به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ سگ مازندرانی که گاهی با عنوان سگ بومی مازندران یا سگ سنگسر نیز شناخته می‌شود، از جمله سگ‌های گله ایرانی است که در اقلیم معتدل و مرطوب شمال کشور پرورش یافته است. این نژاد به دلیل قدرت بدنی بالا، شجاعت، و هوش ذاتی، در طول تاریخ توسط دامداران و کشاورزان مازندرانی برای نگهبانی از گله، حفاظت از خانه و حتی شکار مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
ویژگی‌های ظاهری سگ مازندرانی
اندازه بدن: متوسط تا بزرگ‌جثه (نرها بزرگ‌تر از ماده‌ها)
وزن: بین ۳۰ تا ۵۰ کیلوگرم (با توجه به شرایط پرورش و تغذیه)
قد: حدود ۶۰ تا ۷۵ سانتی‌متر در نرها
پوشش بدن: موهای نسبتاً بلند و مقاوم در برابر رطوبت و سرما
رنگ بدن: بیشتر به رنگ‌های سفید، کرم، خاکستری یا ترکیبی از این رنگ‌ها دیده می‌شود
سر و صورت: سری پهن، گوش‌های نیمه‌آویزان و نگاه هوشیار
خصوصیات رفتاری
شجاع و نترس: سگ مازندرانی به دلیل غریزه محافظتی قوی، در برابر تهدیدات بسیار جسور است.
وفادار و هوشمند: رابطه‌ای عمیق با صاحب خود برقرار می‌کند و قابلیت آموزش‌پذیری بالایی دارد.
نگهبان عالی: به‌ویژه در محافظت از دام و اموال، بسیار قابل اعتماد است.
استقلال‌طلب: مانند بسیاری از سگ‌های گله، عادت دارد مستقل تصمیم‌گیری کند.
کاربردهای سگ مازندرانی
نگهبانی از دام و گله: اصلی‌ترین کارکرد این سگ، محافظت از دام در برابر گرگ و دیگر شکارچیان است.
حراست از خانه و زمین‌های کشاورزی: با توجه به هوش و حس بویایی قوی، در نگهبانی بسیار موفق عمل می‌کند.
همراهی انسان: امروزه علاوه بر وظایف سنتی، برخی افراد این سگ را به عنوان حیوان خانگی نگهداری می‌کنند، هرچند به فضای بزرگ و فعالیت زیاد نیاز دارد.
شرایط نگهداری
- به محیط باز و وسیع نیاز دارد و برای زندگی در آپارتمان مناسب نیست.
- رژیم غذایی متعادل با پروتئین کافی (گوشت، غلات، سبزیجات) ضروری است.
- واکسیناسیون و مراقبت‌های بهداشتی باید به‌طور منظم انجام شود.
- نیاز به فعالیت بدنی پیاده‌روی‌های روزانه دارد.
تفاوت سگ مازندرانی با دیگر نژادهای ایرانی
در مقایسه با نژادهایی چون سگ سرابی یا سگ افغانی (تازی)، سگ مازندرانی جثه‌ای کوچکتر اما انعطاف‌پذیری بیشتری در شرایط آب‌وهوایی مرطوب شمال کشور دارد. همچنین موهای بلند و مقاوم آن باعث می‌شود در برابر باران و سرمای شمال کشور دوام بیشتری داشته باشد.
جمع‌بندی
سگ نژاد مازندرانی بخشی از میراث ارزشمند ایران در حوزه حیوانات بومی است. این سگ با قدرت بدنی، هوش بالا و ویژگی‌های رفتاری خاص خود، جایگاهی ویژه در بین نژادهای سگ ایرانی دارد و همچنان به‌عنوان یک نگهبان وفادار در گله‌ها و خانه‌های شمال ایران ایفای نقش می‌کند.