به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ اهمیت به مدیریت گله و توجه به نکاتی در خصوص شیردهی و زایش برای افزایش بازدهی گاوهای شیری از اهمیت بالایی برخوردار است.
1- تولید ترکیبات شیر را حداکثر نمایید:
میزان تولید چربی و پروتئین شیر (در مجموع) باید روزانه حدود ۲٫۷ کیلوگرم باشد. اگرچه مهمترین مولفه، تولید چربی و پروتئین در کل شیر تولیدی است، ولی درصد این اجزا نیز مهم است. به طور کلی، درصد چربی زیر ۳٫۵ در سطح گله و درصد پروتئین خام زیر ۳٫۱ درصد در گله‌های هلشتاین یک علامت هشدار دهنده در گله است.
چربی پایین شیر نشان‌دهنده عبور اسیدهای چرب غیر اشباع منحصر به فرد از شکمبه است که به طور مستقیم از سنتز چربی شیر جلوگیری می‌کنند و باید هم در فرمولاسیون جیره (چربی‌های غیر اشباع، توازن کربوهیدرات‌ها، موارد مربوط به کیفیت علوفه) و هم در اجرای جیره (ماده خشک جیره، مقدار خوراک خورانده شده، جدا کردن و غیره) تغییراتی حاصل گردد و توجه بیشتری به آن شود.
در مورد پروتئین شیر، سطوح زیر ۳٫۱ درصد نشان می‌دهد که تخمیر شکمبه‌ای و تولید پروتئین میکروبی حداکثر نیست، می‌توان این مشکل را با توازن اسیدآمینه به وسیله استفاده از مخلوطی از پروتئین‌ها یا اسیدهای آمینه محافظت شده بهبود بخشید. دوره زمانی کلی برای دیدن اثر تغییرات جیره بر روی ترکیبات شیر ۱۰ تا ۱۴ روز پس از اجرای تغییرات است.
2- به افزایش حاشیه سود تولید اهمیت زیادی دهید:
به طور کلی بیشترین حاشیه سود در تولید از افزایش در تولید شیر حاصل می‌شود. این امر می‌تواند در سطح گله با راهکارهای مدیریتی نظير تغيير دفعات دوشش (برای مثال ۲ بار به ۳ بار یا به ۴ بار دوشش)، کوتاه کردن دوره خشکی در گاوهای پرتولید تا ۴۰ روز یا افزایش بازده با استفاده از محصولاتی نظیر موننسین انجام گیرد.
اخیرا موضوع افزایش دفعات شیردوشی مخصوصا در گاوهای تازه‌زا مطرح شده است و در بسیاری از دامداری‌ها اجرا می‌شود. در مجموع عملکرد در کلیه گله‌ها بهبود چشمگیری داشته و تولید شیر تا حدود ۲ کیلو در روز نیز افزایش یافته است. با توجه به اینکه در دامداری‌های ایران روزانه ۳ بار شیردوشی انجام می‌گیرد، می‌توان برای گاوهای تازه‌زا دفعات شیردوشی را به ۶ بار افزایش داد و بعد برای مابقی گله برنامه ۳ بار دوشش را اجرا نمود.
3- گاوهای تازه‌زا را از دست ندهید:
بهترین دامداری‌هایی که ما با آنها مواجه می‌شویم، درصد حذف گاوهای تازه‌زا در آنها در ۶۰ روز اول شیردهی ۶ تا ۷ درصد یا کمتر از آن است، که بدون نگه داشتن گاوهای تازه‌زای کم تولید این رقم کمتر نیز می‌شود.
بسیاری از مزارع ۱۰ تا ۱۵ درصد از گاوهای خود را در ۶۰ روز اول شیردهی از دست می‌دهند، این اتفاق عمدتا به دلیل مشکلات سلامتی ناشی از شلوغی بیش از حد پیش از زایش یا پس از زایش، تغییرات مکرر بهاربند قبل یا بعد از زایش و یا مسایل مربوط به رقابت بین تلیسه‌های تازه‌زا و گاوهای مسن‌تر می‌باشد.
