علائم بیماری مرزی

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ وجود تعداد زیادی میش نازا در فصل  تولیدمثل در گله و غیر آبستن بودن تعداد زیادی از آنها، سقط، زایش بره‌های دارای علائم و بدون علائم بالینی، شامل بره‌های ضعیف یا بره‌های PI در گله از علائم این بیماری می‌باشد.

مرگ جنین زمانی رخ می‌دهد که عفونت با سویه‌های حاد قبل از تکامل ایمنی جنین به‌وجود آمده باشد، که بیشتر در 45 تا 75 روزگی است. اغلب جنین‌هایی که قبل از 85-60 روز آبستنی آلوده می‌شوند، به‌علت آسیب وارده مرده، سقط، له شده یا مومیایی می‌شوند.

مادرانی که بعد از 85 روزگی آلوده شوند، ممکن است سقط کنند یا بره ضعیف به‌دنیا آورند.

کاهش رشد بعد از تولد، تغییر شکل پشم و نواقص عصبی از علائم عمده بیماری است. اگر جنین زنده بماند ممکن است آسیب‌های مختلفی در آن دیده شود.

فولیکول‌های مو متأثر شده و به جای پشم، مو شکل می‌گیرد که دارای رنگ قهوه‌ای و سیاه شدید به‌ویژه در ناحیه شانه، گردن و سر است که این حالت در گوسفند‌های PI مشاهده می‌شود البته برخی از دام‌های PI هیچ‌گونه نشانی عصبی و غیرطبیعی شدن پشم را نشان نمی‌دهند.

پشم حیوان وقتی که خشک است مویی شکل و خشن می‌شود به‌خصوص در ناحیه پس گردن، پشت، تهی‌گاه و کپل.

این عارضه بیشتر در نژاد‌هایی دیده می‌شود که پشم ظریف دارند و در نژاد‌هایی که پشم ضخیم و بلند دارند مشاهده نمی‌شود. گوسفندانی که پشم ضخیمی دارند بعد از مدتی پشم آنها شروع به ریزش می‌کند، این اتفاق معمولاً در سه هفته اول زندگی رخ می‌دهد.

بره‌ها، کوچک و دارای صورتی کوتاه بوده و استخوان‌های طویل دارند. بره‌های مبتلا وزن پایینی دارند و دچار ضعف سیستم ایمنی هستند.

نواقص استخوانی ازجمله آرتروگریپوزیس (سفتی مفاصل و ضعف عضلات) و لوردوزیس (پیچیدگی مهره‌های پشت) نیز، گزارش شده است و قسمت جلویی سر حالتی گنبدی شکل پیدا می‌کند. در گوسفندان بالغ و جوان بیماری به‌صورت تحت بالینی است. 

درجات خفیف تا شدید لرزش بدن ممکن است در بره‌های مبتلا مشاهده شود و لرزش عضلات در ناحیه لگن و بخش‌های بالایی اندام‌های خلفی یا لرزش در تمام بدن و تکان خوردن سر و گردن ایجاد می‌شود.

درموارد خفیف‌تر فقط لرزش گوش‌ها و دم مشاهده می‌شود. لرزش در هنگامی‌که بره حرکت می‌کند ایجاد می‌شود و وقتی استراحت می‌کند مشاهده نمی‌شود. شدت لرزش وقتی که دام بالغ می‌شود کاهش یافته و ممکن است رفع شود مگر اینکه حیوان دچار استرس شود.

در برخی همه‌گیری‌ها لرزش عضلات و مویی شدن پشم در بره‌ها مشاهده نمی‌شود که این حالت تشخیص بیماری مرزی را از سایر علل سقط مشکل می‌سازد.

به‌طورکلی علائم عصبی در بره‌هایی که زنده می‌مانند، کاهش می‌یابند و به‌تدریج در سن 6-3 ماهگی برطرف می‌گردند اما چنین دام‌هایی قبل یا در زمان بره‌زایی می‌میرند.

در موارد شدید بره‌ها قادر به بلند شدن نیستند و اگر هم بلند شوند در هنگام راه رفتن تعادل ندارند، این حالت به‌خصوص در اندام‌های حرکتی خلفی مشاهده می‌شود اما فلجی در دام رخ نمی‌دهد.

چرخیدن به دور خود، فشار دادن سر به موانع، نیستاگموس (لرزش چشم) و عدم هماهنگی در رشد در بره‌هایی که دچار هیدروآنسفالیت و دیسپلازی مخچه هستند دیده می‌شود، چنین بره‌هایی وزن کمی دارند اما پشم آنها طبیعی است.

بره‌ها چون ضعیف هستند نمی‌توانند خوب شیر میش‌ها را بمکند بنابراین دچار نفخ مداوم می‌شوند و شیر در پستان میش باقی می‌ماند. مرگ در هر سنی ممکن است رخ دهد.

بلوغ در دام‌های مبتلا به تأخیر می‌افتد و در دام‌های نر بیضه‌ها کوچک شده، قوام نرم و سستی پیدا می‌کنند و به‌طور طبیعی رشد نمی‌کنند. قوچ‌های PI ضعیف بوده، منی آنها شدیداً آلوده است و میزان باروری کمی دارند.

نشانه‌های کالبدگشایی

یافته‌های کالبدگشایی شامل قطور شدن ماکروسکوپیک ایلیوم، سکوم و کلون است. کوتیلودون‌ها نسبت به سن جنین کوچک بوده و نکروز کانونی در اندازه‌های یک تا سه میلی‌متری را نشان می‌دهند.

مومیایی شدن جنین، پرمو شدن و کوچک بودن جنین نسبت به سن آبستنی مشاهده می‌شود. کاهش در اندازه سر تا دم جنین و کاهش محور طولی جمجمه که باعث ظاهر له شده بره می‌شود، در اوایل آبستنی (72-45 روزگی) مشاهده می‌گردد.

امکان ایجاد پلی آرتریت ندولار در بره‌های جوان وجود دارد. کوچک بودن اندازه مغز و نخاع از موارد دیگر در کالبدگشایی دام‌های مبتلا است.