به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ عفونت‌های سالمونلا روی گاوها در همه سنین تاثیرگذار است. اغلب اوقات بیماری به شکل خطرناک در نوزادان و گوساله‌های جوان و در گاوهای نزدیک زایمان دیده می‌شود. در گوساله‌ها و گاوها معمول‌ترین علامت بالینی اسهال و تب است. اسهال معمولا آبکی تا لعابی است.
سویه‌های سالمونلایی
سویه‌های سالمونلایی که مسئول بیشتر عفونت‌ها در گاوها، سایر گونه‌های حیوانات و انسان هستند تحت عنوان یک گونه سالمونلا به نام Salmonella enterica subspecies enterica شناسایی شده‌اند. سویه‌های متفاوت این سالمونلا بر اساس شناساگرهای سطحی متفاوت (آنتی ژن نامیده می‌شوند) که روی دیواره باکتری‌ها وجود دارند و به زیرگروه‌های انفرادی تقسیم می‌شوند. مهم‌ترین زیرگروه‌ها در گاوها B ،C2 ،D6 ،E هستند. این زیرگروه‌ها دوباره بر اساس شناساگرهای دیواره سلولی مکمل تقسیم بندی می‌شوند و بر این اساس آزمایشگاه دامپزشکی منطقه شما یک باکتری با یک زیرگونه مشخص را که یکی از این سه زیرگروه سالمونلا تیفی موریوم، سالمونلا نیوپورت و سالمونلا دوبلین خواهد بود را شناسایی خواهد کرد.
عفونت‌های سالمونلا روی گاوها در همه سنین تاثیرگذار است. اغلب اوقات بیماری به شکل خطرناک در نوزادان و گوساله‌های جوان و در گاوهای نزدیک زایمان دیده می‌شود. در گوساله‌ها و گاوها معمول‌ترین علامت بالینی اسهال و تب است. اسهال معمولا آبکی تا لعابی است و ممکن است شامل مخلوطی از فیبرین و خون باشد و اغلب بوی تعفن دارد.
گاوهای تازه زا را از نظر ابتلا به سالمونلا بررسی کنید
عفونت معمولا در گاوهایی که 10 روز از زایمان آنها گذشته است شایع است ولی در گزارشات شیوع گله‌ها همه گروه‌های سنی و همه دوره‌های شیردهی مشاهده شده بود. علاوه بر اسهال گاوهای مبتلا ممکن است تب شدید و افت تولید شیر داشته باشند در ضمن ممکن است گاوها و گوساله اگر فورا درمان نشوند پریشان (فشرده) و کم آب شوند، گاوها به ندرت تلف می‌شوند ولی کاهش تولید شیر قابل ملاحظه است.
بیشتری عفونت‌ها در گاوها در اثر سالمونلا تیفی موریوم و سالمونلا نیوپورت ایجاد می‌شوند. گوساله‌های کمتر از 30 روز سن اغلب تحت تاثیر سالمونلا تیفی موریوم و سالمونلا نیوپورت قرار می‌گیرند و اغلب بخش زیادی از مایعات بدن را به دلیل ایجاد اسهال از دست می‌دهند که این کم شدن آب بدن می‌تواند مشکلات سوخت و سازی شدیدی ایجاد کند که اگر به سرعت درمان نشود ممکن است به مرگ منجر شود. در بعضی از موارد عفونت سالمونلا ممکن است عمومی‌شود و منجر به ورود باکتری به خون و مرگ شود. از لحاظ بالینی، گوساله‌های مبتلا به سالمونلا به سختی از گوساله‌های مبتلا به عفونت شدید ناشی از کرونا ویروس‌ها، کریپتوسپوریداها و اشرشیاکلی تشخیص داده می‌شوند.
تشخیص صحیح نمونه‌های مدفوع گوساله‌های مبتلا به اسهال یا انتقال گوساله‌های مرده و یا مریض به آزمایشگاه‌های تشخیصی در تعیین دلیل بیماری به شما کمک می‌کند.
