به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ کوکاتیل‌ها (عروس هلندی) از خانواده طوطی‌های کاکل سفید و کوچک‌ترین عضو این خانواده ازلحاظ جثه در استرالیا با نام علمی (Nymphicus hollandicus) می‌باشند. این پرندگان به عنوان حیوانات خانگی محبوبیت زیادی در سطح جهانی دارند و تکثیر به نسبت آسانی دارند. این پرندگان پس از مرغ عشق محبوب‌ترین پرندگان زینتی محسوب می‌شوند. سابقاً این پرنده را عضوی از خانواده طوطی‌ها می‌دانستند اما مطالعات مولکولی اخیر نشان داده این پرنده متعلق به خانواده طوطی‌های کاکل سفید است.
عروس‌ها بومی منطقه‌ای دورافتاده در استرالیا هستند که فضاهای مورد علاقه آنها زمین‌هایی پوشیده شده با علف و بوته درختان کوتاه است. نام انگلیسی این پرنده کوکاتیل Cockatiel بوده و در اغلب زبان‌های رایج دنیا به همین نام شناخته می‌شود. در زبان فرانسوی به این پرنده Callopsitte و در زبان آلمانی Nymphensittich و در زبان عربی «الکوکاتیل» می‌گویند. در زبان فارسی به این پرنده «طوطی کاکل‌دار» و «عروس هلندی» می‌گویند و نام «عروس هلندی» در بین پرنده‌فروشان و پرورش‌دهندگان آن به شدت رایج و متداول است. نام «عروس هلندی» در حقیقت ترجمه نام علمی و لاتینی این پرنده می‌باشد.
شکل ظاهری عروس هلندی
عروس هلندی پرنده زیبایی است که رنگ‌های مختلف دارد و می‌تواند به راحتی خواسته صاحبان خود را تأمین نماید. رنگ پرنده هیچ‌گونه تأثیری در سلامتی و یا رفتار پرنده نخواهد داشت. رنگ‌های اصلی پرنده شامل: خاکستری، سفید، کرم، زرد و قهوه‌ای است. بر روی سر پرنده کاکلی بلند و زیبا دیده می‌شود و بر روی گونه‌های آن یک لکه سرخ یا نارنجی رنگ دیده می‌شود.
دارای دم درازی است که در انتها نوک تیز می‌شود. از لحاظ اندازه، عروس هلندی جزو طوطی‌های کوچک می‌باشد. از لحاظ قیمت نیز، قیمتی مشابه و یا شاید هم گران‌تر از طوطی‌های شبیه خود داشته باشد.
عروس هلندی در مقایسه با دیگر حیوانات خانگی نظیر سگ و گربه و... عمر طولانی‌تری دارد و بین هفده سال تا بیست سال عمر می‌کند. کاکل بلند و زرد رنگ پرنده وقتی حیوان ترسیده و یا هیجان‌زده باشد راست می‌ایستد، در حالی که اگر کاکل کمی کج و خوابیده روی سر باشد نشان‌دهنده آرامش خیال پرنده است. پرهای این پرنده معمولاً نیمه خاکستری است و در قسمت زیرین بدن روشن‌تر است. لکه‌ای نارنجی بر روی گونه‌ها و سفیدی حاشیه بال‌ها از دیگر علایم مشخصه این حیوان است. یک ردیف از لکه‌های دایره‌ای زرد رنگ بر قسمت زیرین بال پرنده ماده دیده می‌شود که در نرها وجود ندارد. بعضی از انواع جهش یا ته عروس هلندی رنگی زرد و روشن دارند و جنس ماده آنها پرهای دم باریک‌تری دارد. طول بدنشان با احتساب بلندی دم در حدود ۳۲ سانتی‌متر و وزن آن در حدود ۷۸ تا ۱۲۵ گرم است. برخی از گونه‌ها مانند عروس هلندی لوتینو ممکن است که وزنی بین ۷۸ تا ۹۰ گرم داشته و بعضی از گونه‌های اصلاح نژاد شده و درشت هیکل آن نیز ممکن است که وزنی بین ۱۱۰ تا ۱۲۵ گرم داشته باشند.
طول عمر کوکاتیل (عروس هلندی)
کوکاتیل‌ها طول عمری بین ۱۵ تا ۲۰ سال دارند گرچه برخی طول عمر آنها را بین ۱۰ تا ۱۵ سال می‌دانند. طبق گزارش‌های موجود این پرنده تا ۳۶ سال نیز عمر کرده است. رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی درست از اساسی‌ترین فاکتورهای طول عمر یک عروس می‌باشد.
