به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ سگ‌ها از قدیم‌الایام وفادارترین همراه انسان بوده‌اند و امروزه بسیاری از خانواده‌ها آن‌ها را عضوی از خانواده خود می‌دانند. با این حال، حتی اگر بهترین تغذیه، مراقبت و عشق را دریافت کنند، باز هم در معرض برخی بیماری‌ها قرار دارند.
آگاهی از بیماری‌های رایج در سگ‌ها به صاحبان آن‌ها کمک می‌کند تا با تشخیص به‌موقع، از بروز عوارض جدی جلوگیری کرده و کیفیت زندگی حیوان خود را افزایش دهند.
در این مقاله، به بررسی ۱۰ بیماری شایع در سگ‌ها، علائم هشداردهنده و روش‌های پیشگیری و درمان آن‌ها می‌پردازیم.
۱. بیماری‌های پوستی: آلرژی‌ها و درماتیت‌ها
یکی از دلایل اصلی مراجعه به دامپزشک، مشکلات پوستی در سگ‌ها است. خارش، قرمزی، پوسته‌پوسته شدن پوست یا ریزش مو از نشانه‌های معمول این نوع بیماری‌هاست.
علل این مشکلات می‌تواند شامل آلرژی غذایی، حساسیت به نیش کک (DAPP)، درماتیت آتوپیک، یا عفونت‌های قارچی و باکتریایی باشد.
سگی که به طور مداوم خود را می‌خارد باید سریعاً معاینه شود، زیرا پوست تحریک‌شده به سرعت دچار عفونت ثانویه می‌شود. درمان معمولاً شامل از بین بردن علت اصلی (درمان ضدانگلی، تغییر رژیم غذایی، داروهای ضدالتهاب یا آنتی‌بیوتیک) است.
۲. عفونت گوش (اوتیت)
سگ‌هایی که گوش‌های افتاده دارند، مانند کوکر اسپنیل، باسِت‌ها و لابرادورها، بیشتر دچار عفونت گوش می‌شوند.
علائم اوتیت شامل تکان دادن مداوم سر، خاراندن گوش‌ها و انتشار بوی نامطبوع از گوش است.
علت این مشکل می‌تواند تجمع جرم، حساسیت، وجود جسم خارجی یا انگل‌های گوش باشد.
درمان شامل تیز کردن گوش، داروهای موضعی (قطره یا آنتی‌بیوتیک) و کنترل علت زمینه‌ای است. در صورت بی‌توجهی، عفونت می‌تواند مزمن و دردناک شود.
۳. مشکلات گوارشی
استفراغ، اسهال، یبوست یا نفخ از شکایات رایج صاحبان سگ‌ها هستند. علت این مشکلات ممکن است مسمویت غذایی، عفونت ویروسی (مانند پاروو ویروس)، باکتریایی، انگلی یا رژیم غذایی نامناسب باشد.
اگر علائم خفیف و موقتی باشد معمولاً جای نگرانی نیست، اما ادامه‌دار شدن آن‌ها می‌تواند نشانه‌ای از بیماری جدی مانند انسداد روده باشد. در این صورت مراجعه فوری به دامپزشک ضروری است.
۴. بیماری‌های دهان و دندان
بوی بد دهان سگ در اغلب موارد ناشی از وجود جرم، پلاک یا التهاب لثه است. اگر این وضعیت درمان نشود، به بیماری‌های جدی‌تر لثه و حتی از دست دادن دندان‌ها منجر می‌شود.
دِتارتراژ (جرم‌گیری حرفه‌ای توسط دامپزشک) اغلب لازم است، اما بهترین راه پیشگیری، مسواک زدن منظم دندان‌ها، استفاده از غذای خشک و تشویقی‌های دندانی است.
۵. آرتروز و درد مفاصل
آرتروز یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در سگ‌های مسن و نژادهای بزرگ است. این بیماری به دلیل تخریب تدریجی مفاصل ایجاد می‌شود و باعث سفتی، لنگیدن یا سختی در حرکت می‌گردد.
اگرچه درمان قطعی ندارد، اما با استفاده از داروهای ضدالتهاب، مکمل‌های مفصلی مانند گلوکوزامین و کندرویتین، کنترل وزن و فیزیوتراپی می‌توان درد را کاهش داد و کیفیت زندگی حیوان را بهبود بخشید.
