نحوه ذخیره سازی تخم مرغ های نطفه دار در میزان جوجه درآوری

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ نگهداری ضعیف یا طولانی مدت و انبار کردن تخم‌مرغ باعث ضرور و زیان و کاهش میزان جوجه درآوری تخم‌مرغ‌های نطفه‌دار می‌شود. حفظ جوجه درآوری در تخم‌مرغ‌های انبار شده تجاری بوسیله گرما دادن در دوره نگهداری تخم‌مرغ امکان‌پذیر شده است.

ذخیره‌سازی تخم‌مرغ قسمت کلیدی در مراحل انکوباسیون تخم‌مرغ در مقیاس صنعتی، می‌باشد که نمی‌توان آن را نادیده گرفت و غیرقابل اجتناب می‌باشد. همزمان‌سازی تولید تخم‌مرغ گله مادر تا مرحله نهایی تولید غیرممکن بوده که این باعث ضرر و زیان زیادی می‌شود.

نگهداری نامناسب و ذخیره‌سازی تخم‌مرغ باعث کاهش بیشتر جوجه دراوری و ضرر بیشتر می‌شود. تاکنون حتی نگهداری تخم‌مرغ در شرایط صحیح، اما با دوره طولانی باعث کاهش جوجه درآوری می‌شود. اگرچه یافته‌های جدید نشان می‌دهد که بعضی از این کاهش‌ها می‌تواند به علت وضعیت نگهداری باشد.

نگهداری تخم‌مرغ‌های جوجه‌کشی امری حیاتی است

در یک جوجه‌کشی تجاری، نگهداری تخم‌مرغ قسمتی از جریان کار می‌باشد. نگهداری تخم‌مرغ در جوجه‌کشی‌های تجاری که ظرفیت‌های زیاد دارند. امری اجتناب‌ناپذیر است.

دستگاه‌های جوجه‌کشی ظرفیت در حدود 10.000 تا 100.000 تخم‌مرغ دارند. در یک روز تولید تخم‌مرغ جوجه‌کشی از یک گله مادر برای پر کردن تمام ظرفیت یک دستگاه کافی نیست و استفاده از دستگاه‌های جوجه‌کشی کوچک‌تر نیز در شرایط تجاری به‌صرفه نیست.

همچنین شرایط بازار هم تأثیر فراوان در ذخیره‌سازی تخم‌مرغ‌ها دارد. از یک طرف فراهم کردن تخم‌مرغ ثابت نیست، چرا که گله‌های مرغ مادر بر اساس دوره‌های برنامه‌ریزی شده باید بوسیله گله‌های جدید تعویض شوند و ازطرف دیگر درخواست جوجه یک‌روزه از روزی به روز دیگر بر اساس درخواست مصرف‌کننده بر اساس تعداد و زمان جوجه‌ریزی در بازار است.

این به این معنی است که ذخیره‌سازی تخم‌مرغ در هچری احساس می‌شود. بنابراین تخم‌مرغ ممکن است چندین روز نگهداری شود. هدف از ذخیره‌سازی، توقف رشد جنین در تخم‌مرغ بوده تا موقعی که تخم‌مرغ به داخل دستگاه جوجه‌کشی قرار داده شود.

نگهداری تخم‌مرغ به‌طور معمول

برای به‌دست آوردن توقف مناسب رشد جنین درجه حرارت نگهداری باید در حد صفر فیزیولوژیک رشد یا کمتر از آن باشد. در منابع و مقالات طیف وسیعی به‌عنوان صفر فیزیولوژیک درنظر گرفته شده است که از ۲۰-۱۹ و حتی تا ۲۹ درجه سانتی‌گراد ذکر شده است.

متأسفانه توافقی برای میزان حقیقی صفر فیزیولوژیک انجام نشده است، ولی باید این مسئله درنظر گرفته شود که هرچه زمان انبارسازی تخم‌مرغ بیشتر شود، درجه حرارت کمتری را باید به کار برد. این نشان می‌دهد که چرا حرارت انبار نگهداری بین ۱۰ تا ۱۲ درجه برای نگهداری ۲ تا ۳ هفته تخم‌مرغ به‌کار گرفته می‌شود.

