به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ رعایت اصول امنیت زیستی و به‌ویژه کنترل افراد و تجهیزات در مزرعه، به‌منظور پیشگیری از ورود سالمونلا و سایر ارگانیسم‌های بیماری‌زا به مزرعه امری حیاتی است.
بعلاوه، محدود کردن مواجهه با ناقل‌های بالقوه سالمونلا نظیر جوندگان (موش صحرایی و موش خانگی)، حشرات و پرندگان وحشی و پستانداران و احتمال ورود این میکروارگانیسم به گله و انتقال آن بین گله‌های موجود و نیز از گله قدیمی به گله جدید پس از پاکسازی و ضدعفونی سالن را کاهش می‌دهد.
نوع سیستم‌های نگهداری مرغ‌ها، اثربخشی نسبی اقدامات امنیت زیستی و احتمال ورود حامل‌ها و ناقل‌های سالمونلا به مزرعه و در نتیجه، سطح موفقیت اقدامات درمانی و پیشگیرانه را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
این امر به‌ویژه درمورد سیستم مرتع آزاد (که در آن مرغ‌ها بخشی از زمان خود را در محیط بیرون سپری می‌کنند و در نتیجه، مواجهه آنها با پرندگان وحشی بیشتر است) صادق است.
بعلاوه، در سیستم مرتع آزاد، محیط و خاک آلوده شده به سالمونلا به سختی ضدعفونی و پاکسازی شده و می‌تواند به‌عنوان منبع پایدار سالمونلا برای پرندگانی که بعداً در آن محیط پرورش داده خواهند شد، عمل نماید.
آلودگی احتمالی زمین و آب در نتیجه نگهداری پرندگان در محیط بیرون نیز از دغدغه‌های مهم در این زمینه به‌شمار رفته و می‌بایست موردتوجه قرار گیرد. از سوی دیگر، اغلب سیستم‌های سنتی قفس، قدیمی بوده و قدمت آنها بیش از ۲۰ سال است، پاکسازی و ضدعفونی این‌گونه سالن‌ها به‌دلیل عمیق بودن گودال انباشت کود و پیچیدگی این نوع سیستم‌ها (قفس‌ها، آبخوری‌ها و نوار نقاله کود)، دشوار بوده و احتمال انتقال سالمونلا از گله‌ای به گله دیگر بیشتر است (کریک- مس و همکاران، ۲۰۰۹).
هریک از دو سیستم قفس و غیرقفس، مشکلات ویژه‌ای را ازنظر ایمنی زیستی به همراه دارند که قبل از قضاوت در رابطه با مزایای هریک از این دو سیسم بر دیگری، می‌بایست با این مشکلات آشنا بوده و آنها را مدنظر قرار دهیم.
واکسیناسیون دیگر ابزار مهم مقابله با سالمونلا به‌شمار می‌رود. مدت‌هاست که از واکسیناسیون برای مقابله با سالمونلا انتریتیدیس و سایر سروارهای مهم سالمونلا (که گله‌های مرغ تخمگذار را درگیر می‌کنند) استفاده می‌شود.
واکسیناسیون در کنار سایر اقدامات مقتضی بهداشتی و مدیریتی، یکی از اقدامات مهم جهت کاهش معضلات ناشی از سالمونلا در مزارع محسوب می شود (EFSA ۲۰۰۷)، در حال حاضر دو نوع عمده واکسن سالمونلا در گله‌های طیور مورد استفاده قرار می‌گیرند، واکسن‌های زنده و کشته و هر دو نوع دارای خواص مثبت و منفی خاص خود می باشند.
واکسن زنده را می‌توان از طریق آب آشامیدنی با آئروسل مورد استفاده قرار داد؛ بنابراین این نوع واکسن، سازوکار آسان و ساده‌ای را برای تحریک سیستم ایمنی فراهم می‌آورد. اما این نوع واکسن‌ها از موجوداتی زنده تشکیل شده و درنتیجه، نگهداری و زنده‌مانی آنها با مشکلاتی روبرو است، چراکه احتمال بازگشت و تبدیل سویه تخفیف حدت یافته واکسن به ارگانیسم بیماری‌زا وجود دارد.
بعلاوه، باتوجه به اینکه استفاده از واکسن‌های زنده سالمونلا انتریتیدیس در ایالات متحده آمریکا ممنوع است، در حال حاضر، تنها مصرف واکسن‌های زنده سالمونلا تیفی موریوم در گله‌های طیور این کشور مجاز می‌باشد. بنابراین، پرورش‌دهندگان درصورتی که مایل به استفاده از واکسن زنده باشند، می‌بایست به مصونیت ناشی از ایمنی فعال مقاطع (مصونیت ناشی از سالمونلا تیفی موریوم علیه سالمونلا انتریتیدیس) متکی باشند (حسن و کورتیس ۱۹۹۷).
واکسن کشته، به روش تزریقی تجویز شده و ایمنی مناسب و مصونیت بسنده‌ای برای حیوان دریافت‌کننده فراهم می‌کند (گاست و همکاران، ۱۹۹۲)، با این‌حال، باتوجه به تجویز واکسن‌های کشته به روش تزریقی، استفاده از این واکسن‌ها نیاز به نیروی کار بیشتری داشته و احتمال تزریق تصادفی به بدن خدمه و واکسیناتورها را افزایش می‌دهد.
