به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ میزبان‌های اصلی بیماری پلوروم و تیفوئید مرغان، ماکیان (مرغ و خروس) هستند. ولی پرندگانی نظیر بلدرچین، قرقاول، بوقلمون، مرغابی، کبوتر، گنجشک، طوطی، قناری، کلاغ و... نسبت به عفونت حساس می‌باشند. این باکتری‌ها از پرندگان به ظاهر سالم نیز جدا شده است.
در میان پستانداران موش، گربه، راسو، خرگوش، گاو، سگ و روباه از جمله حیوانات حامل یا مخزن به شمار می‌روند.
سن ابتلا
مرگ و میر ناشی از بیماری پلوروم در2 الی 3 هفته اول زندگی طیور رخ می‌دهد. جوجه‌ها و پولت‌ها نسبت به سالمونلا پلوروم و گالیناروم حساس هستند در حالی‌که در مورد طیور مسن‌تر سالمونلا گالیناروم حاﺌز اهمیت است. طیور نژاد سبک نظیر لگهورن مقاومت‌ترند و پرندگان ماده از اهمیت بیشتری در انتشارعفونت برخوردار هستند.
انتقال بیماری
مهم‌ترین عامل انتقال بیماری‌های پلوروم و تیفوﺌید مرغان، طیور حامل هستند که با استقرار باکتری در تخمدان و تولید تخم‌مرغ‌های آلوده، عفونت را به نسل‌های بعدی منتقل می‌کنند (انتقال عمودی) در یک پرنده آلوده تا 33درصد تخم‌مرغ‌های تولید شده می‌توانند حامل باکتری سالمونلا باشند. آلوده شدن تخم‌مرغ‌ها از طریق تماس پوسته با مواد یا سطوح آلوده و نفوذ باکتری بداخل تخم‌مرغ نیز صورت می‌گیرد.
کانی‌بالیسم، خوردن تخم‌مرغ‌های عفونی، نوک زدن به بستر آلوده، مصرف دان یا آب آلوده، افراد بازدیدکننده، حشرات بویژه سوسک‌ها و مگس‌ها که بصورت حامل مکانیکی و نیز از طریق تولید نسل‌های آلوده سبب انتشار این باکتری می‌شوند، کارگران (چکمه- لباس-دستکش)، کارتن حمل جوجه‌ها، مدفوع پرندگان حامل یا بیمار از عوامل انتشار عفونت محسوب می‌شوند.
عوامل این بیماری‌ها به مدت 121 روز در مدفوع موش، 11 روز در مدفوع پرنده، 31 تا 35 روز روی پوسته تخم‌مرغ، 9ماه در خاک مرطوب و مدفوع انسان، 18 ماه در بستر و 16 ماه در جیره طیورقادر به ادامه حیات است.
بیشتر بدانیم:
آشنایی با کانی‌بالیسم (cannibalism) و عوامل بروز آن
بیماری آسیت (Ascites) در طیور گوشتی
قارچ آسپرژیلوس و پنومونى در جوجه‌ها
نشانه‌های بالینی بیماری پلوروم و تیفوئید مرغان
در جوجه‌ها: مرگ جنین در داخل تخم‌مرغ یا ظرف مدت کوتاهی پس از خروج از تخم‌مرغ (آلوده بودن تخم‌مرغ‌ها)- ضعف – کم اشتهایی- کندی رشد و رشد نا متناسب با سن- خواب آلودگی- چسبیدن مواد گچی اطراف مخرج- پرهای کثیف و بال‌های آویزان- تورم کف پا و مفاصل (بویژه مفاصل خرگوشی و آرنج)- کوری و اشکال تنفسی
در طیور بالغ و یا در حال رشد: کاهش ناگهانی مصرف دان - پرهای ژولیده- تاج چروکیده و رنگ پریده – کاهش تولید تخم‌مرغ- کاهش قابلیت باروری و جوجه درآوری – افزایش دمای بدن به میزان 1 تا 3 درجه سانتی‌گراد در طی 2 تا 3 روز بعد از عفونت – بی اشتهایی- اسهال و دهیدراتاسیون
تلفات و واگیری
با توجه به سن، نژاد گله، تغذیه، مدیریت و حضور همزمان سایر بیماری‌ها، میزان تلفات و واگیری متغیر است. در بیماری پلوروم الگوی خاصی برای تلفات نمی‌توان تعیین کرد بطوری‌که از صفر تا 100 درصد در نوسان می‌باشد. برای مثال در برخی موارد جوجه‌ها طی 5 الی 10 روز اول زندگی هیچ‌گونه علاﺌمی از خود نشان نداده ولی بیماری طی 7 تا 10 روز بعد بروز می‌نماید و تلفات ظرف 3 هفته به حداکثر خواهد رسید اما در بیماری تیفوﺌید مرغان تلفات 10 تا 93 درصد و میزان واگیری بیشتر از مرگ و میر است.
علایم کالبد گشایی
در جوجه‌ها: تورم کبد، طحال و کلیه- کبد رنگ پریده ودارای لکه‌های خاکستری به قطر 2 تا 3 میلی‌متر - غیرطبیعی بودن محتویات کیسه زرده- علاﺌم تنفسی- مشاهده علاﺌم آسیت- دانه‌های سفید یا خاکستری رنگ روی ریه‌ها – دانه‌های سفید رنگ روی عضلات سنگدان، دیواره سکوم و عضله قلب- تجمع مایعات در حفره قدامی چشم و افزایش ضخامت روده‌ها
در طیور بالغ: فولیکول‌های رنگ پریده و بد شکل تخمدانی – پری هپاتیت (شکل‌گیری یک لایه زرد رنگ روی کبد) – پری کاردیت (التهاب بافت همبند اطراف قلب) و پری تونیت
تشخیص تفریقی
• ضایعات ریوی ذکر شده مشابه آسپرژیلوس است
• تورم مفاصل درعفونت با مایکو پلاسما سینوویه، پاستورلا مولتی سیدا، استافیلوکوکوس اورﺌوس نیز قابل رویت است.
• برجستگی‌های سفید رنگ روی قلب مشابه ضایعات ایجاد شده در بیماری مارک است.
• ضایعات تخمدانی مشابه درعفونت‌های باکتریایی نظیر استافیلوکوکوزیس و عفونت با کلی فرم‌ها مشاهده می‌شود.
بخش‌های دیگر این خبر را بخوانید:
بیماری سالمونلوز (salmonelosis) در طیور