به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ مرغداران، پیش از این که گام به دوره تولید «با آنتی‌بیوتیک هرگز» بگذارند می‌باید مدتی به این موضوع بیاندیشند و برای آن برنامه‌ریزی کنند.
پرهیز از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها به شتری می‌ماند که سرانجام در هر خانه‌ای می‌خوابد. نیروی پیش‌راننده برای کاستن از مصرف، یا تولید کاملاً بدون آنتی‌بیوتیک، در درجه نخست به سبب افزایش آگاهی جوامع انسانی از زیان گسترده‌ای است که می‌تواند به سلامت انسان بزند.
طبیعی است که رسیدگی به جزئیات سلامت جامعه، در کشورهایی زودتر شکل می‌گیرد که با مشکلات مالی و اقتصادی چندانی روبرو نباشند، و مدیران مرغداری و کارشناسان آنها حل مشکلات مالی و عرضه تولیداتشان به بازار آسان باشد.
در کشور ما، هرچند هنوز سازمان دامپزشکی کشور و مقامات بهداشتی به موضوع تولید بدون آنتی‌بیوتیک به‌طور جدی نپرداخته‌اند، اما می‌بینیم که جامعه آمادگی پرداخت بهای بیشتر برای محصولات سالم‌تر را نشان می‌دهد.
مقاله پیش‌رو نکات کلیدی برای مدیرانی که آماده تولید بدون آنتی‌بیوتیک هستند را دربر دارد.
نکته بسیار مهم در این مقاله تأکید روی این است که برنامه «با آنتی بیوتیک هرگز» می‌باید در هچری‌ها آغاز شود.
انتقال تولید از شیوه سنتی (با آنتی‌بیوتیک) به شیوه نوین (با آنتی‌بیوتیک هرگز) نیاز به برنامه‌ریزی گسترده، و تغییرات مدیریتی در همه رده‌های تولید دارد.
دکتر Cummings Tim می‌گوید:
یک برنامه موفق برای انتقال به دوره «با آنتی‌بیوتیک هرگز»، از هچری‌ها آغاز می‌شود:
برنامه واکسیناسیون می‌باید هرچه قوی‌تر و منظم‌تر باشد تا ایمنی کافی از واکسن از طریق پولت‌ها به مرغ‌های گوشتی منتقل شود.
این به آن معنی است که مرغدارانی که می‌خواهند هرگز در مرغداری‌شان آنتی‌بیوتیک مصرف نشود شاید لازم باشد وقت بیشتری برای واکسیناسیون صرف کنند، و می‌باید بسیار مواظب باشند که واکسیناسیون به درستی انجام بگیرد.
همیشه درصد کوچکی از مرغ‌های مادر، روی کف زمین، تخمگذاری می‌کنند. آلودگی باکتریایی این تخم‌مرغ‌ها معمولاً بسیار بالاتر از تخم‌مرغ‌هایی است که روی توری گذاشته شده‌اند. این تخم‌مرغ‌های آلوده را نمی‌باید پاکیزه کرد و به هچری فرستاد، باید آنها را دور ریخت.
بهبود وضع هچری اصول بهداشت در هچری در برنامه «با آنتی‌بیوتیک هرگز» می‌باید به گونه‌ای چشمگیر بهبود یابد.
هنگامی که هچری‌ها استفاده از جنتامایسین را متوقف می‌کنند، بسیار زود متوجه می‌شوند که پیش از آن به سبب مصرف آنتی‌بیوتیک، روی ضعف و کمبود اصول بهداشتی سرپوشی گذاشته می‌شد و آنها متوجه آن کمبود نمی‌شده‌اند، در حالی که همین کمبود رعایت بهداشت موجب افزایش تلفات جوجه‌ها در هفته نخست زندگی می‌شده است.
دقت در پاکیزگی سیستم تهویه هچری موضوع دیگری است که به آسانی به آن بی‌توجهی می‌شود.
پاکیزه نگه داشتن سیستم تهویه، به توجه بیشتری از تنها «افزودن اندکی ماده ضدعفونی‌کننده به سیستم تهویه هوا» نیاز دارد. دستگاه‌ها می‌باید مرتباً بازدید شوند و چنانچه کثیف شده‌اند به خوبی پاکیزه و ضدعفونی شوند.
