به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ انتخاب دقیق یک غذای باکیفیت و مدیریت آن برای کنترل ضریب تبدیل غذا (FCR) در پرورش میگو خیلی مهم است. یک غذای تجاری کارخانه‌ای بایست روش کنترل کیفی کاملی را در مورد فرمولاسیون غذایی، انتخاب مواد‌اولیه با کیفیت خوب، ساخت غذای پلت، انبار مواد اولیه و انبار نهایی غذای ساخته شده دنبال نماید. موارد مذکور برای تولید غذای با کیفیت خیلی مهم هستند. کیفیت‌های مختلف غذای میگو سبب تولید غذاهای با کیفیت متفاوت و قیمت متفاوتی خواهند شد. ما می‌توانیم ارزش غذایی غذای میگو را با استفاده از مواد غذایی باکیفیت خوب افزایش دهیم.
کشت تجارتی موفق میگوی آب شیرین به غذای مکمل نیاز دارد. نوع این غذا بسیار متنوع است و مواد زیر را دربر دارد: مواد خام جانوری یا گیاهی، مخلوط‌های غذایی تهیه شده در کنار استخر و غذاهای ترکیبی. در بعضی جاها نیز از برنج و محصولات فرعی برنج به صورت مخلوط با غذاهای دیگر استفاده می‌شود.
در پرورش میگو غذای مکمل 70-60 درصد کل هزینه تولید را شامل می‌شود. دادن غذای کافی به جانوران پرورشی برای اطمینان از اینکه به رشد مورد دلخواه برسند برای یک مدت زمان مشخص، لازم است. کیفیت غذای میگو و استراتژی غذادهی برای رشد خوب و تولید بالا خیلی مهم است.
مقدار تغذیه
توصیه کلی برای مقدار تغذیه روزانه وجود ندارد زیرا این مقدار بستگی به اندازه و تعداد میگوها در استخر، کیفیت آب و خاصیت غذا دارد. بهترین رهنمود برای مجریان استخر، تغذیه تا حد تقاضا است. غذا بطور معمول در اطراف محیط استخر در محل‌های کم‌عمق که منطقه خوبی برای تغذیه است پخش می‌شود. در بعضی از مواقع غذا به منطقه تغذیه در چند متری کناره محدود می‌گردد.
در هر دو مورد مجری استخر می‌تواند ببیند چه مقدار غذا مصرف شده است. اگر هیچ غذایی در روز بعد باقی نماند، مقدار غذا باید افزایش یابد. اگر مقدار زیادی غذا بماند، مقدار آن را باید کاهش داد و یا حتی به مدت یک روز قطع کرد. مقدار اولیه غذای پیشنهادی با استفاده از جیره خشک، همچون غذای ترکیبی جوجه در یک استخر دارای 5 عدد در متر مربع باید در حدود 6/25 Kg/ha در روز باشد.
مدیریت تغذیه میگوی پرورشی
مدیریت تغذیه یکی از مهم‌ترین فاکتورها در کنار سه طرح موقعیت مزرعه در سایت، کیفیت خوب آب و پست‌لارو سالم می‌باشد. مدیریت تغذیه بستگی به انتخاب غذا، فرمولاسیون، ساخت غذا، انبارداری آن و زمان، میزان و روش‌های غذادهی دارد. در غذادهی توجه به این نکته ضروری است که چگونه و کجا غذادهی صورت گیرد و میزان و تعداد دفعات چقدر باشد.
غذای مکمل زمانی داده می‌شود که غذای طبیعی داخل استخر ناکافی باشد یا زمانیکه رشد غذای طبیعی در استخر به دلیل طعم نامطبوع آب و شرایط اقلیمی کم باشد.
