مقایسه پرورش مرغ گوشتی در بستر و قفس؛ کدام یک به صرفه تر است؟

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ افزایش تقاضا برای گوشت مرغ، بهره‌وری بالا و کاهش هزینه‌ها را به یکی از اولویت‌های اصلی مرغداران تبدیل کرده است. انتخاب روش پرورش، نقش مهمی در میزان سودآوری، کنترل بیماری‌ها و مصرف نهاده‌ها دارد. دو سیستم رایج در پرورش مرغ گوشتی شامل سیستم بستر (Floor Rearing) و سیستم قفس (Cage Rearing) هستند. در ادامه، این دو روش را در ابعاد مختلف بررسی و مقایسه می‌کنیم.

۱. ساختار و نحوه عملکرد هر سیستم

۲. بهره‌وری و تراکم پرورش

در سیستم قفس، امکان پرورش مرغ در تراکم بالاتر فراهم است. به‌طور میانگین، با استفاده از قفس‌های چندطبقه می‌توان تا ۵۰٪ بیشتر مرغ در همان مساحت پرورش داد. این امر برای مرغداری‌هایی که با محدودیت زمین مواجه‌اند، مزیت بزرگی محسوب می‌شود.

۳. مصرف دان و ضریب تبدیل غذایی

سیستم قفس به دلیل کاهش فعالیت حرکتی طیور، باعث کاهش مصرف دان و بهبود ضریب تبدیل غذایی (FCR) می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که FCR در سیستم قفس حدود ۱.۵ تا ۱.۶ است، درحالی‌که این عدد در سیستم بستر به ۱.۷ تا ۱.۹ می‌رسد.

۴. بهداشت و کنترل بیماری

در سیستم بستر، مرغ‌ها تماس مستقیم با بستر آلوده دارند که احتمال ابتلا به بیماری‌های تنفسی، انگلی و باکتریایی مانند کوکسیدیوز، سالمونلا و کلستریدیوم را افزایش می‌دهد. در مقابل، در سیستم قفس به دلیل جدایی از بستر، خطر شیوع بسیاری از بیماری‌ها کاهش می‌یابد. همچنین جمع‌آوری فضولات در قفس آسان‌تر و بهداشتی‌تر است.

۵. رفاه حیوانات

یکی از انتقادهای وارد به سیستم قفس، کاهش رفاه طیور به دلیل فضای محدود و عدم امکان حرکت طبیعی است. در سیستم بستر، مرغ‌ها امکان راه رفتن، بال زدن و زفتارهای طبیعی بیشتری دارند. با توجه به قوانین جهانی و توجه به رفاه حیوانات، این مورد ممکن است در آینده بر صادرات یا سیاست‌گذاری‌های داخلی تأثیر بگذارد.

۶. هزینه‌های اجرایی و سرمایه‌گذاری اولیه

۷. بازده اقتصادی و سودآوری

بررسی‌ها نشان می‌دهند که با وجود هزینه اولیه بالاتری سیستم قفس، در بلندمدت این سیستم به‌دلیل بهره‌وری بیشتر، کاهش تلفات، مصرف کمتر دان و هزینه نیروی کار پایین‌تر، بازده اقتصادی بالاتری دارد.

جمع‌بندی: کدام سیستم به‌صرفه‌تر است؟

اگرچه سیستم بستر هزینه‌ی اولیه کمتری دارد و از نظر رفاه حیوانات امتیاز بهتری دارد، اما سیستم قفس از نظر اقتصادی در بلندمدت به‌صرفه‌تر است؛ به‌ویژه برای مرغداری‌های صنعتی با هدف تولید انبوه. به طور خلاصه:

سیستم بستر: مناسب برای مزرعه‌های کوچک یا تولید ارگانیک

سیستم قفس: مناسب برای واحدهای صنعتی با هدف حداکثر بهره‌وری و سود