شناسایی گاوهای مبتلا به مشکلات کلسیمی بدون علائم

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ ابزارهای تشخیصی، دریچه‌ای به وضعیت کلسیم گاوها ایجاد می‌کند. کنترل هیپوکلسیمی تحت بالینی (Sub-Clinical Hypocalcemia) در گله و تعداد گاو این امکان تصمیم‌گیری‌های آگاهانه را فراهم می‌کند.

در زمان زایمان، گاوهای شیری با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند که کاهش کلسیم برای تولید شیر یکی از بزرگ‌ترین آنهاست.

به‌منظور تأمین کلسیم مورد نیاز در پستان برای تولید آغوز، گاو باید حداقل دو برابر میزان کلسیمی را که برای رشد در اختیار جنین قرار می‌دهد از طریق آزادسازی اضافی کلسیم ذخیره شده در استخوان و همچنین در بافت اضافی از طریق جیره جذب کند.

تقریباً نیمی از گاوها افت کلسیم را تجربه می‌کنند

بسیاری از گاوها نمی‌توانند این میزان کلسیم را تأمین کنند و درنتیجه با انواع ناهنجاری‌های کلسیمی که معروف‌ترین آنها تب شیر (Milk Fever) است مواجه می‌شوند.

زمین‌گیر شدن گاوها که علت آن کمبود کلسیم مورد نیاز برای عملکرد ماهیچه‌هاست، نشانه بروز این ناهنجاری‌ها در گاوهاست.

تب شیر به‌عنوان یک عامل خطرآفرین در بروز بیماری‌های دیگر و عملکرد ضعیف گاو شناخته شده است.

با به‌کارگیری موفقیت‌آمیز شیوه‌های پیشگیرانه، طبق مطالعات انجام شده در NAHMS در سال ۲۰۰۲، تب شیر تا 5 درصد یا کمتر در آمریکا کاهش یافته است.

به هرحال، مطالعات مشابه نشان داده‌اند که 47درصد گاوهای شکم دوم یا بیشتر و 25 درصد تلیسه‌های شکم اول با افت کلسیم بیش از حد طبیعی مواجه شده‌اند اما هیچ نشانه بالینی از تب شیر (هیپوکلسیمی تحت بالینی) در آنها وجود نداشت.

سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا گاوهای مبتلا به هیپوکلسیمی تحت بالینی از عواقبی همانند گاوهایی که مبتلا به تب شیر بالینی هستند، رنج می‌برند؟

اگر چنین است چگونه می‌توانیم وضعیت کلسیمی گاوهای تازه‌زا را برای پیشگیری از صدمات طولانی مدت ناشی از کلسیم پایین خون ارزیابی کنیم؟

تحقیقات چند سال اخیر شواهد محکمی ارایه داده است که نشان می‌دهند گاوهای مبتلا به هیپوکلسیمی تحت بالینی نه تنها به میزان زیادی در معرض بیماری‌ها قرار دارند، بلکه تولید شیر آنها کاهش می‌یابد و عملکرد تولیدمثلی‌شان ضعیف می‌شود.

محققین در دانشگاه فلوریدا نشان دادند که گاوهای مبتلا به هیپوکلسیمی تحت بالینی به میزان زیادی در معرض خطر ابتلا به ورم پستان قرار می‌گیرند، سطح انرژی آنها پایین می‌آید و بارداری در آنها نسبت به گاوهایی که قادر هستند کلسیم خون را در روزهای بعد از زایمان حفظ کنند، با تأخیر صورت می‌پذیرد.

در دانشگاه گوئلف روی 55 گله تجاری، تحقیقی صورت گرفت و میزان کلسیم خون آنها در یک هفته بعد از زایمان ارزیابی شد.

ارزیابی‌ها نشان دادند که تولید شیر در اولین روز آزمایش در گله‌هایی با شیوع بالا هیپوکلسیمی تحت بالینی به میزان 3/79 کیلوگرم کاهش یافت.

همچنین احتمال باروری آنها در اولین تلقیح مصنوعی در مقایسه با گله‌هایی با شیوع پایین هیپوکلسیمی بالینی، به میزان ۳۰ درصد کاهش یافت.

به‌طور واضح، این بیماری‌ها تأثیر ماندگاری بر گاوها دارند. مساله مشکل‌ساز این است که هیچ علایم آشکاری در این گاوها دیده نشده و فقط با ارزیابی کلسیم خون آشکار می‌شود.

بیشتر بدانیم:
نیاز به کلسیم در دوره زایش
فلج زایمان گاو یا تب شیر (Milk fever) کاهش کلسیم خون
سندرم در گاوها

مشکلاتی که ما نمی‌توانیم مشاهده کنیم

توانایی تشخیص گاوهای مبتلا به هیپوکلسیمی بالینی در مزرعه کمک می‌کند که با یک مداخله هدفمند بتوانیم مکمل‌های کلسیمی را در زمان تشخیص در اختیار گاو قرار دهیم.

این توانایی تشخیص همچنین امکان نظارت بر شیوه‌های پیشگیرانه تغذیه‌ای در دوره خشکی را فراهم می‌سازد و هنگامی‌که گاو اهداف تولیدی و تولیدمثلی را برآورده نمی‌کند، ابزار گره‌گشایی است.

