به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ در مورد مصرف آب در مرغداری‌ها توجه به نکات زیر مهم است
نیازهای پرورش طیور را بیابید.
- هر 6 ماه یک بار کیفیت آب مصرفی به لحاظ میکروبی و مواد معدنی کنترل شود. آمیختگی فاضلاب‌ها با آب چاه می‌تواند به درگیری‌های عفونی و بخصوص کلی‌باسیلی در مرغداری منجر شود. در هر سی‌سی آب میزان کل باکتری‌ها نباید بیشتر از 100 عدد و میزان کلی‌فرم‌ها هم نباید بیشتر از 50 عدد باشد. غیراستاندارد بودن و بالا بودن مواد معدنی هم می‌تواند هم به اثر واکسن لطمه زند و هم با بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها تداخل داشته باشد.
- میزان نمک و سایر مواد معدنی آب باید کنترل شود و اگر آب پراملاح و شور باشد، از میزان املاح و نمک جیره به همان اندازه کاسته شود. این مسئه به خصوص در مناطق کویری و جنوبی کشور که از داشتن آب سبک محرومند، باید مورد توجه قرار گیرد. دیده شده است که عدم توجه به این نکته بعضاً باعث مسمومیت نمکی گله گردیده است.
- ضدعفونی آب مصرفی با کلر به میزان 2 تا 3 در میلیون (ppm3-2) ضروری است. توجه داشته باشید هنگام مصرف واکسن‌های آشامیدنی، باید از آب بدون کلر استفاده شود.
مشخصات جیره غذایی در مرغداری
- 60 تا 65 درصد هزینه‌های یک مرغداری را جیره غذایی تشکیل می‌دهد.
- معمولاً سه جیره غذایی به عنوان پیش‌دان، میان‌دان و پس‌دان از روز اول، 21 و 35 برای جوجه‌ها در نظر گرفته می‌شود. تقسیم‌بندی جیره بر اساس سن غلط است و بهتر است به جای آن، بر اساس وزن، به تغییر جیره اقدام شود. این بدان لحاظ است که نیازهای جوجه متناسب با وزن آن تغییر می‌کند نه سنش. لذا بهتر است که از 5- 4 نوع جیره در زمانی که میانگین وزن گله به ترتیب به 300 گرم، 1000 گرم، 1500 گرم و 2000 گرم رسید، استفاده کرد.
- درصد پروتئین این جیره‌ها را 22 شروع کنید و در طی 5 جیره برای هر جیره 1% از میزان پروتئین آن بکاهید تا به 18% برسد.
- میزان انرژی این 5 جیره را از 3000 کیلوکالری در هر کیلو دان شروع و به 3200 کیلوکالری در پایان دوره برسانید.
- نسبت انرژی به پروتئین در محاسبه‌ی جیره بسیار مهم است. چرا که میزان مصرف دان جوجه، نه بر اساس پروتئین دریافتی که بر اساس انرژی دریافتی است. جوجه به محض آن که انرژی لازم را از جیره کسب کند، احساس سیری می‌کند و دان نمی‌خورد. توصیه می‌شود نسبت انرژی به پروتئین در طی 5 جیره به ترتیب 135، 145، 155، 165 و بالاخره 175 در نظر گرفته شود.
- در میان اسید آمینه‌ها، میزان" لیزین"، "متیونین" و "متیونین + سیستین" اهمیت خاصی در جیره دارد. مثلاً گفته می‌شود میزان لیزین در میزان رشد سینه مؤثر است. میزان اسید آمینه‌ها را نسبت به انرژی جیره می‌سنجند. فرمول محاسبه برای مواد فوق به این ترتیب است:
برای لیزین: انرژی جیره × (سن جوجه بر حسب هفته × 183/0) – 47/4 ÷ 1000
برای متیونین: انرژی جیره × (سنw × 09/0 – (03/1 ÷ 1000
برای متیونین + سیستین: انرژی جیره × (سنw × 105/0 – (3/3 ÷ 1000
- در هر جیره با تعویض الک مخصوص بر میزان درشتی ذرات آن بیفزائید.
- هرچه میزان مخلوط کردن اجزای دان بهتر باشد، یکنواختی گله بیشتر و بهتر می‌شود.
- پیش از مصرف هر جیره جدید، نمونه‌ای از آن را جهت آنالیز و اطمینان از تعادل اجزای جیره و TVN آن به آزمایشگاه بفرستید. این کار کم هزینه و در عین حال پرسود و مفیدی است که متأسفانه مرغداران ما به آن توجه ندارند و وقتی به مشکل برمی‌خورند و در زمانی که مقدار زیادی از دان غیراستاندارد مصرف شده و لطمه خود را به گله وارد کرده، به فکر آن می‌افتند.
- ملاس از مواد انرژی‌زاست ولی به دلیل خاصیت ملین آن نباید از 2درصد جیره بیشتر باشد.
- کنجاله تخم پنبه منبع خوبی از پروتئین است ولی به دلیل وجود ماده سمی به نام "گوسیپول" محدودیت مصرف دارد. بهترین کنجاله تخم پنبه نباید از 15% جیره بیشتر مصرف شود و در هر حال باید کمتر از نصف سویای مصرفی باشد.