موارد مربوط به فرمولاسیون جیره نسبتا نادر هستند، ولی مشکلات مربوط به اجرای جیره نظیر طول بلند قطعات علوفه خشک در TMR گاو خشک پایه را که منجر به جداسازی جیره می‌شود، وزن کردن نادرست اجزا، به حساب نیاوردن تغییرات ماده خشک و خطاهایی از این دست متداول‌ترند. گله‌هایی که علوفه‌های بسیار با کیفیتی دارند نوعا به تغذیه علوفه‌های کم‌کیفیت برای گاوهای خشک در دوره far-off نیاز دارند چرا که انرژی بالای مصرفی در far-off می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی بیشتر در گاو تازه‌زا و افزایش حذف گاوهای تازه‌زا شود.
گروه‌بندی درست و اصولی قبل از زایش مهمترین عامل جهت پیشگیری بیماری‌ها و حذف در گاوهای تازه‌زا می‌باشد.
4- شناسایی و حذف گاوهای کم‌سود و کم‌ارزش:
حتما گاوهای کم‌تولیدی را که بازگشت سود مناسبی برای پوشش دادن هزینه‌های متغیر خوراک و کارگر ندارند را شناسایی و حذف کنید.
در بهاربندهای بسیار شلوغ، حذف گاوهای کم سود ضروری است. از آنجایی که شرایط از گله‌ای به گله دیگر بسیار متفاوت است، تجزیه و تحلیل هر گله به طور انفرادی از اهمیت بالایی برخوردار است اما باید توجه داشت برای داشتن گله‌ای اقتصادی و سودده که باعث تداوم فعالیت می‌شود نگه داشتن گاوهای کم سود (کم شیر، روزهای باز بالا و ...) به عنوان کالاهایی ضررده به حساب می‌آیند و هرچه سریعتر باید حذف شوند. مطمئن شوید که همه پروتکل‌های مدیریتی انجام و دنبال می‌شوند انحراف و یا انجام ندادن پروتکل‌ها و دستورات مدیریتی در گله‌های گاو شیری (موارد روزمره شیردوشی، مدیریت زایش و آغوز، اجرای برنامه تولیدمثلی، بهداشت گله و مدیریت خوراک دادن) امری متداول است.
این امر به راحتی می‌تواند موجب کاهش تولید شیر، SCC بالاتر، نرخ آبستنی ضعیف، افزایش مرگ و میر در گوساله‌ها، بازده کمتر خوراک و سلامت نامطلوب شکمبه و سایر موارد گردد. کارشناسان و کارگران خود را آموزش داده و از مهارت کاری آنها مطمئن شوید. پروتکل‌ها را کاملا برایشان تشریح کنید و طبق یک برنامه مشخص زمانبندی شده بر آنها نظارت داشته باشید. هیچگاه از تعیین جایزه برای بهترین‌ها غافل نشوید.
5- موفقیت برنامه‌های تولید مثلی را حداکثر نمایید:
نرخ آبستنی بهتر در مزارع به طور کلی متناظر است با روزهای شیردهی کمتر و تولید بیشتر ترکیبات شیر. استفاده استراتژیک از برنامه‌های همزمانی در ترکیب با انجام دقیق همه جزئیات پروتکل‌های تولیدمثلی از جنبه‌های کلیدی مدیریت تولید مثل هستند. تعیین جایزه برای پیدا کردن گاوهای فحلی که پس از تلقیح آبستن شوند را به عنوان یک کلید موفقیت فراموش نکنید.
6- برنامه پرورش گوساله‌ها را بهینه نمایید:
در بسیاری از گله‌ها فرصت‌هایی برای کاهش نرخ مرده‌زایی (DOA) و کاهش مرگ‌و‌میر گوساله‌ها در طول فاز شیرخوارگی و شیرگیری وجود دارد. بهترین دامداری‌های ما به طور پایداری نرخ مرده‌زایی گوساله‌ها را حدود ۴ تا ۵ درصد نگه می‌دارند. با این وجود تعدادی از دامداری‌ها نرخ مرده‌زایی ۸ تا۱۰ درصد یا بیشتر دارند. مدیریت فشرده و متمرکز زایش برای یک جابجایی "به موقع" از گروه پابه‌زا به زایشگاه معمولا نرخ مرده‌زایی را کاهش می‌دهد و مشکلات کلی گاوهای تازه‌زا را نیز کم می‌کند. وقتی گوساله زنده به دنیا آمد، میانگین مرگ‌و‌میر ۸ درصد و مریضی حدود ۳۰ درصد معقول است.
