می‌شوند پس از پلاسمای خون‌ها اخذ شده و مورد آزمایش ایمنواسی آنزیمی گامانترفرون (IFN- Y - EIA) قرار می‌گرفتند.

بشقاب‌های E.I.A در صورتی معتبر ارزشیابی می‌شدند که میانگین دانسیته چشمی (OPtical density OD) سه نمونه منفی Negative control sample (N. C. S) کمتر از 0/13> و میانگین سه نمونه مثبت (Positive control sample) (P C S) بیشتر از 0/70 < بود.

برای اهداف تعیین حاسیت در آزمایش (IFN- Y - ELA) زمانی یک دام مثبت قلمداد بافت‌هائی که جهت وجود لزیون‌های سلی در گاو مورد معاینه قرار می‌گرفت:

جهت مطالعه کامل مقاله کلیک کنید:
معرفی آزمایش گاما انترفرون برای تشخیص سل گاوی