به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ کنه انگلی است که به سگ‌ها، انسان‌ها و بسیاری از گونه‌های جانوری حمله می‌کند. این حشره در محیط‌های گیاهی زندگی می‌کنند و منتظر می‌مانند تا میزبانی به او بچسبد تا سپس او را گاز بگیرند و از خونش تغذیه کنند. متأسفانه کنه مسئول چندین بیماری در سگ است که برخی از آنها کشنده هستند.
بنابراین بهتر است برای درمان هرچه سریعتر و جلوگیری از تهاجم آنها با استفاده از حرکات و روش‌های مناسب، سریع عمل کنید. نکات ما را برای انجام این کار در این مقاله آمده است.
کنه چیست؟
کنه حشره کوچکیست که در چمن‌های بلند و مناطق گیاهی زندگی و زاد و ولد می‌کند. این انگل کوچک خود را به حیوانات و انسان‌هایی که از اطرافش عبور می‌کنند می‌چسباند. روی پوست آنان می‌نشیند و آن را گاز می‌گیرد، تا چندین روز خون میزبان خود را می‌مکد و سپس جدا شده و روی زمین می‌افتد.
کنه در ابتدا اندازه بسیار کوچکی دارد و دیده نمی‌شود. اما همانطور که خود را با خون تغذیه می‌کند، متورم می‌شود و اندازه آن افزایش می‌یابد تا زمانی که به وضوح قابل مشاهده باشد.
کنه انگلی نیست که روی سگ بنشیند تا تکثیر شود و به پوست و محیطش حمله کند. بنابراین از کک، شپش و سایر حشرات متمایز می‌شود. فقط از میزبان خود برای تغذیه از خون استفاده می‌کند. در مناطق گیاهی، مزارع، جنگل‌ها، پارک‌ها و حتی باغ‌ها به تعداد زیادی وجود دارد و صبورانه در اطراف پنجه‌ها و پاها منتظر می‌ماند تا به اولین فردی که خیلی نزدیک می‌شود بچسبد و از آن تغذیه کند.
کنه بیشتر در پاییز و بهار وجود دارد، از آب و هوای خنک و مرطوب استقبال می‌کند و زمانی که دما بین 0 تا 20 درجه سانتی‌گراد باشد، چند برابر می‌شود. در نتیجه تقریباً در تمام طول سال می‌توان آن را یافت.
چرا باید سگ‌ها را دربرابر کنه‌ها محافظت کرد؟
تشخیص کنه در پوست سگ دشوار است، اما محافظت از حیوان در برابر نیش این انگل کوچک ضروری است، زیرا عامل بسیاری از بیماری‌ها است که برخی از آنها جدی و حتی کشنده هستند.
پیروپلاسموز: این بیماری زمانی توسط کنه منتقل می‌شود که خود به وسیله انگل خونی که به سگ تلقیح می‌کند آلوده شود. این امر گلبول‌های قرمز را از بین می‌برد و باعث خستگی ناگهانی، تب بالا، ادرار تیره و از دست دادن اشتها می‌شود. پیروپلاسموز را می‌توان با روش‌های مناسب درمان کرد، اما باید در اسرع وقت اقدام کرد، در غیر این صورت وضعیت سلامتی سگ در عرض چند روز به حدی بدتر می‌شود که باعث مرگ او می‌شود.
ارلیشیوز: این آسیب ناشی از یک باکتری است که توسط کنه سگ قهوه‌ای (که در اطراف حوضه مدیترانه وجود دارد) در هنگام گزش منتقل می‌شود و به گلبول‌های سفید خون حمله می‌کند. حیوان به سرعت دچار کم خونی، تب، خستگی و خونریزی بینی می‌شود. اگر آزمایش خون بتواند آن را تشخیص دهد، ارلیشیوز می‌تواند باعث مرگ سگ آلوده در فاصله دو روز یا حتی کمتر شود.
بیماری لایم (بورلیوز): این بیماری عفونی ناشی از نیش کنه خود حامل یک باکتری از جنس بورلیا است که باعث تب بالا، از دست دادن اشتها و درد مفاصل و عضلات می‌شود. اگر بتوان آن را با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان کرد، برای جلوگیری از مزمن شدن، باید به سرعت دست به کار شد.
آنسفالیت ناشی از کنه (VMET): این بیماری ویروسی توسط کنه‌های آلوده به ویروس VMET منتقل می‌شود. با این حال، عمدتا در سگ‌هایی با سیستم ایمنی ضعیف مشاهده می‌شود.
بابزیوز: این آسیب از طریق نیش کنه آلوده به انگل از جنس بابزیا به سگ منتقل می‌شود و سپس به گلبول‌های سفید خون حیوان حمله می‌کند.
آناپلاسموز: از طریق کنه‌ای که قبلاً توسط یک باکتری از جنس آناپلاسما آلوده شده است به سگ منتقل می‌شود.
چگونه کنه سگ را درمان کنیم؟
برای درمان کنه سگ راه‌حل‌های مختلفی وجود دارد. اگرچه قلاب کنه فوری‌ترین سلاح به حساب می‌آید، اما دستگاه‌های دیگر نیز در از بین بردن انگل‌ها و جلوگیری از تهاجم آنها موثر هستند.