- سعی کنید پروتئین ماهی به واسطه داشتن اسید آمینه متیونین- که در سویا کم است- در جیره اول استفاده شود. در جیره‌های بعدی می‌توان فقط از پروتئین گیاهی استفاده کرد. ماهی باید زیر 5% جیره باشد چون علاوه بر افزایش خطر مسمومیت، به گوشت و تخم‌مرغ طعم ماهی می‌دهد.
- پودر گوشت به عنوان منبع پروتئین حیوانی به لحاظ اقتصادی به صرفه است ولی خطر آلودگی میکروبی (بخصوص سالمونلا) دارد و باید از این جهت کنترل گردد. به علاوه چون میزان Ca و P آن زیاد است، باید میزان این مواد در پودر گوشت محاسبه و از Ca و P جیره کاسته شود. در مورد ضایعات کارخانه‌های جوجه‌کشی نیز همین موضوع صادق است و نکته مهم دیگر این است که در این مواد مصرف آنتی اکسیدان برای جلوگیری از افزایش اکسیداسیون و ازت آزاد ضروری است. پودر گوشت و ضایعات را تا 2 و 3درصد جیره می‌توان مصرف کرد.
- مصرف جوش شیرین به میزان 2 کیلو در تن باعث کاهش استرس گرمایی و افزایش رشد می‌شود.
- مصرف شن می‌تواند به خرد شدن و هضم بیشتر دان کمک کند. باید توجه داشت بعضی از صدف‌ها خود با شن آمیخته‌اند و مصرف جداگانه شن را غیرضروری می‌کنند.
- دان آماده شده در اشکال آردی (mash)، حبه خرد شده (کرامبل) و حبه (پلت= pellet) موجود است که به ترتیب در پیش‌دان (starter)، میان‌دان (grower) و پس‌دان (finisher) کاربرد دارند.
بیشتر بدانیم:
عامل کلی باسیلوز
کاربرد و موارد مصرف جوش شیرین در صنعت دام و طیور
تغذیه؛ عامل بازدارندۀ کانیبالیسم در مرغ های تخمگذار
این دان‌ها معایب و محاسنی دارند
معایب آنها این است که به تشنگی و رطوبت مدفوع و در نتیجه رطوبت بستر می‌افزایند. تاریخ مصرف آنها به علت مواد افزودنی و رطوبتشان محدود است، به علت تراکم مواد غذایی جوجه ممکن است دچار کانیبالیسم و خودخوری شود. به علت پرخوری ممکن است موارد سکته و آسیت افزایش یابد.
محاسن آنها در افزایش سرعت رشد، کاهش پرت و ریخت و پاش دان و مهم‌تر از همه فقدان آلودگی عفونی به دلیل نابودی عوامل عفونی در پروسه پلت کردن می‌باشد. به این دلایل ضریب تبدیل هم بهبود می‌یابد.
- استارت اولیه جوجه یعنی رشد اولیه آن بسیار مهم است. لذا تأمین رشد مناسب در هفته اول، کل نتیجه‌گیری مرغدار در پایان دوره را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد به گونه‌ای که هر 10 گرم اضافه وزن در هفته اول، اختلافات وزنی معادل 60 گرم را در پایان دوره به وجود می‌آورد.
- به هیچ وجه تتمه دان قبلی از دوره‌های پیشین را در انبار نگه‌داری و مورد استفاده قرار ندهید و سعی کنید به اندازه مصرف خرید و انبار نمائید. این مسئله بخصوص در دوره‌هایی که گله دچار بیماری است مهم است و کانالی است برای انتقال همان بیماری به دوره بعدی.
- استفاده از محرک‌های رشد در بهبود عملکرد گله تأثیر به سزایی دارد.
در گذشته معمولاً از آنتی‌بیوتیک‌هایی نظیر تتراسیکلین ویرجینیا مایسین و آوپارسین با دز کمتر برای تغییر فلور میکربی روده و افزایش رشد و کاهش ضریب تبدیل استفاده می‌شد. اما ایجاد مقاومت‌های میکروبی باعث استفاده از "پروبیوتیک"ها شد که ترکیبی از باکتری‌های مختلف برای اسیدی کردن روده هستند. اسیدی کردن روده مانع رشد ای‌کولای و نیز باعث هضم و جذب بهتر مواد غذایی در دستگاه گوارش می‌شود. البته بجای پروبیوتیک‌ها می‌توان از اسیدهای آلی مثل اسید لاکتیک و اسید پروپیونیک و اسید سیتریک و اسید بنزوئیک هم استفاده کرد.
استفاده از آنزیم‌ها، هم راه دیگری برای افزایش هضم و جذب مواد غذایی و کاهش ضریب تبدیل است.
استفاده از "مخمر"هایی مثل" بایوساف" هم نتایج مشابهی دارد.
برای مطالعه بخش‌های دیگر این مقاله کلیک کنید: آموزش راه‌اندازی مرغداری
نوشته شده توسط دکتر محمد امین مروتی