رفتارشناسی گربه

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ 9500 سال از زمانی که گربه‌ها ما را با چنگال‌های کوچک و شایان ستایش خود به چنگ گرفتند می‌گذرد و از آن زمان، انسان‌ها رابطه عاشقانه واقعی با گربه‌سانان خود داشته‌اند.

امروزه بیش از 80 میلیون گربه در خانه‌های آمریکایی زندگی می‌کنند. تخمین زده می‌شود که به ازای هر سگ روی کره زمین، تقریباً سه گربه وجود داشته باشد. با این حال هنوز چیزهای زیادی در مورد دوستان گربه‌سان خود نمی‌دانیم، از جمله اینکه آنها درباره صاحبان خود چه فکری می‌کنند.

جان برادشاو کارشناس رفتار گربه در دانشگاه بریستول بریتانیا و نویسنده کتاب جدیدی به نام «حس گربه» است. پس از سال‌ها مشاهده گربه‌های اهلی، برادشاو به یک نتیجه نسبتاً جالب رسید: گربه‌ها به اندازه سگ‌ها ما را درک نمی‌کنند.

برادشاو بخشی از مطالعات خود را با نشنال ژئوگرافیک در میان گذاشت.

این علاقه به رفتار گربه‌ها از کجا می‌آید؟

در 20 سال اول کارم، رفتار بویایی بی‌مهرگان را مطالعه کردم. من همیشه مجذوب این دنیای متفاوتی بوده‌ام که در آن حیوانات تکامل می‌یابند. به خصوص حس بویایی که قوی‌ترین حس در سگ‌هاست. بنابراین در دهه 1980 بود که کار روی رفتار سگ را شروع کردم. و بعد خیلی سریع عاشق گربه‌ها و تصور آنها از جهان در مقایسه با ما شدم.

تحقیق شما چه چیزهایی را شامل می‌شود؟

این امر مستلزم مشاهدات زیادیست، به ویژه انتخاب گروه‌هایی از گربه‌ها برای دیدن نحوه تعامل آنها با یکدیگر و درک ساختار اجتماعی آنها. من گروه‌هایی از گربه‌های وحشی و همچنین گربه‌های ساکن در پناهگاه‌ها را مشاهده می‌کنم، سپس دو گروه را در مکانی مشترک ساکن می‌کنم: وقتی دو نوع گربه با هم ملاقات می‌کنند، پویایی جالبی به دست می‌آورم.

من همچنین در بخش‌های مختلفی اعمال نفوذ کردم، مانند مطالعه نحوه استفاده گربه‌ها از اسباب بازی‌ها یا آزمایش رفتار آنها در زمان‌های مختلف روز. همچنین روابط گربه‌ها با صاحبانشان را با مصاحبه با آنها و دادن پرسشنامه به آنها مشاهده کردم تا درک آنها از گربه‌هایشان را بفهمم.

چرا به این نتیجه رسیدید که گربه‌ها ما را به خوبی سگ ها "درک" نمی‌کنند؟

مطالعات زیادی روی سگ‌ها و نحوه تعامل آنها با انسان انجام شده است. مشخص شده است که سگ‌ها ما را متفاوت از آنها می‌دانند: به محض دیدن یک انسان، رفتار آنها تغییر می‌کند. یک سگ با یک انسان مثل سگ دیگر بازی نمی‌کند.

ما هنوز چیزی در رفتار گربه‌ها پیدا نکرده‌ایم که نشان دهد آنها نوعی جعبه جداگانه دارند که در هنگام معاشرت ما را در آن قرار می‌دهند. آنها آشکارا می‌دانند که ما از آنها بلندتر هستیم، اما به نظر نمی‌رسد که این تأثیری در رفتار اجتماعی آنها نسبت به ما داشته باشد. گربه‌ها خواه دم خود را تکان دهند، خود را به پاهای ما بمالند، کنار ما بنشینند یا خود را آراسته کنند، دقیقاً همان کاری را می‌کنند که با یکدیگر می‌کنند.

من چند مقاله از شما مطالعه کردم که گفتید گربه‌ها ما را به عنوان گربه‌های بزرگ احمق می‌بینند. این درست است؟

خیر. در کتاب توضیح می‌دهم که چگونه رفتار گربه‌ها با انسان‌ها مشابه رفتار گربه‌ها با یکدیگر است. آنها فکر می‌کنند ما دست و پا چلفتی هستیم چرا که تعداد کمی از گربه‌ها بر روی مردم هجوم می‌آورند، درحالی که ما به راحتی روی آنها هجوم می‌آوریم.

اما فکر نمی‌کنم ما را احمق بدانند: یک گربه اگر گربه دیگری را پست‌تر بداند، خود را به او نمی‌مالد.

آیا می‌توانیم بفهمیم که گربه‌ها واقعاً در مورد ما چه فکر می‌کنند؟

تحقیقات بیشتری باید انجام شود. و این حوزه‌ای نیست که مورد توجه کافی قرار گرفته باشد. گربه‌ها حیوانات وحشی نیستند، بنابراین حافظان محیط‌زیست باید فکر کنند "آنها واقعاً حیوان نیستند." 

