به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بنظر می‌رسد گله‌های رمیده و یا در حال چرای اسب نقاشی شده در دشت‌های دور دست، آنچنان قرابتی با اسب‌های اهلی درون اصطبلها که ایام را به خوردن، کارکردن و یا چریدن در پادکها می‌گذرانند را نداشته باشند. علی رغم اینکه تا چه اندازه این اسب‌ها اهلی و رام شده باشند، اعمال و رفتارشان را از اجداد وحشی خود به ارث برده و حفظ کرده اند.
اگر با اسب سر و کار داریم باید بر رفتار او اشراف داشته باشیم تا از واکنش‌های او در قبال محرک‌های خاص آگاه بوده و زبان گویای اندام او و اصوات هشدار دهنده اش را هم بدانیم. عمده دلیل بر این آگاهی، ایمنی است برای اجتناب از هر گونه خطر و یا آسیب احتمالی. دیگر ویژگی این آگاهی حفظ سلامت جسم و روان اوست که به موقع از بیماری و یا ناخشنودی او مطلع شده در پی رفع آن برآییم.
بیشتر بدانیم:
تشخیص حالات اسب با توجه به حرکات بدن
تشخیص حالات اسب با توجه به موقعیت قرار گرفتن دم
خصوصیات اخلاقی اسب‌ها
روش طبیعی زندگی اسب
امروزه گله‌های اندکی آن هم در دور افتاده ترین نقاط کره زمین به زندگی ادامه میدهند. در این روش زندگی طبیعی و آزادانه، آنها چراگاه‌ها، سبزینه زارها و بوته زارها را برای پیدا کردن آب و غذا در می‌نوردند. زندگی در گله حافظ امنیت آنها است و این گله را سیلمی‌برتر محافظت می‌کند و احتمال خطر قریب الوقوع را هشدار می‌دهد.
اسب وحشی باید واکنش‌های سریعی داشته باشد تا بتواند به زندگی ادامه دهد. کره‌های نو زائیده شده باید به سرعت سرپا بایستند تا اگر گله رمید، آنرا همراهی کنند. اسب فقط به هنگامی‌که گیر می‌افتد با لگد و سر دست زدن و یا گاز گرفتن به دفاع بر می‌خیزد. ضامن تنازع بقا در اسب شنوائی خوب، دید وسیع و سرعت در فرار به هنگام لزوم است.
هنوز هم بسیاری از ویژگی‌ها و غرایز اسب‌های وحشی در اهلی‌های امروزی به چشم می‌خورد برای اطلاع از واکنش‌های خاص اسب باید این غرایز و ویژگی را بشناسیم.
رفتار یک خصوصیت فنوتیپی است که در نتیجه تداخل بین محیط و عوامل ژنتیکی ایجاد میشود.
به طور کلی مطالعه رفتار حیوان یا رفتار شناسی از 2 منظر قابل بحث است.
الف) اتولوژی: مطالعه علمی‌رفتار شناسی در محیط طبیعی آنها
ب) سایکولوژی: مطالعه علمی‌رفتار شناسی از دیدگاه روان شناسی
رفتار اکتشافی در اسب
در اسب‌ها و کره‌های جوان رفتارهای اکتشافی قابل توجهی دیده میشود. در طی این واکنش‌های رفتاری، کره اسب ممکن است وسایل مختلف اطراف خود را که برایش تازگی دارد بو کرده و سپس گاز بگیرد.
شدت رفتار اکتشافی در کره به مراتب بیشتر از اسب‌های بالغ است و در مقایسه با سایر اسب‌های بالغ آنها خیلی سریع با محیط اطراف خود خو میگیرند و محیط تازه را خانه خود تلقی میکنند. اسب‌ها در تعیین حد و مرز خانه خود رفتارهای حذفی از خود نشان میدهند. آنها این حد و مرز را با مدفوع خود علامت گذاری میکنند. علاقه آنها به ماندن در خانه بیشتر است و حرکت آنها به سوی خانه بسیار با اشتیاق تر از زمانی است که از خانه به بیرون میروند.
رفتار تغذیه‌ای و دفعی اسب
اسب علفخوار است که در طبیعت یکی دو دهان علف را کنده و بعد یک تا دو قدم راه می‌رود، به همین دلیل چراگاه اسب لکه ای میشود. حدوداً سه ساعت غذا می‌خورد (۸-۷ مرتبه و در هر مرتبه حدود ۳۰-۲۰ دقیقه). تعداد دفعات آب خوردن بسیار کمتر از غذا خوردن است و اسب حدود ۲۰- ۱۵ لیتر در روز آب می‌خورد که بسته به نوع غذا و فعالیت او می‌تواند کمتر یا بیشتر شود.
زمانی که اسب‌ها شروع به دفع مدفوع یا ادرار کنند به طور معمول سایر فعالیت‌های ارگانی آنها متوقف میشود.
نرینه‌ها در انتخاب جایی که میخواهند مدفوع کنند بسیار حساس هستند و دقت زیادی از خود نشان میدهند. پس از مدفوع نرینه‌ها برگشته و مدفوع خود را بو میکنند.
پس از دفع، مادیان‌ها و نریان‌ها عضلات رکتوم را جمع میکنند و دم خود را چندین بار با ضربات شلاقی تکان میدهند.
در زمان ادرار نرها رفتار خاصی از خود نشان میدهند که عبارت است از باز کردن اندام خلفی است به شکلی که قسمت خلفی حالت خمیده ای به خود میگیرد. دفع ادرار در حالتی صورت میگیرد که اندام تناسلی داخل قضیب قرار دارد. در این حالت نیز حیوان به عقب بر میگردد و ادرار را میبوید. اسب‌ها در انتخاب محل دفع دقت میکنند. بطور عمده جای مشخصی را برای دفع انتخاب میکنند.
اسب‌های بالغ بسته به نوع مواد غذایی مصرف شده بین 6 تا 12 بار در روز عمل دفع را انجام میدهند. معمولا دفع ادرار در طول روز کمتر انجام میشود و اسب‌ها بین 3 تا 6 بار در روز ادرار خود را دفع میکنند. بیش ترین مقدار ادرار در زمان استراحت یا تاریکی انجام میشود.