فاکتورهای موثر بر مدیریت تغذیه
1- پایداری در آب 2- عادات غذایی میگو 3- ویژگی‌ها و فرمولاسیون غذای مورد استفاده 4 - زمان غذادهی 5- روش غذادهی 6- مکان غذادهی 7- سیستم غذادهی 8- انبارداری
پیشنهادات و توصیه‌هایی برای انتخاب غذای با کیفیت میگو:
• وضعیت فیزیکی
- یکسان بودن سایز و رنگ غذا بایستی آزمایش شود
- غذای پلت شده نبایستی خاکه داشته باشد
- غذای پلت نبایست زمانیکه در آب ریخته می‌شود شناور بماند
- کیسه‌های غذا نباید پاره باشد یا هیچ سوراخی نباید داشته باشد
- سطح غذای پلت بایستی صاف باشد
- غذا باید بوی خوبی داشته باشد و بوی کپک‌زدگی نداشته باشد
- غذای پلت بایستی خشک باشد و ناصافی یا رطوبت نداشته باشد
- غذای پلت نبایستی کپک زده باشد
• پایداری در آب
- یک غذای با کیفیت بالا بایستی زمانیکه در آب ریخته می‌شود 3-2 ساعت پایدار باشد و بعد از شکسته شدن پلتها نرم خواهند شد
- یک غذای با بیش از 8 ساعت پایداری در آب غذای خوبی نیست
- پلت بدون پایداری در آب منتهی به از دست دادن غذا و هزینه اضافی می‌شود و به آسانی آب استخر را آلوده می‌کند و مدیریت استخر مشکل خواهد شد.
- پایداری پلت زمانی قابل قبول خواهد بود که پلتها در آب به مدت 30 دقیقه نگهداشته شوند و مشاهده شود چگونه پلت در آب از هم پاشیده می‌شود.
- غذای دارای پایداری خوب به آسانی بعد از 10 دقیقه در آب نرم می‌شود اما شکل آن تا 4-3 ساعت بعد از ماندن در آب تخریب نمی‌شود.
• جذابیت غذا
- اگر میگوها پلت‌های غذایی را بگیرند و از آن تغذیه کنند، نشان می‌دهد که پلتها را ترجیح می‌دهند.
- ما می‌توانیم جذابیت غذاهای مختلف را بوسیله جداکردن آنها از هم و قراردادن در سینی‌های غذادهی مشاهده نمائیم. غذایی که در سینیها اول از همه مصرف می‌شود و پس از چک کردن، اگر سینی خالی باشد نشان می‌دهد آن غذا نسبت به بقیه جذاب‌تر است.
• سلامت
- اجزای غذایی که استفاده می‌شوند بایستی کیفیت بالایی داشته باشند و عاری از سموم یا علف کش باشند.
• قابلیت پلت شدن
- زمانیکه یک غذای باکیفیت خوب جویده می‌شود مزه شیرین دارد که از آرد ماهی تازه است.
- برعکس اگر ما غذای بدی بجویم، بی‌حسی در زبان را حس خواهیم کرد که به دلیل تازه نبودن آرد ماهی است.
• سایز پلت
- سایزهای غذای پلت شده وابسته به اندازه میگو است. میگوهای کوچک غذای با سایز پلت کوچک را می‌گیرند اما میگوهای بزرگتر به پلت بزرگتر نیاز دارند.
عادات غذایی میگو
1- میگوها غذا را به کندی می‌خورند 2- همه‌چیز خوارند (غذای گیاهی و حیوانی) و هر زمان که گرسنه شوند غذا می‌خورند 3- ممکن است همجنس‌خواری داشته باشند 4- در محیط طبیعی رژیم غذایی‌شان شامل خرچنگ‌های کوچک، نرم‌تنان، میگو و ماهی‌های کوچک می‌باشد 5- وقتی که آب در جزر پائین می‌آید، فعالیت تغذیه‌ای شان زیاد می‌شود.
بیشتر بدانیم:
کاربرد آرتمیا (میگوی آب شور) در تغذیه ماهی و میگو
هدف از جیره‌نویسی غذای آبزیان
روش‌های تغذیه آبزیان
ویژگی‌های غذای فرموله شده
1- کارایی (FCR پائین) 2- شامل موارد مغذی‌‌ای که برای نیاز غذایی و رشد میگو کاملاً متناسب است. 3- قابلیت پلت و جذاب برای میگو 4- افزایش مقاومت و پاسخ ایمنی در مقابل بیماری 5- بایستی غذا تازه باشد و عاری از سموم قارچی و علفکش‌ها بوده و بار آلودگی نداشته باشد.
