به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ با ورود فصل بهار، تغییرات دمایی و رطوبتی محیط به طور مستقیم بر مصرف آب و دان طیور تأثیر میگذارد. در این فصل، پرندگان نسبت به زمستان فعالیت بیشتری دارند و متابولیسم آنها افزایش مییابد. از همین رو، تنظیم و بهینهسازی سیستمهای آبخوری و دانخوری در مرغداری میتواند به طور قابلتوجهی بر رشد، سلامت و ضریب تبدیل خوراک اثر بگذارد.
چرا فصل بهار نیازمند تنظیم مجدد آبخوری و دانخوری است؟
- افزایش دما موجب افزایش مصرف آب توسط طیور میشود.
- رطوبت بالا میتواند کیفیت دان را کاهش داده و باعث کپکزدگی شود.
- تهویه ضعیف در روزهای نیمهمرطوب بهاری باعث تراکم گازها و افزایش نیاز آبی میشود.
- پرندهها در بهار فعالتر هستند و بهدلیل رشد بهتر، نیاز به مصرف مؤثرتر دان دارند.
نکات کلیدی مدیریت آبخوری در بهار
1. افزایش دسترسی به آب تازه و خنک
- دمای مناسب آب در بهار باید حدود ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتیگراد باشد.
- استفاده از منبع سایهدار برای ذخیره آب کمک میکند تا دمای آب کنترل شود.
- در مناطق با نوسانات دمایی، استفاده از عایق حرارتی روی لولهها و تانکها توصیه میشود.
2. کنترل فشار آب در سیستم نیپل
- فشار بیشازحد باعث پاشش آب و خیس شدن بستر میشود.
- فشار کم باعث کاهش مصرف آب و بروز استرس در گله میگردد.
- فشار مناسب: بین ۱۰ تا ۲۰ میلیبار (بسته به سن پرنده و نوع نیپل)
3. ضدعفونی منظم خط آب
- در بهار به دلیل رشد میکروبی سریعتر، نیاز به شستشو و ضدعفونی مداوم بیشتر است.
- استفاده از محلولهای اسیدی ملایم (مانند اسیدسیتریک) برای جلوگیری از تشکیل بیوفیلم
4. ثبت و پایش میزان مصرف آب
- اندازهگیری روزانه مصرف آب، میتواند اولین نشانه بیماری یا کاهش عملکرد را نشان دهد.
- نسبت آب به دان معمولاً باید حدود ۲ به ۱ باشد (یعنی دو برابر وزن دان، آب مصرف شود)
نکات کلیدی مدیریت دانخوری در بهار
1. جلوگیری از کپکزدگی دان
- افزایش رطوبت هوا و دمای معتدل در بهار میتواند دان را مستعد کپک کند.
- دان باید در مخازن سربسته و خنک نگهداری شود.
- استفاده از جاذب رطوبت (مثل سیلیکازل یا خاک دیاتومه) در انبار توصیه میشود.
2. بررسی یکنواختی توزیع دان
در روزهای بهاری که طیور فعالترند، رقابت برای دان بیشتر میشود.
ارتفاع دانخوری باید با رشد پرنده تنظیم شود تا همه پرندگان دسترسی برابر داشته باشند.
3. اصلاح برنامه دانخوری
- در بهار با توجه به بهبود ضریب تبدیل خوراک، میتوان برنامههای تغذیهای مرحلهای را دقیقتر اجرا کرد.
- کاهش دانپاشی و هدررفت با استفاده از دانخوریهای اتوماتیک قابل تنظیم
4. افزودن مکملهای مناسب به دان
استفاده از مکملهایی مثل ویتامین C، الکترولیتها و پروبیوتیکها در دان میتواند به افزایش مقاومت پرنده در برابر استرسهای بهاری (نوسان دما، افزایش رطوبت) کمک کند.
جدول: مقایسه نکات مهم مدیریت آب و دان در فصل بهار
موضوع |
نکات کلیدی بهاری |
دمای آب |
۱۵ تا ۲۰ درجه سانتیگراد |
ضدعفونی خط آب |
هفتگی با اسیدسیتریک یا ضدعفونیکنندههای ملایم |
فشار آب در نیپل |
تنظیم بین ۱۰ تا ۲۰ میلیبار |
ذخیرهسازی دان |
مخازن خنک، خشک و دور از نور مستقیم |
افزودنیهای خوراکی |
ویتامین C، پروبیوتیک، جاذب سموم، اسیدهای آلی |
دسترسی به دان |
افزایش یکنواختی توزیع، تنظیم ارتفاع دانخوری |
پایش مصرف |
ثبت مصرف روزانه آب و دان جهت تحلیل سلامت گله |
نتیجهگیری
بهار فصلی پُر از فرصت برای افزایش بهرهوری در مرغداری است، به شرطی که مدیریت دقیق در سیستمهای آبخوری و دانخوری اجرا شود. توجه به دما، رطوبت، تهویه و افزودنیهای مناسب، نقش کلیدی در سلامت گله و سودآوری دارد. هرگونه سهلانگاری در این فصل میتواند باعث بیماری، افت رشد و کاهش راندمان اقتصادی شود.