سقط آنزئوتیک در میش‌ها

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ عامل سقط آنزئوتیک abortus Chlamydophila می‌باشد که قبلاً به آن کلامیدیا پسیتاسی (serotype psittaci Chlamydia1) می‌گفتند، گرم منفی بوده و اجباراً در داخل سلول استقرار می‌یابد.

بیماری اولین بار در یک محل با ورود یک حیوان آلوده به فرم مخفی (Latent) ظاهر می‌شود. حیوانی که به فرم مخفی مبتلاست 3 هفته مانده به زایمان سقط نموده و باکتری را از واژن دفع کرده که محیط را آلوده می‌نماید در این حالت میش‌های سالم از راه گوارش و تنفس مبتلا خواهند شد. باکتری پس از ورود از راه گوارش در ناحیه حلق در لوزه‌ها جایگزین شده و از آنجا ازطریق خون و یا سلول‌های لنفاوی در سرتاسر بدن پخش می‌شود.

عامل بیماری عمدتاً در میش و سپس بز و کمتر گاو و خوک سقط ایجاد می‌کند.

بیشتر بدانیم:
واکسیناسیون در سقط آنزئوتیک
سقط کلامیدیایی در گوسفند و بز

تشخیص کلامیدوفیلا در میش‌های مبتلا

اگر میش اوایل یا اواسط آبستنی (1 تا 3 ماهگی) آلوده شود در 2 تا 3 هفته آخر آبستنی سقط می‌کند (هر زمان آلودگی صورت گیرد سقط در 2-3 هفته مانده به زایمان صورت می‌گیرد.)

اگر میش‌ها به‌هنگام برخورد با عامل بیماری آبستن نباشند و یا در اواخر آبستنی باشند (بعد از ماه 4) بعد از 3 هفته مانده به زایمان سقط می‌کنند.

میش‌ها پس از سقط گرفتار فرم مخفی بیماری (Carrier) می‌شوند و پس از ایجاد شکل مخفی بیماری عامل بیماری نه بصورت مستقیم و نه با کمک تست‌های سرولوژیک قابل کاوش نمی‌باشند تا اینکه حیوان سقط نماید. در این‌حالت عامل بیماری از راه واژن دفع می‌شود و تیتر آنتی‌بادی به‌سرعت در خون حیوان سقط کرده افزایش می‌یابد. تشخیص با استفاده از تست (CF) Complement fixation در زمان حاد و نقاهت تیتر آنتی‌بادی را می‌توان مشخص نمود. نمونه در زمان سقط و 3 هفته بعد از آن اخذ می‌شود و بالا رفتن میزان آنتی کر در نمونه دوم مبین مثبت بودن می‌باشد.

تهیه لام از کوتیلودون‌های جفت و رنگ‌آمیزی با ذیل نلسون تغییر یافته (modified Ziehl-Neelsen stain)، درصورت نبود جفت سوآب از واژن و یا سطح بدن جنین و رنگ‌آمیزی آنها کفایت می‌کند.

PCR ترشحات واژن و جفت نیز امکان‌پذیر است.

تشخیص سقط آنزئوتیک

مواد تست توضیحات
اسمیر جفت آلودگی ZN شناسائی شد ارگانیسم‌های قرمز، بصورت تکی یا گروهی بر زمینه‌ای آبی رنگ
ترشحات واژینال آلودگی ZN شناسائی شد در مدت 24 ساعت پس از سقط جنین گرفته شده است.
اسمیر پشم گوسفند آلودگی ZN شناسائی شد ارگانسیم‌ها پراکنده شده‌اند، بهترین محل جایگیری پشت گوش‌هاست.
سرم شناسی (سرولوژی) CFT >1:32 عفونت اخیر را نشان می‌دهد، از نمونه‌های زوج استفاده کنید
یا برای غربال‌گری گله واکسن EAE می‌تواند نتایج مثبتی بدست دهد.

راه‌های انتقال بیماری

هرگاه میش‌ها بعد از ماه 4 آلوده گردند بره‌های بظاهر سالم متولد می‌شوند که در اولین آبستنی‌شان 3 هفته مانده به زایمان سقط می‌کنند.

اگر میش‌ها سقط کنند و مجدداً آبستن گردند در شکم‌های بعدی، معمولاً سقط نمی‌کنند اما به‌هنگام هر استروس، باکتری را از واژن دفع می‌کنند.

درموارد مزمن میش‌ها بصورت PI درمی‌آیند و به‌هنگام فحلی برخی میکروب را از راه واژن دفع می‌کنند.

میش‌ها بعد از سقط ایمن می‌شوند ولی به هنگام استروس با دفع عامل، تعداد زیادی از حیوانات گله را آلوده می‌نمایند.

میش‌ها بعد از سقط ایمنی بدست می‌آورند و ممکن است در آبستنی‌های بعدی میکروب از واژن و جفت جدا نگردد ولی یاد‌آور می‌شود سطح ایمنی متفاوت است و در عده‌ای از میش‌ها به‌هنگام استروس و زایمان باکتری از واژن دفع می‌شود.

در قوچ عامل بیماری ایجاد اورکیت می‌کند و وارد اسپرم می‌شود ولی بعید به‌نظر می‌رسد که از راه معمول انتقال داده شده باشد.

بره‌های مادران مبتلا و بره‌هایی که توسط این میش‌ها شیر داده می‌شوند به‌دلیل تماس نزدیک با میش آلوده، مبتلا می‌شوند.

عامل بیماری از آغوز و شیر دفع نمی‌شود ولی دفع میکروب از واژن می‌تواند در پستانک‌ها آلودگی ایجاد کند و باعث آلودگی نوزادان شود.

حدود یک‌سوم بره‌های مادران آلوده، وقتی آلوده می‌شوند در اولین آبستنی سقط می‌کنند.

درصورت وقوع بیماری در گله از اکسی‌تتراسیکلین 20% از 6 هفته مانده به زایمان هر 10 روز یکبار تا زایمان استفاده شود.

راه‌های انتقال بیماری سقط آنزئوتیک

پیشگیری از سقط آنزئوتیک

به هنگام وقوع بیماری در گله باید میش‌های سقط کرده را جدا نموده و تمام مخروجات حاصله از سقط را ازبین برد و محل را ضدعفونی نمود. بهترین کار اینست که میش‌های سقط نموده حذف شوند.

از شیر میش‌های آلوده نباید برای تغذیه بره‌ها استفاده نمود چرا که پستانک‌های آلوده سبب آلودگی شیر می‌شوند.

اجرام اولیه شناسایی شده از سقط جنین کلامیدوفیلا

اجرام اولیه شناسایی شده از سقط جنین کلامیدوفیلا در اسمیرهای اصلاح شده جفتziehl-neelsen

سقط آنزئوتیک در میش‌ها

ضخیم شدن بین سلولی جفت، بعنوان تخم در موارد سقط آنزئوتیک در میش‌ها

برای مطالعه بخش‌های دیگر این مقاله کلیک کنید:

نکاتی در پرورش گوسفند