- جذب غذا ممکن است پائین بیاید بدلیل درجه حرارت بالا یا پائین، اکسیژن محلول پائین کیفیت بد آب، بیماری میگو یا پوست‌اندازی. در این دوره‌ها مقدار غذا کاهش می‌یابد. بعد از تشخیص و اصلاح مشکل غذادهی به آرامی افزایش یابد.
در هر هفته یکبار توصیه می‌شود یک یا دو وعده غذادهی را کم کنید.
جدول زیر فقط یک راهنما است وبا توجه به شرایط مزرعه وتناسب با موقعیت آن تنظیم شده است.
مقدار غذا در هر روز= تعداد پست لارو × درصد بقا × میانگین وزن میگو × میزان غذادهی
سایز غذای میگو
|
No |
نوع غذا |
سایز غذا |
|
1 |
St-1 / Pl-1 |
0.3 -0.6 mm |
|
2 |
St-2 |
0.5 - 0.8mm |
|
3 |
St-3 |
0.8 - 1.2 mm |
|
4 |
Grower-1 |
Die.1.8,L 2-4mm |
|
5 |
Grower-1 |
Die.2.0,L 2-4mm |
|
6 |
Finisher |
Die.2.0,L 2-5mm |
جدول غذادهی تنها یک راهنماست. تنظیم آن بایستی بر طبق شرایط استخر، پارامترهای آب از قبیل درجه حرارت، اکسیژن محلول و بقای میگو باشد.
استراتژی غذادهی
استراتژی غذادهی بخشی از کیفیت غذاست که در بدست آوردن تولید و رشد خوب خیلی مهم است. یک استراتژی غذادهی خوب برای اینکه مقدار غذای مورد نیاز میگو در زمان لازم در دسترس جانور گرسنه قرار گیرد ضروری است.
فیتوپلانکتون‌ها و زئوپلانکتون‌ها غذای اولیه برای لاروهای میگو پس از ذخیره‌سازی می‌باشند. بنابراین افزایش غذای طبیعی در استخر قبل از ذخیره‌سازی بایستی انجام شود. بلوم فیتوپلانکتونی خوب سرتاسر دوره پرورش بایستی برای تولید غذای طبیعی کافی در استخر نگه داشته شود که غذای طبیعی تقریباً 50% تغذیه میگو را شامل می‌شود.
استراتژی‌های دیگر غذادهی میگو عبارتند از:
1- انتخاب غذای دارای کیفیت خوب برای میگو نه تنها سبب اطمینان از رشد خوب میگو می‌شود بلکه می‌تواند از خرابی کیفیت آب و کف استخر جلوگیری نماید.
2- بهبود کارایی تغذیه از طریق دانش کافی رفتار تغذیه‌ای لارو تازه ذخیره‌سازی شده تا 1 ماه که غالباً لارو در حوالی دایک می‌ماند و تغذیه می‌بایستی تنها در نواحی 10-1 متر از دایک انجام شود. زمانیکه میگو بزرگتر شد به نواحی دورتر حرکت می‌کند، غذادهی می‌بایستی همه اطراف استخر و بوسیله قایق انجام شود.
3- تنظیم مؤثر غذا از طریق سینی غذادهی در استخرهای پرورش میگو ثابت شده است. نتیجه بررسی سینی غذادهی نشان داد که نیازهای صحیح تغذیه‌ای میگو در استخر از این طریق امکان‌پذیر است. طی پوست‌اندازی میگو غذا کاهش می‌یابد. اگر غذا در سینی غذادهی باقی بماند، مقدار غذا برای هر وعده غذایی بایستی کاهش داده شود.
4- بررسی دوره‌ای ضریب تبدیل غذا (هر 7تا10روز) برای اطمینان از کارایی غذا و کیفیت آن
5- بررسی مرتب کیفیت غذا، برروی غذاهای وارداتی، نمونه‌گیری تصادفی و مشاهده اینکه آیا پلتها به دلیل رطوبت بالا به هم چسبیده‌اند یا کپک‌زده است. غذای باکیفیت بد بایستی پس فرستاده شود. بعلاوه کیفیت غذا می‌تواند بوسیله ریختن غذا در آب و مشاهده زمان از هم پاشیدن پلت بررسی شود. غذای بد اغلب ظرف یک مدت کوتاه از هم پاشیده می‌شود.
