به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ به تازگی، در بازدیدی که از گله یکی از مشتریان انجام شد در مورد بالا بردن توان مدیریتی در برنامه تولیدمثل بحث و تبادل نظر شد.
سوالاتی که در رابطه با تولیدمثل مطرح است عبارتند از:
• بهترین دوره انتظار اختیاری چه مدت است؟
• آیا لازم است این دوره را کوتاه‌تر یا طولانی‌تر کنیم؟
• آیا باید برنامه هم‌زمان‌سازی را به‌طور کامل تغییر دهیم یا تغییر جزیی در آن ایجاد کنیم؟
• آیا تمامی دستورالعمل‌ها ۱۰۰ درصد اجرا می‌شوند؟
• آیا برای تشخیص فحلی باید از سیستم رایانه‌ای استفاده شود؟
• آیا با زیاد شدن تعداد گاوها، زمان آن رسیده است که یک مامور تلقیح را برای گله استخدام شود؟
بدون شک، تلقیح زمان‌بندی شده گاو را در داخل گله حفظ و بازدهی گاوداری را حداکثر می‌کند. کل دوره خشک را که اغلب موجب افزایش موفقیت تولیدمثلی می‌شود دوره طلایی می‌نامیم.
بسیاری افراد، سم‌چینی گاوهای خشک را پیش‌نیاز سلامت گاوهای دوره انتقال می‌دانند.
روش‌های ابتدایی برای کنترل گندیدگی سم و درماتیت انگشتی (زگیل مویی سم) لازم است.
در اکثر مواقع این گاوها در برنامه زمان‌بندی‌شده و متعارف حمام سم قرار ندارند و این مساله باعث می‌شود که آنها بیشتر در معرض بیماری سم قرار گیرند.
چنانچه جایگاه‌های با بستر فشرده به‌خوبی مدیریت نشوند، بحران شدیدی به‌وجود می‌آید که منجر به لنگش و کاهش مصرف خوراک در زمان زایمان می‌شود.
توجه به تراکم دام، دسترسی گاو به فضای کافی و استال‌هایی با بستر عمیق، راهکارهایی دراز مدت هستند که ما را به سمت سلامت سم گاوهای خشک هدایت می‌کنند.
گاوهایی که سم‌های سالم دارند در اکثر روش‌های زمان‌بندی‌شده مجدداً فحل می‌شوند.
برنامه زمان‌بندی‌شده واکسیناسیون شامل دز معمولی و دز افزایش یافته است که در برخی اوقات در دوره خشکی انجام می‌شود که فعالیتی مرسوم در مراقبت از گاوهای خشک است. این برنامه واکسیناسیون ممکن است در دوره خشکی یا قبل از آن صورت پذیرد.
همچنین، برخی از دامداری‌ها به گاوها تقریباً سه هفته قبل از زمان زایمان مورد انتظار (هنگامی که وارد جایگاه پیش از زایمان شوند)، واکسن می‌زنند.
به‌طور معمول باید سعی کنیم در هفته آخر زایمان از وارد شدن تنش به گاو اجتناب شود.
مراقبت از گاو با تزریق پادتن گرم منفی قطعاً به کاهش شیوع و شدت ورم پستان گرم منفی (کولیفرم) کمک می‌کند.
این عوامل بیماری‌زا به همراه عفونت‌های جدید پستانی در زمان زایمان خسارات شدیدی وارد می‌کنند.
بر اساس اکثر اطلاعات به‌دست آمده مشخص شده است که ورم پستان بر گیرایی و حفظ باروری تأثیر منفی دارد.
یکی دیگر از عوامل بیماری‌زا که به سامانه ایمنی تضعیف شده گاوهای دوره انتقال حمله می‌کند، میکروب سالمونلا است. عوارض تحت بالینی این بیماری مانند دیگر بیماری‌ها، باعث کاهش عملکرد تولید مثلی می‌شوند.
یکی از موفقیت‌هایی که در عملکرد گاوهای شیری مشاهده می‌شود، تعدیل انرژی نگهداری جیره گاوهای خشک است. در واقع، انرژی جیره گاوهای ابتدای دوره خشکی را به انرژی لازم برای نگهداری محدود می‌کنیم.
عموماً این میزان انرژی برای گاوهای هلشتاین 14 تا 16 مگاکالری در روز است. این جیره برای تأمین پروتئین قابل سوخت وساز کافی و میزان بالای فیبر (کاه گندم، علف خشک، علوفه خشک با NDF بالا) به‌خوبی تنظیم شده است به‌طوری که روزانه 12/7 تا 13/6 کیلوگرم ماده خشک در اختیار آنها قرار گیرد.
توجه به فرآوری علوفه از نظر کوتاه کردن به اندازه کافی جهت پیشگیری از رفتار انتخاب مواد خوراکی حایز اهمیت است.
به‌نظر می‌رسد محدودیت در مصرف بیش از حد انرژی دوره خشکی، موازنه انرژی را در دوره انتقال بهبود می‌دهد.
درنتیجه، این گاوها در زمان انتقال و هفته‌های پس از آن بهتر می‌خورند. اشتهای بالا به‌همراه شیوع کم کتوز تحت بالینی و بیماری‌های مرتبط به گاوهای تازه‌زا، منجر به موفقیت در بارداری این گاوها می شود.
این موفقیت با مصرف بیش از حد مواد خوراکی صورت می‌گیرد اما به‌طور حتم، افزایش دیگر افزودنی‌های مهم مواد خوراکی (یونوفر، مخمر کشت‌شده، تعدیل‌کننده‌های سیستم ایمنی) نیز وضعیت کلی سلامت گاو را در مراحل بعدی شیردهی بهبود می‌دهد.
هدف، حفظ سلامت گاوهای تازه‌زاست
با عوارض منفی هیپوکلسیمی بالینی و مهم‌تر از آن، تحت بالینی در روزها و هفته‌های اول شیردهی آشنا هستید.
به‌طورکلی ثابت شده است که کاربرد علوفه خشک با پتاسیم پایین به همراه تعدیل جیره جهت منفی شدن DCAD (تفاوت کاتیون - آنیون جیره) در کاهش شدت و تداوم هیپوکلسیمی در جریان خون، در زمان زایمان و هفته اول شیردهی سودمند است.
اکنون با نقش کلسیم نه تنها در تب شیر، بلکه در تغییر عملکرد سامانه ایمنی، مصرف کم مواد خوراکی و قرار دادن گاو تازه‌زا در معرض دیگر ناهنجاری‌ها آشنا شدیم.
این مشکلات قطعاً به کاهش عملکرد تولیدمثلی گاو منجر می‌شود.
رسیدن به تولیدمثل موفق، مستلزم متغیرهای زیادی است و مدت دوره خشک گاوها یکی از آنهاست.
ممکن است لازم باشد در برخی از زمینه‌ها تغییرات جدی ایجاد کنید و سپس با انجام صحیح این اقدامات منتظر گوساله‌ها شوید.
منبع: دنیای کشت و صنعت