به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ کمبود آب در بسیاری از نقاط جهان، فشار فزاینده‌ای روی صنایعی مانند مرغداری، که مصرف آب در آنها بالا است گذاشته است تا از آبی که در دسترس آنها قرار دارد با بیشترین صرفه‌جویی ممکن استفاده کنند.
آب یک عامل مهم در موفقیت مرغداری است، که نه تنها روی عملکرد و رشد گله تأثیر می‌گذارد، بلکه در مدیریت بایوسکیوریتی مرغداری برای جلوگیری از بیماری تأثیر مستقیم دارد.
کمبود آب روی ضریب تبدیل خوراک اثر منفی می‌گذارد و از سودآوری مرغداری می‌کاهد. کمبود آب، تنها به سبب در دسترس نبودن آب در مرغداری نیست، بلکه مدیریت نادرست در استفاده از آبی که در مرغداری فراهم است نیز به کمبود آب می‌انجامد.
هرز رفتن و نشت آب می‌تواند زمینه را برای رشد میکروارگانیزم‌های بیماری‌زا فراهم سازد، و به کیفیت بستر نیز آسیب بزند.
اما، مرغداران برای مصرف بهینه آب در مرغداری چه کارهایی می‌توانند انجام دهند؟ در این نوشته، 8 نکته پیشنهادی ما برای مدیریت بهینه آب مرغداری که می‌توانند به سلامتی گله، و به کمترین رساندن اتلاف آب کمک کنند را می‌خوانید.
1- فراهم بودن مقدار کافی آب
مرغ‌های گوشتی امروزی به آب بسیار بیشتری از مرغ‌های پیشین نیاز دارند. در پژوهشی که Williams CL برای مقایسه مصرف آب روزانه مرغ گوشتی، و نسبت مصرف «آب به خوراک» برای رشد گله، در مرغداری پژوهشی دانشگاه آرکانزاس در سال 2010 تا 2011 انجام گرفته است مشخص شد که مصرف آب روزانه هر 1000 مرغ در گله مرغ گوشتی که در شرایط مرغداری صنعتی نگهداری می‌شود 190/4 لیتر (در آن سال) بوده است. این در حالی است که مصرف آب روزانه همین تعداد مرغ در سال 2000 تا 2001 بسیار کمتر (160/5 لیتر)، و در سال 1991 برابر با 140/3 لیتر بوده است.
تفاوت نسبت مصرف «آب به خوراک» در همین دوره‌ها نیز بسیار متفاوت بود.
پیش‌بینی شده است که بسته به سن و شرایط محیطی، مصرف آب مرغ‌های امروزی 1/6 تا 2 برابر مصرف خوراک آنها است.
مرغ‌های امروزی، هنگامی که به مرحله کشتار می‌رسند نزدیک به 200 گرم در روز خوراک می‌خورند، و مصرف آب روزانه آنها نزدیک به 350 میلی‌لیتر است، که برای گله‌ای با 4500 مرغ، مصرف آب روزانه برابر با 1500 لیتر خواهد بود.
مدیر هر مرغداری گوشتی موفق می‌باید مطمئن باشد که همواره آب کافی برای مصرف روزانه گله فراهم است. باید به این نکته نیز توجه کرد که مصرف آب گله، با بالا رفتن سن مرغ‌ها افزایش می‌یابد، به همین سبب ساختار سیستم آبرسانی باید به گونه‌ای باشد که بتواند با بالا رفتن سن گله آب بیشتری به آبخوری‌ها برساند.
ناتوانی در تأمین آب کافی، و به موقع به مرغ‌ها، تأثیر منفی روی ضریب تبدیل خوراک می‌گذارد و مرغ‌ها نمی‌توانند به توان ژنتیکی رشد خود برسند.
2- طراحی سالن‌ها برای بهترین شرایط محیطی
مرغ‌ها، در شرایط محیطی گرم، آب بیشتری از مرغ‌هایی که در شرایط محیطی سرد به سر می‌برند می‌نوشند.
Vantress-Cobb در مقاله‌ای با عنوان مدیریت آب گله مرغ‌های گوشتی می‌نویسد که در هوای 20 تا 32 درجه، با هر 1 درجه سانتی‌گراد افزایش دما، مصرف آب مرغ‌ها 6درصد افزایش می‌یابد، و با هر 1 درجه سانتی‌گراد افزایش دما در فاصله 32 تا 38 درجه، افزایش مصرف آب به 5 درصد دیگر می‌رسد.
مصرف خوراک نیز از دمای 20 درجه، برای هر 1 درجه سانتی‌گراد 1/32 درصد بالا می‌رود. در این مقاله پیشنهاد شده است که مدیریت مرغداری‌ها می‌باید بهترین شرایط محیطی در سالن‌ها را از نظر دما و رطوبت فراهم کننده تا بتوانند در مصرف آب صرفه‌جویی کنند.
بیشتر بدانیم:
آب و جیره غذایی مناسب طیور
آب مصرفی در پرورش جوجه‌های گوشتی
تاثیر عفونت و کمبود آب بدن در کیفیت جوجه‌ها (بخش اول)
3- سیستم خنک‌کننده درست داشته باشید
پدهای خنک‌کننده، آب کمتری از سیستم خنک‌کننده با نازل‌های فشار قوی مصرف می‌کنند.
