بررسی انواع لکه های سفید بر روی پوسته میگو

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ صنعت پرورش میگو درطی ۳۰ سال گذشته گسترش فراوانی داشته است و درهمین اثنا بیماری‌های ویروسی میگو در یک دهه اخیر خسارات هنگفتی را به تولیدکنندگان میگو وارد کرده است در بین آنها، بیماری ویروسی لکه سفید میگو (WSSD) در کشورهای آسیائی مهم‌ترین می‌باشد.

مراقبت از این بیماری در جهت پیشگیری و کنترل آن اهمیت ویژه‌ای دارد به همین منظور کنترل روزانه سلامتی میگوهای استخرها برای مشاهده وجود هرگونه لکه سفید بر روی پوسته ضروری است.

بروز لکه سفید علاوه بر بیماری لکه سفید ویروسی در بیماری لکه سفید باکتریائی ناشی از باکتری Bacillus subtilis و افزایش pH استخرها هم رخ می‌دهد و لازم است قبل از هرگونه تصمیم‌گیری علت واقعی بروز لکه سفید دانسته شود.

در این مقاله باتوجه به اهمیت وجود لکه‌های سفید به‌عنوان یکی از شاخص‌های ارزیابی سلامتی میگوها به بررسی پاتولوژی انواع لکه‌های سفید بر روی پوسته میگوها باتوجه به علل و نحوه شکل‌گیری و شمای ظاهری و میکروسکوپی آنها می‌پردازد.

مقدمه

صنعت پرورش میگو خانواده پنائیده در کمتر از ۳۰ سال به یکی از عمده‌ترین صنایع اشتغال‌زا و سودآور تبدیل شده است و امروزه با میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری یکی از منابع اصلی تولید پروتئین سالم برای انسان‌ها محسوب می‌شود.

در سال ۲۰۰۲ صنعت پرورش میگو در جهان بالغ بر ۱۹۰۰ میلیون تن میگو تولید نمود و برای سال‌های آتی رشد 12-15% برای تولیدات میگوی پرورشی پیش‌بینی شده است. علی‌رغم این گسترش سریع در خلال ده سال گذشته کشور‌های تولیدکننده میگو تجارب تلخ فراوانی را ناشی از شیوع بیماری‌های ویروسی تجربه کرده‌اند.

تاکنون بیش از ۲۰ ویروس مختلف در میگوها شناسایی شده است که سالانه میلیاردها دلار خسارت برجای می‌گذارند، در این میان ویروس‌های WSSV  YHV  TSV جزو بیماری‌های اخطارکردنی و لیست‌شده OIE قرار دارند.

در آسیا تلفات میگوهای پرورشی ناشی از لکه سفید ویروسی (WSSV) و ویروس کله زرد (YHD) خسارات اقتصادی قابل توجهی را سالانه به بار می‌آورند. در این میان ویروس لکه سفید دارای اثرات شدیدتری برروی صنعت بوده و سالانه صدها میلیارد دلار خسارت به بار می‌آورد.

براساس تعریف OIE بیماری لکه سفید ویروسی یک بیماری است که با مرگ و میر سریع و گسترده میگوها به‌همراه علائم ظاهری به‌صورت لکه‌هایا نقاط سفید، عمدتاً دایره‌ای برروی کوتیکول میگوهای در حال مرگ و بعضی وقت‌ها توام با قرمز رنگ شدن بدن مشخص می‌شود.

اگرچه بر اساس تعریف OIE وجود لکه‌های سفید یک علامت اختصاصی است ولی مطالعات صورت گرفته بر روی میگوهایی که صرفاً بدلیل حضور لکه سفید صید اضطراری شده‌اند نشان می‌دهد که مشاهده هرگونه لکه سفید نمی‌تواند نشان‌دهنده شیوع بیماری ویروسی لکه سفید باشد (2005 Corsin et al)

از این‌رو وجود لکه سفید برروی پوسته نشانه قابل اعتمادی برای لکه سفید ویروسی نبوده و تشخیص اولیه بایستی مبتنی بر مشاهده هیستوپاتولوژی ضایعات که شامل وجود گنجیدگی‌های داخل هسته‌ای سلول‌های آلوده در بافت‌های اکتودرمی و مزودرمی است شکل بگیرد (2005 Shanker) 

باتوجه به اینکه از ضروریات یک برنامه مراقبتی فعال جهت پیشگیری از این بیماری مشاهده روزانه ظاهر میگو‌ها می‌باشد وجود ه گونه لکه سفید بر روی پوسته و بالاخص در ناحیه کاراپاس می‌بایست به‌صورت جدی مورد توجه واقع شود.

در این مقاله باتوجه به اهمیت وجود لکه‌های سفید در میگو به‌عنوان یکی از شاخص‌های ارزیابی سلامتی میگوها به بررسی پاتولوژی انواع لکه‌های سفید در میگو‌ها پرداخته می‌شود.

بخش‌های دیگر این مقاله:
بافت‌شناسی کوتیکول
روند شکل‌گیری لکه‌های سفید برروی بدن میگو

انواع لکه‌های سفید در میگو
تاکنون سه نوع لکه سفید در میگوها تشخیص داده شده‌اند که شامل:
1- لکه سفید ویروسی در میگوها (WSSD)
2- لکه سفید ناشی از باکتری‌ها (BWSS)
3- لکه سفید ناشی از بالا بودن PH

امراله قاجاری (پژوهشکده میگوی کشور)

a m r e l l a h g h a j a r i @ y a h o o . c o m