مقایسه کیفیت تخم مرغ در سیستم پرورش بومی و صنعتی

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ با رشد تقاضا برای مواد غذایی سالم و طبیعی، موضوع کیفیت تخم‌مرغ در سیستم‌های مختلف پرورش طیور، به‌ویژه بومی و صنعتی، مورد توجه بسیاری از مصرف‌کنندگان، محققان و تولیدکندگان قرار گرفته است. این دو سیستم تفاوت‌هایی اساسی در نوع تغذیه، فضای پرورش، نژاد مرغ‌ها و شرایط زیستی دارند که می‌تواند تأثیر چشم‌گیری بر کیفیت نهایی تخم‌مرغ داشته باشد.

تفاوت‌های اصلی بین سیستم بومی و صنعتی

کیفیت ظاهری تخم‌مرغ

در بررسی‌های میدانی و آزمایشگاهی، تخم‌مرغ‌های تولیدشده در سیستم بومی معمولاً دارای زرده پررنگ‌تر (نارنجی متمایل به قرمز) هستند که ناشی از تغذیه متنوع شامل گیاهان سبز و مواد طبیعی است. همچنین، پوسته تخم‌مرغ‌های بومی ضخیم‌تر بوده و مقاومت بیشتری در برابر  شکستگی دارد.

در مقابل، تخم‌مرغ‌های صنعتی با زرده زرد روشن و پوسته نسبتاً نازک‌تر همراه هستند، هرچند از نظر یکنواختی اندازه و رنگ پوسته، استانداردترند.

کیفیت تغذیه‌ای تخم‌مرغ

تحقیقات نشان داده‌اند که تخم‌مرغ بومی نسبت به تخم‌مرغ صنعتی دارای تفاوت‌های تغذیه‌ای مهمی است:

نکته مهم: کیفیت تغذیه‌ای تخم‌مرغ بومی می‌تواند بسته به منطقه، نوع تغذیه مرغ و فصل متفاوت باشد. اما به‌طور کلی، مرغ‌هایی که از تغذیه طبیعی و متنوع بهره‌مند هستند، تخم‌مرغ‌هایی با ارزش غذایی بالاتر تولید می‌کنند.

عوامل تأثیرگذار بر کیفیت نهایی تخم‌مرغ

جیره غذایی مرغ: مهم‌ترین عامل در کیفیت زرده، سفیده و میزان ویتامین‌ها.

نژاد مرغ: مرغ‌های بومی معمولاً تخم‌مرغ‌هایی با کیفیت تغذیه‌ای بالاتر تولید می‌کنند، ولی راندمان پایین‌تری دارند.

شرایط زیستی: نور طبیعی، دسترسی به فضای آزاد و کاهش استرس موجب بهبود کیفیت تخم‌مرغ می‌شود.

نحوه نگهداری و انتقال تخم‌مرغ: در سیستم صنعتی، با رعایت دقیق استانداردهای بهداشتی، ماندگاری بالاتری حاصل می‌شود.

مصرف‌کننده کدام را ترجیح می‌دهد؟

بسیاری از مصرف‌کنندگان، تخم‌مرغ بومی را به دلیل:

- طعم بهتر

- زرده خوش‌رنگ‌تر

- احساس طبیعی‌تر بودن

ترجیح می‌دهند، هرچند که قیمت آن معمولاً بالاتر است.

از سوی دیگر، تخم‌مرغ صنعتی به دلیل قیمت مناسب، در دسترس بودن، اندازه یکنواخت و تولید انبوه، همچنان پرمصرف‌ترین نوع در بازار ایران و جهان است.

نتیجه‌گیری

هر دو سیستم پرورش بومی و صنعتی، مزایا و معایب خاص  خود را دارند. تخم‌مرغ بومی از نظر برخی شاخص‌های تغذیه‌ای و ظاهری، کیفیت بالاتری دارد ولی تولید آن محدود و هزینه‌بر است. در مقابل، تخم‌مرغ صنعتی با تولید انبوه و کنترل دقیق، سهم اصلی بازار را تشکیل می‌دهد.

پیشنهاد می‌شود برای ارتقای کیفیت عمومی تخم‌مرغ‌های صنعتی، از عناصر مثبت سیستم بومی مانند افزودن منابع طبیعی به جیره غذایی و بهبود شرایط پرورشی استفاده شود.