سالمونلا دوبلین گوساله‌های بزرگ را تحت تاثیر قرار می‌دهد (30 تا 90 روز) ولی بعضا عفونت‌های ناشی از این گونه سالمونلا را در گوساله‌های جوان 10 روزه مشاهده کرده ایم. گوساله‌های مبتلا ممکن است آماس روده شدید و مدفوع اسهالی با بوی تعفن حاوی الیاف و بعضی از اوقات خون داشته باشند.
عفونت‌های روده ای متوسط بدون اسهال ناشی از سالمونلا دوبلین شایع است چون معمولا این گونه با عفونت خونی در ارتباط است.
گوساله‌ها معمولا تب شدیدی دارند و بدن آنها کم آب و فشرده می‌شوند. اگر اسهال و بی آب شدن گوساله شدید باشد و با خوراندن مایعات درمان نشود ممکن است گوساله بمیرد. اغلب عفونت‌های سالمونلا دوبلین منجر به عفونت خونی باکتریایی شدید می‌شوند که طحال، شش و کبد را درگیر می‌کند، اینها می‌توانند همراه و یا بدون اسهال رخ دهند.
گوساله‌های مبتلا به عفونت خونی سالمونلا دوبلین معمولا تب شدید و علائمی‌شبیه به ذات الریه و سرفه مرطوب دارند.
اغلب گوساله‌های مرده بدون هیچ علائم بالینی تلف شده اند. در بعضی از موارد نادر عفونت خونی سالمونلا دوبلین می‌تواند باعث انعقاد خون درگ‌های خونی گوش، دم و پا و سپس قانقاریای خشک و در نهایت از بین رفتن منطقه تحت تاثیر شود.
پیشگیری از سالمونلا در گاو شیری
پیشگیری از عفونت سالمونلا اغلب مشکل است چون تعداد زیادی از حیوانات گله ما به این باکتری آلوده شده‌اند و باکتری را به طور متناوب انتشار می‌دهند. اصلی‌ترین روش پیشگیری کاهش رویارویی با باکتری در حیوانات مشکوک است. روش‌های بهداشتی خوب کلید کار هستند.
در گاوها جدا کردن گاوهایی که به تازگی زایمان کرده‌اند از گاوهای بیمار دفعات رویارویی با باکتری را کاهش می‌دهد. گاوهای تازه زا و گاوهای انتظار زایش اغلب سالمونلا را در مدفوع انتشار می‌دهند.
حفظ زایشگاه تمیز و عاری از مدفوع می‌تواند در پیشگیری از ایجاد عفونت در حیوانات مشکوک به ما کمک کند. آبشخورها منبع معمول دیگر هستند. آنها باید همیشه تمیز شوند. در هنگام شیوع سالمونلا نظافت و ضدعفونی روزانه آبشخورها می‌تواند از امکان عفونت‌های بیشتر پیشگیری کند. منابع آب راکد نیز منابع بالقوه عفونت هستند. زهکشی و خشک کردن این نقاط و جلوگیری از نوشیدن این آب توسط گاوها (و همچنین حوضچه‌های شست و شو) نیز اهمیت دارند.
طبق تحقیقات صورت گرفته در گاوداری‌ها جوندگان و پرندگان وحشی حامل سویه‌های متعددی از سالمونلا هستند ولی اینها معمولا سویه‌هایی نیستند که در گاو وجود دارند. در هر صورت این هنوز یک نظریه خوب است که از ورود پرندگان و جوندگان به انبارها جلوگیری کنیم تا یک برنامه کنترل خوب را اجرا کنیم.
کارکنان بیمارستان هیچگاه نباید بدون تغییرات اولیه و یا ضدعفونی کفش‌ها و شست و شوی دستها و بازوها و تعویض لباس‌هایشان به سایر بخشهای گاوداری وارد شوند. عفونت‌های سالمونلایی در گوساله‌ها می‌تواند با شیر آلوده آغاز شود. تغذیه شیر غیر پاستوریزه همیشه پرخطر است. این موضوع مخصوصا در تغذیه شیر گاوهای بیمارستانی و گاوهای تازه زایمان کرده صحیح است.
پاستوریزه کننده‌ها را کنترل کنید تا از زمان و دمای مناسب آنها اطمینان حاصل کنید. آن دسته از گاوداری‌هایی که از دستگاه‌های پاستوریزه کننده بچ (تنوری) در داخل دامداری استفاده می‌کنند باید از تشکیل حباب روی شیر و رسیدن به دمای مطلوب برای کشتن همه باکتری‌ها اطمینان حاصل کنند.
