تفاوت نژادهای گوسفند بومی ایران از نظر گوشت، پشم و شیر

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ ایران با داشتن تنوع اقلیمی گسترده، زیستگاه ده‌ها نژاد بومی گوسفند است که هرکدام ویژگی‌های خاصی از نظر تولید گوشت، پشم و شیر دارند. شناخت این نژادها برای دامداران، سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به صنعت دام بسیار اهمیت دارد؛ چرا که انتخاب نژاد مناسب می‌تواند نقش مهمی در افزایش سودآوری و مدیریت بهتر گله داشته باشد.

در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های مهم‌ترین نژادهای گوسفند بومی ایران از نظر عملکرد گوشت، پشم و شیر می‌پردازیم.

۱. نژاد افشاری؛ قابلیت تولید گوشت بالا

ویژگی‌ها: بدن درشت، سرعت رشد بالا، قابلیت دوقلوزایی

تولید گوشت: بسیار خوب – وزن پرواربندی تا ۵۰ کیلوگرم

پشم: زبری متوسط، مناسب صنایع دستی

شیر: متوسط، قابل استفاده برای بره‌داری و لبنیات محلی

جمع‌بندی: انتخاب عالی برای پرواربندی و اصلاح نژاد گله‌های گوشتی

۲. نژاد کردی؛ چندمنظوره و مقاوم

ویژگی‌ها: مقاومت بالا به بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی

تولید گوشت: خوب – وزن لاشه حدود ۴۰ کیلوگرم

پشم: ضخیم و با دوام، مناسب قالی‌بافی

شیر: قابل‌قبول – حدود ۵۰ تا ۸۰ لیتر در دوره شیردهی

جمع‌بندی: گزینه مناسب برای مناطق کوهستانی و دامداری سنتی

۳. نژاد زندی؛ مناسب برای تولید پشم

ویژگی‌ها: جثه متوسط، رشد نسبتاً کند

تولید گوشت: متوسط

پشم: کیفیت بسیار بالا، نرم و سفید – مناسب صنایع بافت ظریف

شیر: کم – اولویت با پشم است

جمع‌بندی: بهترین انتخاب برای تولیدکنندگان پشم مرغوب

۴. نژاد مهربان؛ متخصص پرواربندی صنعتی

ویژگی‌ها: سرعت رشد عالی، دوقلوزایی بالا

تولید گوشت: بسیار خوب – وزن پرواری تا ۵۵ کیلوگرم

پشم: زبر، ارزش پایین اقتصادی

شیر: متوسط، برای تغذیه بره کافی

جمع‌بندی: ایده‌آل برای واحدهای گوشتی نیمه‌صنعتی و صنعتی

۵. نژاد شال؛ تولید لبنیات با پتانسیل اقتصادی بالا

ویژگی‌ها: جثه درشت، شیردهی بالا، آرام و رام

تولید گوشت: خوب – وزن نر بالغ تا ۶۰ کیلوگرم

پشم: قابل‌قبول – نه‌چندان مرغوب

شیر: عالی – تا ۱۰۰ لیتر در هر دوره شیردهی

جمع‌بندی: انتخاب فوق‌العاده برای تولید شیر و فرآورده‌های لبنی سنتی

جدول مقایسه کلی نژادها

نتیجه‌گیری

هر نژاد گوسفند بومی ایران با توجه به منطقه زیست، نوع تغذیه و هدف پرورش، مزایای خاص خود را دارد. برای انتخاب نژاد مناسب، باید بین تولید گوشت، پشم و شیر تعادل برقرار کرد. اگر هدف شما پرواربندی سریع و سودآور است، نژادهایی مثل افشاری و مهربان مناسب‌ترند. اما برای تولید پشم با ارزش یا لبنیات محلی، نژادهایی مثل زندی و شال اولویت دارند.