به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بیماری بزرگ شدن طحال و کبد (BLS) عفونی و مسری است که منشا آن هنوز مشخص نشده است اما دلیل ویروسی دارد. این بیماری با افت ناگهانی تولید تخم‌مرغ، افزایش مرگ ومیرو بزرگ شدن طحال و کبد مرغ‌های بالغ، به‌ویژه در طیور گوشتی است که در مرغ‌های تخمگذار کمتر دیده می‌شود.
این عارضه برای اولین بار در سال 1980 در استرالیا دیده شد امروزه دلیل بروز آن هپویروس (Hepevirus) شناخته شده است. ویروس‌های مرتبط با آن باعث بروز سندروم هپاتیت/طحال در امریکا گزارش شده است، همچنین علت بروز عفونت تحت بالینی در خوک‌ها و هاتیت نوع E در انسان نیز هستند.
ویروسی که در خوک وجود دارد ممکن است در انسان نیز بیماری ایجاد کند، اما محققان بر این باورند که بیماری موجود در طیور جزو بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوانات نیست.
جراحات این بیماری با رسوب مجموعه‌ای از آنتی‌بادی/آنتی‌ژن‌ها در بافت‌ها همراه است. اغلب پرندگانی که بطور طبیعی تحت تاثیر قرار می‌گیرند مادران گوشتی هستند که برای تخمگذاری استفاده می‌شوند. عفونت طبیعی تنها در جوجه‌های بیشتر از 24 هفته دیده شده است، هرچند ممکن است انتقال عمودی رخ دهد یا عفونت با تاخیر در دوره‌های بعدی بروز کند. بیماری معمولاً از راه خوردن مدفوع منتقل می‌شود. با آلوده شدن آب آشامیدنی توسط فضله‌های ناقل، این بیماری انتشار می‌یابد.
نشانه‌های بیماری بزرگ شدن طحال و کبد
• درحالت مزمن تولیدات یا تخمگذاری را تا 20% کاهش می‌دهد.
• میزان مرگ و میر، حداقل 1% در هفته است که تا مدت 3-4 هفته طول می‌کشد.
• کم‌خونی
• تولکی زودرس
نشانه‌های کلبدگشایی
• طحال بزرگ شده (بیشتر 1 گرم بر هر کیلوگرم وزن بدن، اغلب رنگ‌پریده)
علاوه بر این ممکن است در پرندگان مبتلا موارد زیر را مشاهده کنید:
• احتقان ریه
• فشردگی تخمدان
• تورم صفاق زرده ای
• خونریزی در لوزالمعده و رنگ‌پریدگی
تشخیص
علائم و ضایعات معمولی که باید توسط آزمایشگاه تشخیص داده شود. آزمایش‌های سرولوژیکی (agar gel immunodiffusion) که ممکن است هم برای تشخیص آنتی‌ژن اختصاصی (که احتمالاً مثبت است) و هم برای پاسخ آنتی‌بادی استفاده گردد. آزمایش‌های الیزا (Elisa tests) که بصورت تجربی انجام شده است. آزمایش RT-PCR ممکن است برای تشخیص RNA ویروسی در بافت‌ها به‌کار رود. ذرات ویروس ممکن است در صفرا دیده شوند. بافت‌شناسی نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
درمان عارضه بزرگ شدن طحال در طیور
تاکنون هیچ درمان خاصی شناخته نشده است. کنترل سایر بیماری‌هایی که ممکن است بصورت همزمان اتفاق بیفتند، مفید می‌باشد. بهداشت و ضدعفونی آب آشامیدنی در کاهش انتشار بیماری شدیداً پیشنهاد می‌شود.
پیشگیری
• ضدعفونی کامل مرغداری پس از تخلیه گله آسیب‌دیده
• بیوسکیوریتی مناسب
• پرورش با روش تمام پر و تمام خالی (سیستمی که در آن تمام جوجه‌ها در یک زمان معین وارد مرغداری شده و همزمان از آن خارج شوند)
منبع: thepoultrysite
ترجمه: مهسا احمدزاده