به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ هفت روز نخست زندگی جوجه‌ها، به ویژه 36 ساعت آغاز زندگی (پس از هچ) نقش بسیار مهمی در تعیین کارآیی تولید آنها در آینده بازی می‌کند. جوجه‌هایی که این روزها را به خوبی و آسانی پشت سر بگذارند از زندگی سالم‌تر و تولید بالاتری برخوردار خواهند شد.
یکی از نکات مهم در آغاز زندگی جوجه‌ها، حفظ رشد و سلامت دستگاه گوارش، به ویژه روده کوچک است. رشد روده کوچک جوجه‌ها در نخستین هفته زندگی، نسبت به رشد دیگر اعضای بدن او سریع‌تر است، چنان‌که وزن روده کوچک به هنگام هچ، تنها 2.5% از وزن کل بدن جوجه است، اما پس از 7 روز به 7% وزن کل بدن می‌رسد. اما این رشد سریع می‌تواند به آسانی آهسته و کند شود زیرا محرومیت جوجه از آب و دانه و پروتئین کافی می‌تواند اثر منفی روی رشد روده بگذارد.
کند شدن رشد روده کوچک سبب می‌شود که ساختمان دیواره روده به خوبی شکل نگیرد، و لایه‌ای که می‌تواند از ورود باکتری‌های بیماری‌زا و سموم خوراک (توکسین‌ها) به درون بدن جلوگیری کند به کمال نرسد. باز بودن راه ورود باکتری‌های بیماری‌زا و سموم به درون بدن، جوجه را با خطر بیماری و تلفات روبرو می‌کند.
کند شدن رشد روده کوچک در نخستین ساعات زندگی جوجه‌ها پیش می‌آید، زیرا در این ساعات آغازین زندگی، (پس از هچ) و در مسیر انتقال از هچری به مرغداری‌ها، جوجه‌ها به آب، دانه، و پروتئین کافی، دسترسی نخواهند داشت.
اهمیت لایه ممانعت‌کننده روده کوچک
لایه محافظتی روده (مانع ورود بیماری‌زاها و توکسین‌ها) نخستین خط دفاعی جوجه‌ها در برابر عوامل بیماری‌زا، و سموم است. این لایه محافظتی ژله مانند، که بخش عمده آن از موکوس (مخاط) تشکیل می‌شود، خط دفاعی بدن در برابر هجوم بیماری‌زاها به شمار می‌رود. موکوس را سلول‌های ترشحی گابلت (goblet) تراوش می‌کنند.
لایه موکوسی دیواره روده ضمن اینکه به مواد هضم شده و قابل جذب خوراک اجازه ورود از دیواره روده به درون بدن را می‌دهد، اما عوامل بیماری‌زا و سموم را در خود نگه می‌دارد و سپس بیرون می‌ریزد. این که لایه موکوسی تفاوت میان بیماری‌زاها، باکتری‌های بومی دستگاه گوارش، و باکتری‌های سودمند (پروبایوتیک‌ها) را چگونه تشخیص می‌دهد، یکی از مسائل مورد پژوهش بسیاری از دانشمندان است. این زمینه پژوهش، درباره انسان، و دام نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
لایه موکوسی روده، پوشش مرطوبی برای سلول‌های بافت پوششی روده فراهم می‌کند، و به صورت یک ژل گذرگاهی، برای عبور مواد مغذی به درون بدن عمل می‌نماید.
عوامل بیماری‌زا می‌باید بتوانند خود را به دیواره روده برسانند و به آنجا بچسبند و سپس به درون بدن نفوذ کنند، اما لایه موکوسی از گذر آنها و دسترسی به بافت پوششی روده جلوگیری می‌کند. حال اگر لایه موکوسی روده به اندازه کافی تولید نشود و تمامیت آن کامل نباشد بیماری‌زاهایی مانند سالمونلا تیفوموریوم می‌توانند به سرعت وارد بدن شوند و از راه جگر، و طحال، خود را به گردش خون برسانند.
تراوش موکوس در اثر دسترسی نداشتن جوجه به خوراک و عواملی دیگر می‌تواند تضعیف شود. برای همین است که به تازگی توجه بیشتری برای بهبود تولید موکوس و تقویت آن به عمل می‌آید.
گذشته از عوامل مدیریتی که برای آماده کردن سالن، خوراک و آب پاکیزه به هنگام رسیدن جوجه‌ها به مرغداری از هچری، و نیز بهبود شرایط انتقال آنها از هچری به مرغداری، می‌توانند بکار گرفته شوند، رساندن پروبایوتیک‌ها به جوجه‌ها، به ویژه در چند ساعت و هفته نخست زندگی، مورد توجه خاص قرار گرفته است.
برخی آزمایش‌ها نشان داده‌اند که با اسپری کردن پروبایوتیک‌ها روی سر جوجه‌ها هنگامی که در کارتن قرار داده شده‌اند تا به مرغداری منتقل شوند می‌تواند به شکل گرفتن میکروفلور روده جوجه‌ها کمک کند و از تلفات آنها در راه انتقال به مرغداری نیز تا اندازه‌ای بکاهد.
یک راه دیگر برای رساندن پروبایوتیک‌ها به جوجه‌ها، تزریق پروبایوتیک به درون تخم‌مرغ در هچری است.
کارشناس پرورش مرغ‌ها Tuer John) PIL انگلستان)
منبع: نیکوتک