بیشتر بدانیم:
شرایط محیطی ستر
بازرسی های مرتب برای جلوگیری از صدمات ناشی از جابجایی تخم مرغ ها
ردیابی تخم‌مرغ‌های نطفه‌دار آلوده

اشکالات نگهداری تخم‌مرغ به مدت طولانی

دانسته شده است که نگهداری تخم‌مرغ بیشتر از ۷ روز باعث کاهش جوجه درآوری می‌شود. همان‌طور که در نمودار شماره ۱ نشان داده شده است هرچه زمان نگهداری تخم‌مرغ طولانی‌تر شود به همان اندازه میزان جوجه درآوری کاهش می‌یابد.

نگهداری تخم‌مرغ‌ها باعث تلفات جنین بین ۲ تا ۳ روز اول انکوباسیون می‌گردد، به‌علاوه زمان انکوباسیون هم طولانی می‌شود. این عمل باعث می‌شود که تعداد جوجه‌های وارد به علت به دما آمدن دیرهنگام به‌عنوان وازده برگشت می‌شود.

علل این کاهش جوجه درآوری، خراب شدن آلبومین و مرگ سلول‌های نکروز شده است. تعداد سلول‌های زنده و pH محیط احتمالاً روی زنده بودن جنین بیشتر در دوره نگهداری و اوایل انکوباسیون تأثیرگذار است و از این‌رو در میزان جوجه درآوری تأثیر مهمی دارد.

با افزایش زمان نگهداری تعداد میتوتیک (توقف در مرحله متافاز و مرگ در دوره نگهداری) و ایندکس نکروز افزایش می‌یابد. میتوز اولیه احتمالاً در تخم‌مرغ‌های نگهداری شده زیر ۲۰ درجه اتفاق می‌افتد، تخم‌مرغ‌های نگهداری شده در زمان طولانی‌تر باید در حرارت زیر ۲۰ درجه (۱۰ تا ۱۵ درجه) به‌خاطر کاهش فعالیت سلولی نگهداری شود.

همچنین تغییرات در pH آلبومین و ویسکوزیته آن ممکن است در زنده ماندن جنین فاکتور مهمی باشد. از یک طرف جنین در تماس مستقیم با زرده بوده (pH زرده ۶) و نزدیک به لایه ضخیم آلبومین است از طرف دیگر pH بعد از ۴ روز نگهداری به ۹ می‌رسد.

اختلاف pH آلبومین و زرده بخصوص برای انتقال از غشاء ویتیلن لازم است در حالی‌که تماس طولانی مدت با pH بالای آلبومین به‌علت نگهداری طولانی مدت می‌تواند باعث تخریب جنین به علت pH اتفاق افتد زیرا رشد جنین در چند روز اولیه انکوباسیون بین 7/9 تا 8/4 می‌باشد.

میزان کاهش جوجه درآوری براساس زمان نگهداری تخم مرغ قبل از انکوباسیون

ظرفیت گرمادهی برای دوباره نگهداری جوجه درآوری

مطالعات زیادی در جهت امکان محدود کردن کاهش جوجه درآوری در نگهداری‌های طولانی مدت انجام شده است، که نتایج مختلفی داشته است Fasenko و همکاران در سال ۲۰۰۱ و Lourens در سال ۲۰۰۲ گزارش کرده‌اند که برای تخم‌مرغ‌های حاصله از مادر گوشتی که گرمادهی شده بودند، کاهش خسارات جوجه درآوری دیده شد.

در سال‌های اخیر کوشش زیاد، حتی در مقیاس‌های وسیع انجام شده است.

Nicholson در سال ۲۰۱۲ و Aviagen در سال ۲۰۱۴ با به کار بردن یک یا چند گرمادهی در ۳۴ آزمایش در مقیاس کم (تخم‌مرغ‌های مادر راس ۳۰۸ و ۷۰۸ و همچنین لاین‌های GP و GGP) نشان دادند که یکنواختی جوجه درآوری در تخم‌مرغ‌هایی که به مدت طولانی نگهداری شد، بهتر می‌باشد.

نمودار ۲ نشان می‌دهد که چگونه ظرفیت برای بهبود جوجه درآوری با افزایش زمان، افزایش می‌یابد.