کارآیی سیستم خنک‌کننده سالن‌ها به عوامل گوناگونی مانند عمر سیستم و نحوه نگهداری سیستم بستگی دارد. به گفته آقای Bouwer ،پدهای خنک کننده، معمولاً هنگامی که باید از دمای هوا، در شرایط رطوبت بالا، بکاهیم بهتر کار می‌کنند. اما نازل‌های خنک‌کننده برای هنگامی که شما می‌خواهید در هوای خشک از دمای هوا کم کنید مناسب‌تر هستند زیرا ذرات هوا می‌توانند آب بیشتر را به خود جذب کنند.
به گفته آقای Bouwer«هنگامی که می‌خواهید سیستم خنک‌کننده انتخاب کنید بهتر است موقعیت مرغداری، شرایط محیطی و نسبت «دما به رطوبت» را با دقت نیز در نظر بگیرید زیرا همه اینها در مناسب بودن سیستم برای مرغداری شما تأثیر می‌گذارند».
4- سیستم آبرسانی کارآمد تهیه کنید
آقای جانسون ونس، مهندس آبرسانی در آفریقای جنوبی، می‌گوید:
سیستم‌های بسته آبرسانی نیپلی، هم پاکیزه‌تر، و هم کارآمدتر از سیستم‌های آبخوری باز کله قندی هستند، زیرا آب در کاسه‌های آبخوری کله قندی هم به آسانی آلوده می‌شود، و هم آب از آنها به بیرون می‌ریزد.
آقای ونس پیشنهاد می‌کند که فشار جریان آب می‌باید همواره بررسی و مناسب با نیاز مرغ‌ها تنظیم شود. اگر فشار آب، بیش از نیاز مرغ‌ها باشد، آب تراوش می‌کند و تلف می‌شود.
جای قرار گرفتن آبخوری‌ها نیز باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که مرغ‌ها بتوانند به آسانی به آب نوشیدنی دسترسی داشته باشند و نیازی به رقابت برای نوشیدن آب نباشد. اگر تعداد مرغ‌ها نسبت به نیپل‌ها زیاد باشد سبب اتلاف آب می‌شود.
ارتفاع نیپل آبخوری‌ها نیز می‌باید با رشد مرغ‌ها تنظیم شود تا مرغ‌ها به آسانی به آب نوشیدنی برسند.
5- مدیریت کیفیت و دمای آب
ساختار آبرسانی بسته که نشت نداشته باشد سبب پاکیزگی آب آشامیدنی مرغ‌ها می‌شود. استفاده از آب آلوده برای نوشیدن، و حتی برای سیستم خنک‌کننده، تأثیر منفی روی سلامتی و تولید مرغ‌ها می‌گذارد.
آقای ونس توصیه می‌کند که نمونه آب آشامیدنی در نمونه آب سیستم خنک‌کننده باید همواره، و پیش از استفاده، به آزمایشگاه فرستاده شود تا از مناسب بودن آن اطمینان به دست آید. از نظر دمای مناسب آب نیز باید اطمینان یافت و آب را در محیط مناسب نگهداری کرد.
آقای Bouwer می‌گوید: اگر آب را در جای خنک و مناسبی انبار نمی‌کنید، می‌باید هر چندگاه یکبار با «فلشینگ» دمای آن را پایین بیاورید. هرچند پایین نگه داشتن دمای آب، مصرف آن را بالا می‌برد، اما مرغ‌ها آبی را که دمای آن بالا باشد نمی‌نوشند. کم نوشیدن آب هم روی ضریب تبدیل خوراک اثر منفی می‌گذارد.
6- نظارت و کنترل
بیشتر سیستم‌های مدرن اتوماتیک هستند و اگر مشکلی پیش بیاید مدیران مرغداری را از راه‌های گوناگون آگاه می‌سازند. به گفته آقای Bouwer ،اکنون این امکان وجود دارد که با استفاده از این سیستم‌ها، نظارت بهتری در مدیریت سیستم آب و خوراک، و سیستم تهویه داشته باشیم. نصب کنتور آب قابل اعتماد، به مرغداران امکان می‌دهد که روند مصرف آب گله را دقیق زیر نظر بگیرند، و مشکلاتی را که ممکن است پیش بیاید زودتر تشخیص دهند.
7- گردآوری آب باران
به گفته آقای ونس، آب باران که از سقف‌ها و پیرامون سالن‌ها انبار می‌شود اگر خالص و پاکیزه شود، می‌تواند بخش بزرگی از آب مورد نیاز مرغداری‌ها را فراهم آورد. در یک گزارش از یک سالن معمولی مرغ گوشتی، که بتواند 50هزار مرغ را در خود جای دهد، تقریباً سقفی با مساحت 2/250 مترمربع دارد و اگر در منطقه‌ای که ریزش باران سالانه آن 500 میلی‌لیتر یا بیشتر باشد، و شاید بتواند در هر سال 1/125/000 لیتر آب باران را گردآوری کند.
8- برای پاکیزه کردن و ضدعفونی کردن از آب با فشار قوی استفاده کنید
استفاده از اسپری آب فشار قوی (Bar +60) برای پاکیزه کردن و ضدعفونی کردن می‌تواند اتلاف آب را به کمترین برساند.
منبع: نیکوتک
برگرفته از مجله اینترنتی مرغداران 2017 - Digital Site poultry The