اثربخشی برنامه‌های واکسیناسیون در گله‌های مرغ تخمگذار، در انگلستان به شکلی دراماتیک نشان داده شد. در اواخر دهه ۱۹۹۰ در انگلستان، واکسیناسیون گله‌های تخمگذار علیه سالمونلا اجباری شد که نتیجه آن کاهش چشمگیر نرخ شیوع سالمونلوز در طیور و در نهایت در انسان ها بود (گوگان و هامفری، ۲۰۰۳).
در برنامه‌های اولیه و قدیمی واکسیناسیون از واکسن‌های کشته استفاده می‌شد، اما در برنامه‌های جدیدتر و استفاده از واکسن‌های زنده تخفیف حدت یافته سالمونلا انتریتیدیس راحت‌تر بوده و رواج بیشتری یافته است (کوگان و هامفری، ۲۰۰۳).
در سال ۲۰۰۶، اتحادیه اروپا قوانینی را تصویب کرد که بر مبنای آنها انجام واکسیناسیون در گله‌های مرغ تخمگذار بانرخ شیوع بالاتر از ۱۰ درصد سالمونلا، اجباری شد.
به‌دلیل فقدان چنین برنامه‌های اجباری و سختگیرانه‌ای در ایالات متحده آمریکا، تنها 14/6 درصد مرغ‌های تخمگذار در سال ۲۰۰۰ میلادی علیه سالمونلا انتریتیدیس واکسینه شدند.
اطلاعات جدیدتری دررابطه با واکسیناسیون گله‌ها علیه سالمونلا انتریتیدیس در کشور ایالات متحده آمریکا، در دست نیست. با این‌حال بحث‌ها و مراودات بین صنعت پرورش مرغ تخمگذار و نمایندگان کمپانی‌های تولیدکننده واکسن (پی. هالت، مکاتبات شخصی) نشان می‌دهد که در حال حاضر، مصرف واکسن‌های ضدسالمونلا در گله‌های مرغ تخمگذار در ایالات متحده آمریکا بسیار بیشتر از گذشته است.
به‌نظر نمی‌رسد که تغییر سیستم‌های سنتی نگهداری مرغ تخمگذار به سیستم‌های مدرن، تأثیری بر اثربخشی واکسن‌های زنده در قیاس با واکسن‌های کشته داشته باشد. با این وجود، در سیستم‌های نگهداری مرغ برکف سالن به‌دلیل امکانات و تجهیزات مورد استفاده در این سیستم‌ها، می‌بایست از واکسن‌هایی استفاده نمود که تجویز گروهی آنها از طریق آب آشامیدنی با اسپری امکان‌پذیر بوده (واکسن‌های زنده) و نیازی به گرفتن تک‌تک مرغ‌ها و تجویز انفرادی واکسن (واکسن‌های کشته به روش تزریقی) وجود نداشته باشد.
این تمایل برای بهره‌گیری از واکسن‌های زنده علیه سالمونلا انتریتیدیس در انگلستان و سایر کشورهای اروپایی فراگیر شده است (دیویس، مکاتبات شخصی) و پیش‌بینی می‌شود که در آینده، شاهد روندها و رویدادهای مشابهی در ایالات متحده نیز باشیم چراکه اغلب پرورش‌دهندگان در این کشور، به سیستم‌های نگهداری فاقد قفس روی آورده‌اند.
عوامل متعددی شیوع، حدت آلودگی گله‌ها به سالمونلا انتریتیدیس و انتقال آن به سطح با درون تخم‌مرغ‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند سیستم نگهداری پرنده تأثیر به‌سزایی بر روش انتخابی واکسیناسیون خواهد داشت، با این حال ارجحیت یک سیستم نگهداری بر سیستم دیگر نیاز به بررسی‌های بیشتری دارد.
تشخیص و شناسایی سالمونلا در محوطه سالن‌های تخم گذاری، اغلب یک تابعیت فصلی را به نمایش می‌گذارد به‌طوری که معمولاً در ماه‌های تابستان و اوایل پاییز روند افزایشی نشان می‌دهد (ولز و همکاران. ۲۰۰۷).
چنین روندی ممکن است ریشه در تنش حرارتی داشته باشد؛ تنش حرارتی سیستم ایمنی پرنده را سرکوب کرده (زرگنایر وکلی، ۱۹۸۱) و می‌تواند مشکلات ناشی از سالمونلا را در گله افزایش دهد.
بعلاوه، مگس‌ها به‌عنوان حاملین سالمونلا و سایر عوامل بیماری‌زای گوارشی (گرین برگ و همکاران، ۱۹۷۰ اولسن و هاماک، ۲۰۰۰)، طی این ماه‌های سال به‌شدت تکثیر یافته و رشد می‌کنند (اولسن و هاماک، ۲۰۰۰) و احتمال انتقال سالمونلا از سالنی به سالن دیگر را افزایش می‌دهند. هریک از سیستم‌های نگهداری مرغ تخمگذار، تحت شرایط فصلی و آب و هوایی مختلف، نقاط ضعف و قوت متفاوتی را از نظر آلودگی به سالمونلا به نمایش می‌گذارند.