روش غذادهی به میگو
غذا معمولاً به صورت پخش در استخر داده می‌شود. این روش بوسیله پخش غذا به صورت یکنواخت بر سطح استخر با دست انجام می‌شود. میگوهای کوچک غالباً در طول دایک جمع می‌شوند. در دو ماه اول دوره پرورش غذا بایستی با دست به فاصله 10-1 متر از انتهای شیب دایک‌ها ریخته شود. برای استخرهای بزرگ، بیش از 8/0 هکتار، زمانیکه میگو بزرگتر می‌شود، استفاده از قایق لازم است تا بتوان غذا را در بخش وسطی استخر پخش نمود.
در مزارع پرورشی توصیه می‌شود از سینی غذادهی استفاده شود. این روش می‌تواند مقدار غذای مورد نیاز را تعیین نماید و از غذادهی بیش از حد که ممکن است سبب خرابی کف استخر پرورش میگو شود، جلوگیری نماید.
دفعات غذادهی
غذادهی میگوها بایستی حداقل 6-4 بار در روز بسته به شرایط آب و هوایی و دما انجام شود. دلایل تغذیه 6-4 بار عبارتست از:
- پایداری غذای قابل دسترس در سایت تیاب در آب بین 4-2 ساعت است.
- در صورت دفعات غذادهی کمتر از آن، مقدار غذا در هر وعده زیاد شده و بخشی از غذا در کف استخر مانده و بوسیله میگو نمی‌تواند پیدا شود و در کف استخر تجزیه می‌شود.
- به دلیل کاهش ضایعات غذا در استخر ضریب تبدیل غذایی کاهش می‌یابد.
تنظیم غذادهی بوسیله چک کردن سینی‌های غذادهی
برای رسیدن به میزان غذای مورد نیاز مهم است تا معیاری برای افزایش، کاهش یا نگه داشتن نسبت غذای داده شده در زمان ویژه غذادهی پایه‌ریزی نمائیم. معیاری که در زیر آورده شده ممکن است پذیرفته شود.
- روش‌های تنظیم غذا
مقدار غذا ممکن است براساس روش‌های زیر تنظیم شود.
|
اگر تمامی غذای داخل سینیها مصرف شود |
10%مقدار غذا افزایش یابد |
|
اگر بیش از 75% تا کمتر از 100% غذا در سینیها مصرف شود |
مقدار غذای سینی ها را تا 3 روز ثابت نگهدارید |
|
اگر بیش از 50% تا زیر 75% غذا در همه سینیها مصرف شود |
5% مقدار غذا را کاهش دهید |
|
اگر بیش از 25% تا زیر 50% غذا در همه سینیها مصرف شود |
10% مقدار غذا را کاهش دهید |
|
اگر 1% تا زیر 25% غذا در همه سینیها مصرف شود |
20% مقدار غذا را کاهش دهید |
|
اگر تمامی غذا در سینیها مصرف نشود |
وعده غذادهی بعدی را قطع نمایید
و روز بعدی غذا را تا 40% کاهش دهید
|
1- تنظیم عمودی
این تنظیم غذا بوسیله بعلاوه یا منهای 5تا10درصد وعده پایانی هر روز است. این برای تکنسین‌ها راحت است اما با شرایط آب و هوایی روز بعد سازگار نیست.
2- تنظیم افقی
بعلاوه یا منهای 2 تا =5 درصد مقدار غذایی که در وعده غذایی بعدی در همان روز داده می‌شود. این کاملاً خسته‌کننده است. اما با تغییرات وضعیت آب و هوایی ظرف همان روز سازگاری دهد.
3- ادامه دادن یا تأخیر غذادهی
بعد از بررسی سینی‌های غذادهی اگر همه غذا در سینیها مصرف شده باشد فوراً 5%-2 + – غذا تنظیم شود مقدار اضافه نمودن بر اساس جدول تنظیم غذادهی انجام می‌شود و بر اساس اشتهای میگو متغیر و به بالاترین مقدار خود می‌رسد.