۶. بیماری‌های قلبی
برخی نژادها مانند کاوالیر کینگ چارلز اسپنیل و دوبِرمَن مستعد ابتلا به مشکلات قلبی مانند نارسایی دریچه میترال یا کاردیومیوپاتی گشادشده هستند.
علائم هشدار شامل سرفه‌های مداوم، خستگی غیرعادی، تنگی نفس و گاهش غش است.
تشخیص زودهنگام با اکو و نوار قلب بسیار حیاتی است. با درمان دارویی مناسب، می‌توان عمر و کیفیت زندگی سگ را به‌طور قابل توجهی افزایش داد.
۷. سرطان‌ها و تومورها
متأسفانه، سرطان در سگ‌ها به‌ویژه در سنین بالا بسیار شایع است. تومورها می‌توانند روی پوست (مانند ماستوسیتوم)، غدد پستانی (در ماده‌های عقیم‌نشده) یا اندام‌های داخلی ایجاد شوند.
هرگونه توده، زخم غیرقابل ترمیم یا تغییر غیر عادی در بدن سگ باید سریعاً ببرسی شود.
درمان بسته به نوع و مرحله سرطان شامل جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی است. تشخیص زودهنگام در بهبود نتیجه نقش حیاتی دارد.
۸. چاقی در سگ‌ها
بر اساس آمار، حدود یک‌سوم سگ‌ها دچار اضافه‌وزن یا چاقی هستند.
چاقی نه‌تنها ظاهر حیوان را تغییر می‌دهد، بلکه خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند آرتروز، نارسایی قلبی و دیابت را افزایش می‌دهد و طول عمر را کاهش می‌دهد.
برای پیشگیری، باید تغذیه متعادل و مناسب با سن، نژاد و سطح فعالیت سگ تنظیم شود. در موارد اضافه‌وزن، یک برنامه کاهش وزن تحت نظر دامپزشک ضروری است.
۹. بیماری‌های انگلی و عفونی
کک‌ها، کنه‌ها، کرم‌های روده‌ای و انگل قلبی (دیروفیلاریوز) از تهدیدهای همیشگی سلامت سگ هستند. این انگل‌ها می‌توانند باعث خارش، کم‌خونی یا حتی بیماری‌های خطرناک مانند پیروپلاسموز و لیشمانیوز شوند.
پیشگیری بهترین راه مقابله است:
- استفاده منظم از داروهای ضدانگل خارجی
- دادن قرص یا خمیر ضدکرم در فواصل مشخص
- رعایت بهداشت محیط زندگی حیوان
حتی سگ‌هایی که در آپارتمان زندگی می‌کنند نیز باید به‌صورت دوره‌ای درمان ضدانگل دریافت کنند.
۱۰. بیماری‌ها و اختلالات عصبی
اختلالات عصبی مانند صرع، فتق دیسک، تومورهای مغزی یا زوال شناختی ناشی از پیری از مشکلات مهم در سگ‌ها هستند.
نشانه‌ها می‌تواند شامل تشنج، از دست دادن تعادل، فلج جزئی یا تغییرات رفتاری باشد.
درمان بسته به علت، شامل داروهای ضدصرع، جراحی یا مراقبت حمایتی است.
در این موارد، مراجعه به متخصص مغز و اعصاب دامپزشکی برای تشخیص دقیق توصیه می‌شود.
جمع‌بندی
سلامت سگ شما به دقت در مشاهده رفتار، اشتها، انرژی و ظاهر او بستگی دارد.
تغییرات کوچک می‌توانند نشانه‌ای از مشکل بزرگ باشند.
تشخیص زودهنگام، مراجعه منظم به دامپزشک و رعایت برنامه‌های پیشگیرانه (واکسن، انگل‌زدایی، تغذیه مناسب و ورزش روزانه) بهترین راه برای حفظ سلامت و طول عمر حیوان است.
با توجه و مراقبت منظم، می‌توان از بیشتر این بیماری‌ها جلوگیری کرد و سال‌ها در کنار یک همراه شاد و سالم زندگی کرد.