شانه ضدکنه
شانه ضد کنه بهترین راه برای برداشتن فوری کنه متصل به سگ است. این راه‌حل ترجیح داده می‌شود زیرا تمام انگل‌ها را از بین می‌برد، بدون خطر باقی ماندن در جای خود در زیر پوست یا انتشار محتویات کنه (و عوامل عفونی موجود در آن) در بدن سگ.
لازم به ذکر است که موچین باید به طور مطلق پرهیز شود، زیرا اجازه نمی‌دهد انگل از کل بدن حذف شود و همچنین محصولاتی مانند اتر، حلال یا روغن که مهاجم را مجبور می‌کند تا سموم خود را در پوست سگ آزاد کند. هنگامی که کنه به طور نامناسب برداشته شود، سر و نیش آن در اپیدرم میزبانش گیر کرده و کیستی را تشکیل می‌دهد که می‌تواند عفونی شود.
استفاده از شانه ضد کنه بسیار آسان است، به شرطی که کار را درست انجام دهید:
- شانه را روی پوست سگ قرار دهید.
- آن را زیر سر کنه بلغزانید و به آرامی در یک حرکت دایره‌ای یا چرخشی بکشید.
- بررسی کنید که کنه به طور کامل از بین رفته باشد.
- بلافاصله زخم را با محلول مناسب برای سگ ضدعفونی کنید.
- کنه را با سوزاندن یا پیچیدن آن در یک تکه نوار قبل از دور انداختن، بردارید.
برای مدتی ناحیه گاز گرفته شده را با دقت بررسی کنید. اگر قرمزی دایره‌ای در اطراف محل گزش ایجاد شود، حیوان ممکن است به بیماری لایم مبتلا شده باشد. به هر حال در صورت بروز تب، خستگی، کاهش اشتها و وزن، اختلالات ادراری، خونریزی یا علائم مشکوک در روزها و هفته‌های بعد سریعا با دامپزشک مشورت کنید.
راه‌حل‌های درمانی و پیشگیرانه
چندین روش درمانی وجود دارد که می‌توان برای از بین بردن انگل‌های موجود و جلوگیری از ظهور آنها استفاده کرد. راه‌های درمانی، به ویژه زمانی موثر هستند که حیوان توسط چندین کنه به طور همزمان مورد حمله قرار گیرد.
- شامپوها و محصولات ضدکنه: این محصولات که خصوصا در برابر کنه‌ها موثر هستند در از بین بردن انگل‌های موجود در پوشش سگ مؤثراند. با این حال، عمل آنها به طور کلی کوتاه مدت است.
- قطره‌های ضدکنه: استفاده آسان، آنها به شما اجازه می‌دهند تا کل بدن سگ را در مدت 24 ساعت درمان کنید. استفاده از آنها آسان است و برای یک درگیری متوسط مفیداند.
- اسپری‌های ضدکنه: این محلول برای از بین بردن کنه‌های متعدد روی حیواناتی که دوست ندارند به بدنشان دست زده شود یا دارای پوشش متراکمی هستند که درمان را دشوار می‌کند، مناسب است. عمل این اسپری‌ها تقریباً فوری بوده و درمان به وسیله آنها تقریباً یک ماه به طول می‌انجامد.
چگونه می‌توان از بروز کنه در سگ پیشگیری کرد؟
در حالت ایده‌آل، پیشگیری از حمله کنه بهتر از درمان آن است. بنابراین توصیه می‌شود از همراه کوچک خود محافظت کنید تا از نیش این انگل‌ها و بیماری‌های جدی که احتمالاً با آنها همراه است در امان بماند.
برای انجام این کار، چندین روش و راه‌حل‌های پیشگیرانه وجود دارد که از چسبیدن انگل به سگ شما جلوگیری می‌کند:
- قلاده‌های ضدکنه راه‌حل طولانی مدت خوبی برای جلوگیری از هجوم کنه هستند، اما اثربخشی آنها بیش از هر چیز در اطراف گردن سگ متمرکز است.
- قطره‌ها و اسپری‌های ضدکنه که قبلاً به‌خاطر اثر درمانی‌شان ذکر شد، این مزیت را دارند که در پیشگیری نیز مؤثر هستند، زیرا انگل‌ها را برای مدت معینی پس از مصرف دفع می‌کنند.
- برخی از بیماری‌های ناشی از نیش کنه با واکسیناسیون قابل پیشگیری است.
علاوه بر این راه‌حل‌های پیشگیرانه، اقدامات خاصی باید برای جلوگیری از تهاجم این انگل‌ها یا حداقل برای محدود کردن خطر انجام شود:
- به طور مرتب از یک محصول پیشگیرانه برای دفع کنه استفاده کنید.
- اجازه ندهید حیوان شما در چمن‌های بلند و بیشه‌زارها راه برود و او را تشویق کنید تا در مسیرهای داخل مناطق با پوشش گیاهی بماند.
- پس از هر گردش، پوشش بدن سگ خود را بررسی کنید و بلافاصله با استفاده از شانه، کنه‌هایی را که پیدا کردید بردارید.