بهبود جوجه درآوری بعد از گرمادهی در طول دوره نگهداری

نتایج مشابه برای مرغ‌های تخمگذار توسط Schulte - Driggelte در سال ۲۰۱۴ گزارش شد که بهبودی به میزان 11/5 درصد در جوجه درآوری تخم‌مرغ‌های حاصله از گله اجداد و گله تجاری LSL در حالی‌که ۲۰ روز نگهداری شده بودند با حرارت دادن در ۶ ساعت اولیه روز اول نگهداری مشاهده گردید.

زمینه بیولوژیکی

بیولوژی این مراحل قبلاً باید به‌طور مبسوط بررسی شود به خاطر اینکه بدانیم چرا گرمادهی باعث نگهداری جوجه درآوری تخم‌مرغ‌های انبار شده، گردیده و همچنین محدودیت‌های این روش را بررسی نمود.

می‌دانیم که مراحل رشد جنین از مرحله تخم‌گذاری شروع می‌شود و در لاین‌های ژنتیکی مختلف و سنین مختلف بین آنها تفاوت وجود دارد. این شاید به‌علت اثر ژنتیکی که باعث سرعت تقسیم سلولی اولیه و رشد آن یا بر اثر تغییرات در زمان انتقال از اویداکت بوده و یا به‌علت درجه حرارت بدن باشد.

درحقیقت رشد جنین طیور بلافاصله بعد از باروری در اینفاندیبولوم شروع شده و در زمان تشکیل آلبومین و پوسته تخم‌مرغ در ۲۴ تا ۲۶ ساعت بعد ادامه می‌یابد.

گزارش شده که جنین در مرحلهpre - gastrula در زمان تخمگذاری، کمتر می‌تواند نگهداری طولانی را درمقایسه با جنین در مرحله gastrula تحمل نماید. بنابراین انکوباسیون قبل از نگهداری ممکن است باعث بهبود جوجه درآوری در جنین‌های طولانی مدت نگهداری شده، بشود زیرا باعث پیشرفت رشد جنین در زمان تشکیل هایپوپلاست کامل می‌شود (مرحله XII).

به هرحال اگرچه رشد قبلا پیشرفت کرده و جنین شروع به ایجاد لکه سفید اولیه جنینی (مرحله XIII و بعد از آن)، انکوباسیون قبل از انبار کردن شده که ممکن است حتی زیان‌آور هم باشد.

این مرحله باعث پیشرفت بیشتر مرحله رشد جنین در ایجاد لکه سفید اولیه جنینی گردیده که درحقیقت مرحله‌ای است که در آن مهاجرت سلول‌های فعال و تمایز بین آنها ایجاد می‌شود و انبار کردن این ممکن است باعث ایجاد مقاومت در مراحل رشد بحرانی جنین گردد.

درحقیقت این «یک نقطه بدون برگشت» است که در این مرحله دیگر رشد جنین را نمی‌توان متوقف کرد.

انکوباسیون قبل از انبار کردن و حرارت دادن دوره‌ای یا انکوباسیون کوتاه مدت در زمان انبار کردن طولانی تخم‌مرغ باید به‌طور واضح مشخص گردد اگرچه در هردو حالت ممکن است گرمادهی زیان‌آور باشد.

سلول‌های مختلف یا بافت‌ها در این چنین جنین‌های زودرس ممکن است نیاز به درجه حرارت‌های متناسب مختلف برای رشد باشد، در غیر اینصورت باعث عدم یکنواختی با رشد نامتناسب می‌گردد. اگر این پیشرفت رشد نامتناسب در زمان قبل‌تری اتفاق افتاده باشد، ممکن است با زنده ماندن جنین و همچنین میزان جوجه درآوری تعارض داشته باشد.

گرم کردن دوره‌ای در انبار کردن طولانی مدت باعث رشد نامتناسب جنین شده و مطمئنا درجات مختلف رشد جنین و رشد مناسب بافت‌ها متفاوت بوده و به هرحال این روش ممکن است با مرحله رشد در زمان تخم‌گذاری با شروع انبار کردن تعارض داشته باشد، موقعی که این مرحله (مثلا بعد از مرحله XIII) باشد ممکن است زیان‌اور بوده، همچنین گرم کردن دوره‌ای (در زمان انبار کردن) که خیلی طولانی است که جنین را به مرحله gastrula قرار می‌دهد، برای نگهداری طولانی ممکن است زیان‌آور باشد.