کمبود بزرگی که در بسیاری از سیستم‌های «با آنتی‌بیوتیک هرگز» دیده می‌شود این است که سینی‌ها، و نیز جعبه‌های انتقال جوجه‌ها به خوبی و با دقت شستشو داده نشده‌اند. در بسیاری مواقع دیده شده است که مواد ارگانیک روی سینی‌های هچری و جعبه‌ها باقی مانده‌اند. نظارت بر نگهداری و سرویس دستگاه‌های شستشوکننده، و حفظ دمای آب و سطح مواد ضدعفونی‌کننده بسیار اهمیت دارد. در برخی از هچری‌های قدیمی لازم است این دستگاه‌های کهنه تعویض شوند.
منابع آب، برای نوشیدن جوجه‌ها در سیستم «با آنتی‌بیوتیک هرگز» نیز می‌باید همواره بازدید و از پاکیزگی آنها اطمینان یابیم. برای اینکار می‌باید نمونه آب را از چند نقطه سیستم آبرسانی بگیریم و برای پی بردن به سطح آلودگی آن کشت دهیم. هرگز بدون این آزمایش‌ها گمان نبرید که آب نوشیدنی که به جوجه‌ها می‌رسد پاکیزه است.
بیشتر بدانیم:
بیماری نکروز روده در مرغ‌ها
نقش پری‌بیوتیک‌ها در خوراک دام و طیور
راه‌کارهای حذف آنتی‌بیوتیک‌ها در مرغداری
جزئیات مدیریت در مرغداری‌های گوشتی
در مرغداری‌های گوشتی، مراقبت از جوجه‌ها در هفته‌های 2 تا 4 زندگی برای پیشگیری از بیماری نکروز روده که یکی از گرفتاری‌های عمده مرغداری در سیستم «با آنتی‌بیوتیک هرگز» است، از اهمیت بالایی برخوردار است، و مرغداران می‌باید بیاموزند که چگونه از بروز این بیماری پرهزینه پیشگیری کنند.
نکات کلیدی پیشگیری از بیماری نکروز روده در مرغداری‌ها در زیر آمده‌اند:
• بستر خشک
• تهویه خوب و مناسب
• کاستن از تراکم جوجه‌ها
• افزایش فاصله زمانی بین جوجه‌ریزی‌ها
• و رساندن خوراک با کیفیت به جوجه‌ها است
به گفته دکتر Cummings که با شماری از این مرغداری‌ها کار می‌کند، شما می‌باید برای تهیه مواد با کیفیت بالا برای خوراک جوجه‌ها هزینه بیشتری انجام دهید.
موادی را که ممکن است خوردن آنها جوجه‌ها را در برابر بیماری نکروز روده آسیب‌پذیر کند، دور بریزید، موادی مانند پودر گوشت و پودر استخوان.
فراهم بودن همیشگی خوراک برای جوجه‌ها نیز اهمیت دارد زیرا چنین می‌نماید که خالی ماندن دانخوری‌ها خطر گرفتار شدن به بیماری را افزایش می‌دهد.
فرآورده‌های جانشین آنتی‌بیوتیک‌ها توجه گسترده‌ای را به خود جلب کرده‌اند و بیشتر مرغداری‌هایی که برنامه تولید بدون آنتی‌بیوتیک دارند از این فرآورده‌ها استفاده می‌کنند.
فرآورده‌های جانشین آنتی‌بیوتیک‌ها: پروبایوتیک‌ها، پری‌بایوتیک‌ها، اسیدهای ارگانیک، آنزیم‌ها، و مواد ضدکپک هستند. اما به گفته‌های آقای دکتر Cummings در مرغداری‌هایی که او با آنها کار می‌کند هنوز به دنبال ترکیبی از این فرآورده‌ها هستند که بتواند به گونه‌ای مداوم بیماری نکروز روده را کنترل کند.
استفاده از «پروتکسین» برای پیشگیری از نکروز روده‌ای در مرغ‌های گوشتی را برای هفته‌های 2 تا 4 آزمایش کنید.
دوز مصرف 150 گرم در هر تن کنسانتره
منبع: نیکوتک
سایت The poultry site
Dr. T Cumming, 2019