در پاستوریزه کننده‌های نوع بشقابی باید از گرم شدن مناسب شیر اطمینان حاصل نمود. بهداشت و نگهداری مناسب بشقاب‌ها مهم است از این جهت که با این کار می‌توان اطمینان حاصل نمود که پس مانده ای جمع نشده که بتواند دمای شیر در حال عبور پاستوریزه کننده را کاهش دهد و محل‌هایی برای تجمع باکتری و آلودگی شیر پاستوریزه را فراهم کند.
به محض اینکه شیر با هر شیوه ای پاستوریزه شد باید به سرعت سرد شود (دمای 4/4 درجه سانتیگراد) و به طور مناسب برای کاربرد بعدی انبار شود و یا فورا مورد تغذیه گوساله‌ها قرار بگیرد.
سرد کردن سریع شیر پاستوریزه و پیشگیری از آلودگی‌های باکتریایی بیشتر قبل از تغذیه گوساله‌ها به ما کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنیم که گوساله‌ها آلوده نشده اند. شما نباید آغوز را قبل از تغذیه شدن به مدت طولانی در دمای اتاق قرار دهید. کارگران باید قبل از انتقال به گروه‌های بالغ تر برای اولین بار برای مراقبت از جوان‌ترین گوساله‌ها اختصاص داده شوند.
کارگران نباید بعد از مراقبت از گوساله‌های بالغ دوباره به گروه گوساله‌های جوان برگردند مگر اینکه به طور کامل کفش‌هایشان را تمیز کنند، لباس‌هایشان را عوض کنند و دستها و بازوهایشان را بشویند. شستن دقیق جایگاه بین گوساله‌ها و استفاده از ضدعفونی کننده ای با کیفیت خوب نیز مهم است.
درمان گاوها برای سالمونلا معمولا شامل مایع درمانی با خوراک‌های مایع جایگزین برای جایگزین کردن الکترولیت‌ها و مایعات از دست رفته به خاطر اسهال می‌باشد. درمان آنتی بیوتیکی معمولا نیاز نیست چون اغلب گاوها بهبود خواهند یافت. اگر درمان آنتی بیوتیکی آغاز شد، سپس شما باید آنتی بیوتیک‌های مجازی که سالمونلا به آنها حساس هستند را تعیین کنید. یادتان باشد که آنتی بیوتیک‌ها فقط سالمونلا را در روده باریک نمی‌کشند بلکه باکتری‌های سودمند را نیز در روده باریک و شکمبه می‌کشند. فقدان باکتری‌های سودمند می‌تواند منجر به مشکلات دیگر شود. در گوساله‌های جوان درمان باید مداوم باشد. معمولان نوزادان نسبت به گاوهای بالغ تر قدرت ذخیره اب کمتری دارند و می‌توانند به سرعت در اثر بی آب شدن و اسیدوز سوخت و سازی کشف شوند. درمان با مایعات جایگزین بوسیله مکمل‌های خوراکی و یا تزریق داخل وریدی محلول‌های الکترولیت باید به طور مداوم پی گیری شوند. درمان با داروهای دارویی غیر استروئیدی در ایجاد احساس بهتر در گوساله و افزایش اشتها نقش دارد. درمان‌های آنتی بیوتیکی را با دلیل به کار ببرید. دانستن اینکه باکتری به کدام آنتی بیوتیک حساس است مهم می‌باشد. در گوساله‌ها نیز مانند گاوها استفاده از آنتی بیوتیک‌ها به دلیل کشتن باکتری‌های سودمند طبیعی (مذکور) باعث ایجاد مشکلات دیگر می‌شود.
استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک اغلب می‌تواند منجر به عفونت‌های قارچی شکمبه و شیردان شوند.
در گوساله‌های مبتلا به سپتی‌سمی شما باید درمان آنتی بیوتیکی مداوم اولیه را به محض اینکه گوساله علائم بالینی را نشان داد، آغاز کنید. نتیجه اینکه برنامه‌های درمانی باید با مشورت با دامپزشکتان طراحی و سپس به طور صحیح اجرا شوند.