مدیریت عالی آغوز یعنی ۴ لیتر آغوز با کیفیت (بیش از ۴۵ تا ۵۰ میلی گرم در میلی ليتر IgG، کمتر از ۱۰۰ هزار CFU در هر میلی لیتر از باکتری) در ظرف ۴ ساعت پس از تولد برای گاوهای هلشتاین برای تضمین اینکه گوساله‌ها انتقال موفقی از ایمنی غیرفعال و انتقال مواد مغذی پس از تولد داشته باشند حیاتی است.
گوساله‌ها باید طوری تغذیه شوند که در حدود ۵۶ روزگی به ۲ برابر وزن تولدشان برسند، این برنامه‌غذایی هم بازده گوشت لخم را افزایش می‌دهد و هم سیستم ایمنی مناسبی را فراهم می‌کند که به نوبه خود هزینه‌های درمانی مربوط به برنامه‌های پرورش گوساله را کاهش می‌دهد.
7- شناسایی راهبردی فرصت‌های مربوط به جیره:
برای جیره‌نویسی دقیق بهتر است علوفه و مواد غذایی خود را برای آنالیز مواد به آزمایشگاه بفرستید. سعی کنید از علوفه مرغوب استفاده کنید (حداقل بهترین‌ها را برای گاوهای تازه‌زا و پرتولید اختصاص دهید). اگر علوفه باکیفیت در دسترس نیست، برای بهینه کردن تولید شیر می‌توان از تصحیحات جایگزینی استفاده کرد.
پژوهش‌های اخیر نشان داده‌اند که ممکن است فرصت‌هایی برای کاهش راهبردی سطوح پروتئین جیره و حفظ تولید شیر و ترکیبات آن وجود داشته باشد. این استراتژی اصولا روی کاهش پروتئین قابل تجزیه در شکمبه به ۸ تا ۹ درصد از ماده خشک و استفاده از منابع پروتئین عبوری پرکیفیت و اسیدهای آمینه برای تضمین عرضه کافی پروتئین قابل متابولیسم متمرکز شده است.
پژوهش‌ها و تجربه‌های عملی به طور قاطعی نشان می‌دهد که هیچ دلیل تولیدی یا تولیدمثلی برای تغذیه فسفر بیش از ۰/۴ درصد ماده خشک در گاوهای تازه‌زا و 0/35 درصد برای سایر مراحل شیردهی وجود ندارد.
سطوح جیره‌ای 0/35 درصد فسفر نوعا با استفاده از اجزای پایه‌ای خوراک دست‌یافتنی است و نیازی به افزودن فسفر از منابع معدنی نیست. هنگام ایجاد تغییرات در کل جیره، اندازه‌گیری و بررسی درآمد خالص حاصل از شیر نسبت به هزینه مهم است تا مطمئن شوید تغییراتی که در حال ایجاد آنها هستید همان نتایجی را بدهند که شما در جستجوی آن می‌باشید.
8- برنامه خوراک دادن را به بهترین شکل مدیریت کنید:
عدم مدیریت برنامه خوراک دادن می‌تواند منجر به ضررهای مختلفی در برنامه خوراک دادن گردد. این فرصت‌ها شامل کاهش ضایعات در سیلو به وسیله مدیریت سیلو تا سنجش مکرر و صحیح (حداقل هفته‌ای یک بار) ماده خشک سیلو برای تضمین تحویل یکنواختتر خوراک به گاوها می‌باشد.
تعیین ماده خشک سیلو کار دشواری نیست، یک دستگاه ارزان قیمت تعیین pH و ماده خشک که در ایران فراوان است به شما خیلی کمک می‌کند. از فیدرمیکسرها به بهترین شکل استفاده کنید. مخلوطی همگن با اندازه ذرات مناسب برای جلوگیری از جداکردن خوراک توسط گاو و استفاده بهینه از خوراک از مقدمات اولیه داشتن گله‌ای اقتصادی است.