4- فاکتورهای مؤثر بر مصرف غذا
چندین فاکتور برمصرف غذا در سینی‌های غذادهی و تنظیم آن مؤثرند که عبارتند از:
- سایز سینی - طرح سینی غذادهی - درصد غذای موجود در هر سینی و زمان بررسی آن - اختلاف پخش غذا در سینی - سرعت پخش مواد جاذب شیمیایی در آب - تغییر رفتار غذادهی - میانگین وزن بدن - تراکم ذخیره‌سازی و تعداد سینی‌های غذادهی در هر هکتار
5- سایز سینی غذادهی
سینی‌های غذادهی در سایزهای متفاوتند سایز معمول آنها در زیر نشان داده می‌شود.
|
سایز سینی |
مساحت |
حداکثر میزان غذا |
|
0/5 در 0/5 متر |
0/25 متر مربع |
300 گرم |
|
0/7 در 0/7 متر |
0/49 متر مربع |
500 گرم |
|
یک متر در یک متر |
1 متر مربع |
800 گرم |
بیشترین مقدار غذایی که می‌تواند در هر سینی غذادهی قرارداده شود طبق مساحت داده شده در جدول آمده است.
ماکسیمم مقداری که افزایش یا کاهش داده می‌شود بستگی دارد به اختلاف فاصله سینی‌های غذادهی و اینکه چه مقدار از کل غذا بایستی پخش شود و چه مقدار در سینی‌های غذادهی ریخته می‌شود. ریختن بیش از مقدار مورد نیاز غذا در سینی‌های غذادهی ممکن است باعث اضافه آمدن غذا طی بررسی سینیها شود و منجر به اشتباه در تنظیم غذادهی گردد.
6- طراحی سینی غذادهی
سینی‌های غذادهی در سایزهای متفاوت طراحی می‌شوند. طرح‌های معمول با دیواره یا بدون آن هستند. پیچیده‌ترین سینی غذادهی که طراحی شده مواد جاذب شیمیایی را بیشتر در آب پخش می‌کند و منتهی به این می‌شود که میگوهای کمتری قادر به یافتن غذا باشد همچنین میگوهای کمتری به خوردن غذا در سینی‌های غذادهی عادت خواهند کرد.
چگونه غذادهی تنظیم شود و مشاهده بررسی سینی
|
روز پرورش 30-60 روز |
مشاهده سینی غذادهی |
|
افزایش 10% غذا در روز بعد |
4 سینی بعد از 2ساعت خالی می‌شود. |
|
افزایش 5% غذا در روز بعد |
3 سینی بعد از 2ساعت خالی می‌شود. |
نگهداشتن همان مقدار غذا
(نه کاهش نه افزایش غذا) |
2 سینی بعد از 2ساعت خالی می‌شود. |
|
کاهش 10% غذا در روز بعد |
1-0 سینی بعد از 2ساعت خالی می‌شود. |
|
روز پرورش 61روز تا برداشت |
مشاهده سینی غذادهی |
|
افزایش 10% غذا در روز بعد |
4سینی بعد از 1/5 ساعت خالی باشد. |
|
افزایش 5% غذا در روز بعد |
اگر 3سینی بعد از 1/5 ساعت خالی باشد. |
نگهداشتن همان مقدار غذا
(نه افزایش نه کاهش) |
اگر 2سینی بعد از 1/5 ساعت خالی باشد. |
|
کاهش 10% غذا در روز بعد |
اگر 1-0 سینی بعد از 1/5 ساعت خالی باشد. |
|
زمان بررسی سینی غذادهی بعد از60 روزگی |
مان بررسی سینی غذادهی 30-60روزگی |
|
7/30صبح |
وعده غذادهی اول= 8 صبح |
|
12/30 بعد از ظهر |
وعده غذادهی دوم= 1 بعدازظهر |
|
6/30 بعد از ظهر |
وعده غذادهی سوم= 7 بعد از ظهر |
|
نامشخص |
وعده غذادهی چهارم= نامشخص |
منبع: میگو پروران