به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ مانند هر کودکستان، اگر جوجه ها آسوده باشند، باید سرو صدای شادمانه آنها فضا را پر کند.
به خوبی ثابت شده است که جوجه‌های با کیفیت خوب، پیش‌شرط مرغ‌های گوشتی هستند که در طول دوره رشد، عملکرد خوبی داشته‌اند.
اما در بسیاری از مواقع، تا هنگامی که در هفته نخست تلفات سنگینی به جوجه‌ها وارد نشود، به ضعف کیفیت آنها پی برده نخواهد شد.
خوشبختانه، این سناریویی است که اگر به نکات کلیدی که می‌توانند به تندرستی جوجه‌ها آسیب بزنند توجه دقیق شود، می‌توان از آن جلوگیری کرد.
همه ما می‌دانیم که یک گله مرغ مادر سالم می‌تواند جوجه‌های سالم تولید کند. پس اگر جوجه‌هایی از یک مرغداری مادر با گله سالم، آمده باشند چه عاملی می‌تواند سبب ضعف کیفیت یا تلفات بالای جوجه‌ها باشد؟
به تجربه من، یک عامل رایج، که بیشتر وقتها به آن توجه نمی‌شود چگونگی نگهداری تخم‌مرغ‌ها در مزرعه مرغ مادر، و یا در هچری‌ها است.
آلودگی به باکتری‌ها معمولاً ریشه جوجه‌های بدون کیفیت، و بالا بودن تلفات است. اما جوجه‌ها به ندرت در مرغداری که به آنجا برده می‌شوند، دست کم در نخستین هفته، دچار عفونت می‌گردند. عفونت تقریباً، همیشه، در هچری آغاز می‌شود.
اگر تخم‌مرغ‌ها به درستی منتقل نشده باشند، باکتری‌ها را، دست‌کم در روی پوسته تخم‌مرغ به همراه خواهند داشت. تخم‌مرغ‌هایی که پیش از هچ عرق کرده باشند، و یا برای مدت طولانی روی بستر، و یا روی پوشش آلوده کف سالن رها شده باشند به باکتری‌ها آلوده هستند.
گرفتاری‌های در هنگام نقل و انتقال یکی دیگر از منابع آلودگی باکتریایی (و رایج‌ترین آنها) به هنگام نقل و انتقال پیش می‌آید. این آلودگی معمولاً به سبب ناجور بودن کار ضدعفونی ماشین‌های انتقال تخم‌مرغ‌ها یا سینی‌های هچری است. این روزها، انتقال از سترها به هچری‌ها، گرفتاری بیشتری پدید می‌آورد زیرا بیشتر وقتها پوسته تخم‌مرغ‌ها را برای واکسن زدن داخل تخم‌مرغ (ovo-in) سوراخ می‌کنند.
دستگاه انتقال در هچری، با هر تخم‌مرغی که هچ شده باشد تماس پیدا می‌کند که اگر به خوبی از آن مراقبت نشود سبب ضعف کیفیت جوجه‌ها می‌شود.
می‌باید برنامه‌ای برای اطمینان از این که خوب نگهداری کردن و ضدعفونی کردن کامل سینی‌ها همواره انجام داده می‌شود به اجرا گذاشته شود. اگر آلودگی باکتریایی پیش بیاید، می‌یابد شرکتی‌هایی که دستگاه‌های انتقال را به مرغداری فروخته‌اند فراخوانده شوند تا در حل مشکل آلودگی کمک کنند.
باید از طولانی شدن زمان میان انتقال از سترها به هچرها جلوگیری کرد. این تأخیر، ممکن است رشد جنین را عقب بیاندازد که این سبب می‌شود که جوجه‌ریزی، پیش از اینکه جوجه‌ها از نظر فیزیکی توانایی تحمل استرس‌های محیط را داشته باشند، انجام گیرد.
سینی‌های پاکیزه هچری برای کیفیت خوب جوجه‌ها بسیار اهمیت دارند زیرا سینی‌ها نخستین سطحی هستند که جوجه‌های تازه هچ شده و خیس با آنها تماس می‌گیرند. بیشتر هچری‌ها به اهمیت استفاده از ضدعفونی‌کننده‌ها در روند کار هچری آگاه هستند.