چه چیزی شما را در تحقیقات خود بیش از همه شگفت‌زده کرد؟

استرسی که بسیاری از گربه‌های اهلی احساس می‌کنند – بدون اینکه صاحبشان بدانند – و اینکه این استرس چقدر می‌تواند بر کیفیت زندگی و سلامت روان آنها تأثیر بگذارد. گربه‌ها همیشه با گربه‌های همنوع خود کنار نمی‌آیند و شما متوجه نمی‌شوید که این مسئله چقدر می‌تواند آنها را ناراحت کند. علاوه بر ویزیت‌های معمول، شایع‌ترین دلیلی که افراد گربه‌های خود را نزد دامپزشک می‌برند، آسیبی است که در حین دعوا با گربه دیگر به آنها وارد می‌شود.

به طور مرموزی، گربه‌ها بیشتر و بیشتر به درماتیت و سیستیت (التهاب مثانه) مبتلا می‌شوند و کاملاً مشخص است که این مشکلات پزشکی با استرس روانی تشدید می‌شوند. به عنوان مثال، التهاب دیواره مثانه با استرس‌های ناشی از هورمون‌های خاص در خون مرتبط است.

یک راه حل، تجزیه و تحلیل سبک زندگی اجتماعی گربه به جای تغذیه اجباری با دارو است. به عنوان مثال، لازم است اطمینان حاصل شود که دو گربه که با هم کنار نمی‌آیند، در دو مکان مخالف در خانه زندگی می‌کنند. خیلی وقت‌ها مشکل به این شکل از بین می‌رود.

در فیس بوک، چند صاحب گربه از شما سؤالاتی دارند. اول از همه، چرا گربه وقتی در اتاق تنهاست شروع به زوزه کشیدن می‌کند؟

گربه‌ها دقیقاً یاد می‌گیرند که صاحبانشان در هنگام ایجاد صداهای خاص چگونه واکنش نشان می‌دهند. بنابراین اگر گربه فکر کند "من می‌خواهم صاحبم در اتاق دیگر به من بپیوندد"، در این صورت سعی می‌کند آن را بیان کند. آنها از یادگیری مستقیم استفاده می‌کنند.

چرا برخی از گربه‌ها با هرکدام از اعضای خانواده رفتار متفاوتی دارند؟

آنها بسیار باهوش‌تر از آن چیزی هستند که ما فکر می‌کنیم. آنها به سرعت یاد می‌گیرند که چه کاری را می‌توانند و چه کاری را نمی‌توانند با چه کسی انجام دهند. آنها می‌دانند که آیا یکی از اعضای خانواده تمایل دارد ساعت 4 صبح از خواب بیدار شود و به آنها مقداری غذا بدهد؟

چرا گربه‌ها دوست دارند با پنجه‌هایشان با ما بازی کنند؟

آنها همان رفتاری را اتخاذ می‌کنند که با مادرشان انجام می‌دهند: رفتار آنها با ما به نوعی برگرفته از رابطه مادر و بچه گربه است. بچه گربه یاد می‌گیرد دم خود را بلند کند، به مادرش بمالد  و خرخر کند. در عوض مادرش به او خوراکی می‌دهد. بنابراین آنها از بخشی از مجموعه رفتاری خود برای برقراری ارتباط با ما استفاده می‌کنند. 

آیا می‌توانیم گربه را تربیت کنیم؟

امکان‌پذیر است. گربه‌ها می‌توانند چیزهایی را یاد بگیرند که از انها بعید است. اگر گربه شما عادت به پریدن روی میز آشپزخانه را پیدا کرده است، راه‌های محدودی برای جلوگیری از آن وجود دارد.

می‌توانید از یک اسباب‌بازی فنری استفاده کنید: اگر گربه شما روی چیزی بپرد، اسباب‌بازی صدای بلندی ایجاد می‌کند و شروع به حرکت می‌کند و گربه ترسیده روی زمین می‌پرد. یکی دیگر از روش های نسبتا بی‌ضرر، استفاده از تفنگ آب برای کودکان است. اما مطمئن شوید که گربه متوجه نیست که شما این کار را می‌کنید. گربه‌ها نه فراموش می‌کنند و نه می‌بخشند! و وقتی متوجه می‌شوند کسی باعث اضطراب آنها می‌شود یا ممکن است به آنها آسیب برساند، فاصله خود را حفظ می‌کنند.

چیزی هست که بخواهید صاحبان گربه در مورد گربه‌ خود یاد بگیرند؟

توجه داشته باشید که گربه‌ها تا حدودی اجتماعی هستند، اما به میزانی متفاوت از سگ‌ها. بسیاری از افرادی که یک گربه دارند تصمیم می‌گیرند که گربه دیگری نیز داشته باشند و فکر می‌کنند که داشتن دو گربه دو برابر بیشتر سرگرم‌کننده است. اما گربه‌ها می‌توانند آن را متفاوت ببینند.

پیام ساده‌ای که می‌خواهم منتقل کنم این است که داشتن چند گربه به طور همزمان آسان نخواهد بود. شما باید آماده باشید که در صورت عدم موفقیت از این ایده دست بکشید.