به گزارش «سرویس اطلاعات دارویی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ پاک‌گذر سیستمی کارآمد است برای استفاده در درمانگاه‌های پزشکی، مزارع تولید مواد غذایی، آزمایشگاه‌ها، مزارع بهره گیرنده از فناوری‌های بالا، درمانگاه‌های دامپزشکی، ورزشگاه‌‌ها و مکان‌هایی که نیازمند بهداشت کف هستند. باکمک این سیستم از آلودگی کف کفشها کاسته شده و ابتلا به عفونت‌ها کاهش می‌یابد.
آلودگیهایی که کفش‌های ما با خود به همراه دارند
به‌طورکلی عوامل بیماری‌زا از سه راه انتقال پیدا می‌کنند: هوا، آب و تماس سطحی. راه ورود عوامل بیماری‌زا به خانه، محل‌کار یا قسمت‌های مختلف بیمارستان، میکروب‌هایی می‌باشد که با لباس، کفش و یا از طریق بیماران عفونی منتقل می‌شوند و بر اساس نوع ارگانیسم و آلودگی تا روزها و ماه‌ها بیماری‌زا باقی می‌مانند.
زمین منبع اولیه گرد و غبار و اسپورهای قارچی هوازاد و باکتریهایی است که به خاطر نیروی جاذبه روی زمین قرار داشته و به آسانی با هر نوع فعالیتی در هوا معلق خواهند شد. در نزدیکی زمین غلظت ارگانیسم‌های بیماری‌زای هوازاد بالاتر می‌باشد.
از لحاظ بالینی ثابت شده که کف کفشها میلیونها میکروارگانیسم را با خود حمل می‌کنند و میتوانند ۹۰ تا ۹۹% از آلودگی را به زمین انتقال دهند. شیارهای کف کفش، جای مناسبی برای جمع شدن آلودگیهایی است که گاهی جدا کردن‌‌شان از ته کفش کار بسیار سختی است؛ آلودگیهایی که ما از محل کار، خیابان، فروشگاه، ورزشگاه، توالتهای عمومی و هر مکان دیگری که در طول روز به آن جا پا گذاشته‌‌ایم، با خودمان به خانه می‌‌بریم. میکروارگانیسم‌هایی که به زمین انتقال پیدا می‌کنند میتوانند دوباره در هوا معلق شده و با نشستن بر روی زخم‌ها، وسایل و یا انتقال به بدن از طریق تنفس سبب عفونت گردند.
در مطالعه‌ای که برروی کفش‌های کاملاً نو انجام شده است نشان دادند که در طی تنها دو هفته بعد از استفاده از کفشها ۴۴۰۰۰۰ واحد باکتری روی آن یافت می‌شوند که ۲۷% از آنها انواع کشنده باکتری «ای‌کولای (Escherichia coli (E coli» می‌باشند. نتایج مطالعه‌ای جدید نشان میدهد که در کف کفشها، به‌طور متوسط، ۶۶ میلیون میکروب یافت می‌شود. در این مطالعه، دانشمندان دانشگاه آریزونا، ۹ گونه مختلف باکتری از جمله «ای‌کولای»، «کلبسیلا پنومونیه Klebsiella pneumoniae» و «سراشیا Serratia» را در کف کفش افراد شناسایی کردند که باعث بیماری‌های گوارشی، عفونت چشم و عفونت‌های ریوی خواهند شد. آمار ۹۶درصدی وجود باکتری‌های «کلی فرم Coliform» و «ای‌کولای» در بخش خارجی کفشها نمایانگر تماس مکرر آنها با مواد دفعی است که به احتمال زیاد از کف توالتهای عمومی یا تماس با مدفوع حیوانات در فضای خارجی سرچشمه می‌گیرند.
نتایج این مطالعه نشان میدهد باکتریهایی که به کف کفش چسبیده‌اند، بیش از هر سطح دیگری به حیات خودشان ادامه خواهند داد؛ زیرا هنگام راه رفتن دائماً مواد جدیدی به کف کفشها می‌‌چسبند که باکتریها میتوانند از آنها به عنوان منبع تغذیه استفاده کرده و رشد کنند.
مطالعه‌ی انجام شده در دانشگاه هوستون ثابت کرده که ۳۹% از کفشها، آلوده به باکتری «کلستریدیوم Clostridium» هستند. «کلستریدیوم» تنها نوک قله یخ را نشان میدهد و برای بهداشت عمومی خطر بزرگی است چرا که برخی از این باکتریها مقاومت آنتی‌بیوتیکی داشته و میتوانند مشکلاتی مانند اسهال‌های شدید که امکان ابتلا به التهاب کولون و مشکلات بهداشتی بیشتر را فراهم می‌کنند، به‌وجود آورده و درصورتی که باکتری مورد نظر به ترکیبات آنتی‌بیوتیکی مقاوم باشد این مشکلات شدیدتر خواهند شد.
باکتری‌های گوناگونی از طریق کفشها وارد خانه می‌شوند. محققان با بررسی سطوح کاشی و سرامیک کف منازل متوجه شده‌‌اند که در بیش از ۹۰درصد موارد، باکتریها و میکروب‌‌های کف کفش به سرامیک‌‌های کف‌‌پوش منازل چسبیده و این درحالی است که تعداد میکروبها در پرزهای قالی و موکت از این نیز بیشتر است.
محققین بر این باورند که کف کفش‌های ما از کاسه توالت هم آلوده‌‌تر است؛ چون در کف کاسه توالت حدود ۱۰۰۰ میکروب زندگی کرده ولی عدد و رقم میکروبها در کف کفشها به میلیونها می‌رسد. برای مثال کف بسیاری از استراحتگاه‌های عمومی حاوی حدود ۲ میلیون باکتری به ازای هر اینچ مربع هستند (کافی است بدانید که کف توالت تنها ۵۰ باکتری به ازای هر اینچ مربع دارد.)
اما میکروبها تنها عامل مشکل‌آفرین روی کفشها محسوب نمی‌شوند. سموم نیز مساله قابل‌توجهی هستند. آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها به‌راحتی میتوانند از طریق کفش‌های ما به داخل خانه راه پیدا کنند. زمانی که روی چمن‌ها قدم می‌زنید یا از نزدیک آنها عبور می‌کنید، بقایای این مواد شیمیایی جذب کفش‌های شما می‌گردند. این مواد شیمیایی مضر میتوانند موجب اختلال در عملکرد غدد درون‌ریز بدن شده و تعادل هورمون‌ها را مختل کنند.
نوزادان و کودکان نوپا اولین افرادی هستند که میتوانند میزان بالایی از این آلودگی‌‌ها را دریافت کنند زیرا دائماً در حال جست و خیز و چهار دست و پا یا سینه‌خیز رفتن برروی زمین هستند و هر شی‌ای که سر راه‌‌شان باشد را به دهان فرو می‌‌برند، اشیایی که ممکن است با وارد شدن کفش آلوده شما به خانه، آلوده شده و کودکان را بیمار کند. در صورتی که بچه‌های کوچکی دارید که روی زمین چهاردست و پا می‌کنند (حتی بچه‌های ۲ تا ۴ ساله) باید بدانید که یا نباید کفش‌های بیرون را در منزل به پا داشته باشید یا باید آنها را کاملاً ضدعفونی کنید.
پس از نوزادان و کودکان نوپا، سالمند‌ان و مبتلایان به آلرژی یا آسم، زنان باردار، بیماران با سیستم ایمنی ضعیف (مانند بیماران مبتلا به انواع سرطان یا ایدز) در معرض بیشترین خطر آلودگی ناشی از کفشها می‌باشند.