کنترل جریان هوا، و رطوبت می‌تواند به جوجه‌ها کمک کند یا به آنها آسیب بزند. هنگامی که جوجه‌ها هچ می‌شوند مقدار زیادی مواد ارگانیک رها می‌شود. در محیط گرم و مرطوب، چنین شرایطی یک محیط ایده‌آل برای رشد همه باکتری‌ها و قارچ‌ها پدید می‌آورد.
اگر آبی که برای بالا بردن رطوبت مصرف می‌شود آلوده باشد، این آلودگی می‌تواند به جوجه‌ها منتقل گردد.
خطراتی که جوجه‌ها را تهدید می‌کنند
زخمی شدن جوجه‌ها، درست پس از بیرون آمدن آنها از پوسته تخم‌مرغ، نیز یکی از خطرات هچری است. اگر جوجه‌ها بیش از اندازه در دستگاه هچر نگه داشته شوند سرانجام به اندازه‌ای دچار کمبود آب بدن می‌شوند که نمی‌توانند در طول زندگی کوتاهشان، در برابر محیط (چه بد و چه خوب) پاسخی بروز بدهند.
در انتقال هزاران جوجه از هچرها به جعبه‌ها، می‌باید بسیار مراقب بود تا اینکار به آرامی انجام گیرد.
وسایل کهنه و شکسته، به ویژه سینی‌های پلاستیکی هچر، می‌توانند احتمال زخمی شدن جوجه‌ها را افزایش دهند. این که چند جوجه با جراحت یا زخم، هچری را ترک می‌کنند، بستگی به شیوه کار کارگران هچری دارد.
زخمی شدن می‌تواند در هر کجا که جوجه‌ها به آنجا منتقل شده‌اند پیش بیاید، به ویژه در جاهایی که دستگاه‌های اتوماتیک که امروزه در بیشتر هچری‌ها دیده می‌شوند- کار گذاشته شده‌اند.
جعبه‌ها، سپراتورها، تسمه‌ها، سرازیری‌ها و افتادن‌ها می‌باید به وسیله هر کارگری که پیرامون این وسایل در هچری کار می‌کند آزمایش شوند تا اطمینان به دست آید که جوجه‌ها در این دستگاه‌ها گیر نکنند، فرو نیافتند و زخمی نشوند.
به محض اینکه مشکلی در این بخش دیده شود، یک نفر می‌باید بی‌درنگ مسئولیت گذاشتن وقت کافی برای رفع مشکل را بر عهده بگیرد.
تندرستی جوجه‌ها ممکن است درست پیش از جوجه‌ریزی در مرغداری‌ها مورد خطر قرار گیرد. جایی که آنها را می‌گذارند نه باید چندان سرد، و نه چندان گرم باشد. شاید آسان‌ترین معیار برای پی بردن به آسایش جوجه‌ها، گوش سپردن به سر و صدای آنها است. اگر جوجه‌ها آشفته هستند، احتمالاً هوا بیش از اندازه گرم است. اگر ساکت هستند و شما تنها صدای ماشین‌ها را می‌شنوید، شاید هوا بیش از اندازه سرد است، یا بدتر از آن، این که جوجه‌ها تلف شده‌اند. مانند هر کودکستان دیگر، اگر جوجه‌ها آسوده باشند، صدای شادمانه آنها باید فضا را پر کند.
انتقال جوجه‌ها به مرغداری، می‌باید با آرامی، و با کنترل مناسب محیط انجام گیرد. جوجه‌ها را هرگز نباید پرتاب کرد یا روی هم انباشته کرد، بلکه باید آنها را تا آنجا که ممکن است در سالن جای داد.
جوجه‌ها در هنگام انتقال به مرغداری، به آسانی می‌توانند سردشان یا گرمشان شود. و این می‌تواند روی رشد آنها اثر بگذارد. هرچند که جوجه‌ها جانورانی تحمل‌پذیر هستند، اما لازم نیست مقاومت خود را در هر لحظه به شما نشان دهند.
هنگامی که جوجه‌ها به مرغداری می‌رسند، مرغدار و تکنسین‌های خدماتی می‌باید در آنجا باشند و وضع جوجه‌ها را بررسی کنند و برگ تأیید کیفیت آنها را امضا کنند.
تاثیر عفونت و کمبود آب بدن در کیفیت جوجه‌ها (بخش دوم)