با اندازه‌گیری کل کلسیم خون یا بخشی از کلسیم که طی 48 ساعت بعد از زایمان یونیزه می‌شود (هنگامی‌که کلسیم خون به پایین‌ترین میزان می‌رسد)، می‌توان وضعیت کلسیم گاوهای تازه‌زا را ارزیابی کرد.

به‌نظر می‌رسد که کلسیم یونیزه شده وضعیت کلسیمی گاوها را بهتر نشان می‌دهد زیرا شکلی از کلسیم است که برای عملکردهایی از جمله انقباض ماهیچه به سهولت در دسترس است.

به هرحال، اندازه‌گیری دقیق کلسیم یونیزه شده سخت است. بنابراین، به نوعی کل کلسیم خون اندازه‌گیری می‌شود (این، شامل کلسیمی است که با دیگر ترکیبات خون ترکیب شده است و در دسترس گاو قرار نمی‌گیرد).

به‌طور معمول هنگامی‌که کل کلسیم خون به زیر ۸ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر می‌رسد، هیپوکلسیمی تحت بالینی تشخیص داده می‌شود.

تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که حداقل نقطه مناسب کلسیم خون برای جلوگیری از مشکلات سلامتی و کاهش تولید شیر در اواخر شیردهی، میزان 8/5 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است.

وضعیت کلسیم خون را در مزارع مشخص کنید

تحقیقات صورت گرفته، روش‌های متفاوت ارزیابی وضعیت کلسیم گاوها را در روزهای بعد از زایمان بررسی کردند.

هدف اصلی ارزیابی تعیین ابزاری است که پتانسیل تشخیص هیپوکلسیمی بالینی در دامداری‌ها و نیز توانایی مقایسه ارزیابی‌های کلسیم کل و کلسیم یونیزه شده خون و تعیین مقدار نسبی آنها را در انعکاس وضعیت کلسیمی گاوها داشته باشد.

به‌طور معمول، در تحقیقات، ارزیابی‌های کل کلسیم خون از طریق آزمایشگاه تشخیصی صورت می‌گیرد، به هرحال، جدا از ارزیابی شیوع هیپوکلسیمی تحت بالینی در گله، این روش در مزارع کاربرد کمی دارد زیرا در زمان برگشت نتایج، امکان درمان برای همه گاوها فراهم نیست.

آنالیزور ابزاری است که به‌طور بالقوه امکان ارزیابی کلسیم خون را فراهم می‌کند زیرا کار با آن آسان و هزینه ارزیابی کلسیم خون در آنالیزور در مقایسه با آزمایشگاه تشخیصی کمتر است.

ارزیابی‌های کلسیم خون روی نمونه‌های گرفته شده بعد از زایمان از گاوهای شکم دوم و بالاتر که توسط آنالیزور صورت گرفته به‌میزان زیادی با آزمایشگاه تشخیصی همبستگی دارد.

به هرحال، ارزیابی‌های صورت گرفته توسط آنالیزور به علت ارزیابی‌های بالای کلسیم کل کمی انحراف داشت.

برای ایجاد هماهنگی بین تشخیص آزمایشگاه تشخیصی از هیپو کلسیمی تحت بالینی، نقطه حداقل به‌کار رفته توسط آنالیزور برای ارزیابی کلسیم خون باید بالاتر از نقطه حداقل به کار رفته توسط آزمایشگاه تشخیصی باشد (8/9 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر در برابر ۸ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر)، ابزار آزمایش در مزرعه با استفاده حداقل نقطه تطبیقی می‌تواند هیپوکلسیمی تحت بالینی را به‌طور موثقی تشخیص دهد.

در جهت بررسی ارزش نسبی کلسیم کل در برابر کلسیم یونیزه شده در انعکاس وضعیت کلسیمی گاو، بخش یونیزه شده کلسیم روی نمونه‌های یکسان ارزیابی شد و با کلسیم کل به‌عنوان پیش‌بینی‌کننده میزان نوتروفیل‌ها (با توانایی از بین برندگی) مقایسه شدند.

نوتروفیل‌ها اولین سلول‌های ایمنی واکنش‌دهنده به مشکلات عفونی هستند.

کلسیم برای فعال‌سازی سلول‌های ایمنی ضروری است و انتظار می‌رود که به‌وسیله کلسیم یونیزه شده میزان واریانس بیشتر اکسیداتیوهای مکرر نوتروفیل‌ها را توضیح دهیم زیرا آنها شکل فعال شده کلسیم در خون هستند.

درست است که هر دو مقیاس کلسیم در توضیح اکسیداتیو مکرر نوتروفیل اهمیت زیادی دارند ولی کلسیم یونیزه شده مزیت خوبی نسبت به کلسیم کل ندارد.

هیپوکلسیمی تحت بالینی یک بیماری شایع است که بر سلامتی، تولید شیر و تولیدمثل اثرات سوء بسیاری دارد.

ابزارهایی که کلسیم کل خون را ارزیابی می‌کنند، می‌توانند پاسخگوی مسایل مربوط به وضعیت کلسیمی گاوهای تازه‌زا باشند. همچنین، شیوع هیپو کلسیمی را بالینی در گله به‌طور مداوم کنترل می‌کنند.

این ابزار این امکان را نیز فراهم می‌کند که کارآمدی شیوه‌های پیشگیرانه به‌طور هدف‌دار بررسی و از روش‌های درمانی در جهت افزایش موفقیت گاوها در سرتاسر دوره شیردهی به‌طور هدف‌دار استفاده شود.

منبع: دنیای کشت و صنعت