تاریخچه پرورش
اطلاعات دقیقی از زمان اهلی شدن این پرنده در دسترس نیست و به نظر می‌رسد که این پرنده برای اولین بار توسط بومیان ساکن در قاره اقیانوسیه اهلی شده‌اند و بعدها مهاجرین انگلیسی که به استرالیا رفتند، از اولین مردمی بودند که به پرورش و نگهداری از آن پرداختند. این پرنده در سال‌های ۱۸۰۰- ۱۸۰۵ میلادی به انگلستان برده شده‌است. احتمالاً این پرنده توسط آن کسانی که به استرالیا تبعید شده بودند در بازگشت به انگلستان آورده شده‌است و کم‌کم پرورش و نگهداری از آن در برخی از کشورهای اروپایی نظیر انگلستان، فرانسه و آلمان رایج شده و مدتی نگذشته که محبوبیت زیادی پیدا کرده است، طوری که امروزه این پرنده یکی از محبوب‌ترین پرندگان خانگی است. بیشترین محبوبیت این پرنده به علت طبیعت ملایم و آرام و کاکل رنگی و زیبای آن می‌باشد. همچنین این پرنده به سادگی اهلی و دست‌آموز می‌شود.
تنوع رنگی عروس هلندی
تا کنون ۱۵ رنگ مختلف از کوکاتیل‌ها شناسایی شده‌است که این رنگ‌ها شامل: خاکستری، سفید، ابلق، زرد، زرد مایل به سبز و... می‌باشد.
خاکستری: بدنی خاکستری دارد با زمینه سفید در بال‌ها، سر زرد رنگ و گونه‌های نارنجی، پرهای تاج ممکن است خاکستری یا زرد باشند همچنین زردی سر می‌تواند زرد خالص یا مایل به خاکستری باشد. در ماده‌ها رنگ نارنجی گونه تیره‌تر می‌باشد.
Lutino : بدن و سری زرد رنگ که رنگ سر از بدن تیره‌تر می‌باشد. زردی بدن می‌تواند به‌حدی باشد که سفید به نظر آید. هر دو جنس گونه‌های نارنجی روشنی دارند.
صدفی: رنگ پرهای بدن برنگ خاکستری بسیار روشن با زمینه سفید می‌باشد. سری زرد و گونه‌های نارنجی رنگ دارد.
دارچینی: رنگ پرهای بدن بسیار روشن و بیشتر برنگ قهوه‌ای روشن است. سر به رنگ زرد و گونه‌ها نارنجی می‌باشند.
نقره‌ای: در حقیقت بسیار شبیه به نژاد خاکستری است جز اینکه رنگ بدن سفید می‌باشد. ماده‌ها دارای پرهای کدرتری هستند.
ابلق: 70% زرد یا سفید (رنگ بدن) و 30% ابلق (رنگ بال‌ها خاکستری) نشانه یک عروس هلندی ابلق تمام عیار است. در این گونه نرها و ماده‌ها بسیار شبیه بهم می‌باشند.
زرد کمرنگ: از نظر رنگ بسیار شبیه به نژاد صدفی است با این تفاوت که این گونه پرنده صدایی تولید نمی‌کند.
صورت سفید: رنگ‌آمیزی آن شبیه به نژاد خاکستری است با این تفاوت که پرهای صورت بجای زرد سفید بوده و گونه ندارد.
عروس هلندی دارای گونه‌های بسیار زیادی است که در اثر جهش‌ها، ترکیب‌هایی مختلف بوجود آمده است ولی نژادهای بالا رایج‌ترین گونه‌ها می‌باشند.
رفتار و تربیت عروس هلندی
عروس هلندی پرنده‌ای بسیار خونگرم بوده و به توجه زیادی نیاز دارد. اگر به آنها بی‌توجهی کنید شروع به جیغ کشیدن می‌کنند. آنها کنجکاو و شیرین هستند. یک عروس هلندی هنگامی که مشغول تمیز کردن خانه یا تماشای تلویزیون هستید بر روی شانه‌تان سوار می‌شود و به همراهی شما بسیار علاقمند است. آنها کمتر از طوطی‌های استرالیایی و طوطی‌های بزرگ خرابی به بار می‌آورند.
بهترین کوکاتیل برای خرید پرنده‌ای است است که از طفولیت از مادر خود جدا شده و توسط انسان تغذیه شده است. این کار باعث می‌شود که پرنده به انسان خو گرفته و نترسد همچنین نیاز پرنده به توجه انسان را بیشتر می‌کند.
کوکاتیل‌ها می‌توانند حرف زدن را بیاموزند. در صورتی که عروس هلندی تنها پرنده خانه باشد آموزش حرف زدن به او آسان‌تر است. در صورتی که پرنده دیگری اطرافش باشد، احساس نیازی به برقراری ارتباط با شما نمی‌کند.
تمرین کردن برای یاد دادن سخن گفتن به آنها بسیار آسان است. فقط باید به سه چیز توجه کنید فراوانی، تکرار و پاداش. پرنده‌تان را بر روی انگشت نگه‌داشته و مستقیماً رو به او کلمه‌ای را با صدایی خوش بیان کنید. به تگرار کلمه‌ای را که می‌خواهید بگوید، تکرار کنید. این تمرین باید پنج دقیقه یا کمتر طول کشیده و چندین بار در روز تکرار شود. در صورت سعی برای بیان کلمه با دادن جایزه و یا یک غذای ویژه پرنده را تشویق کنید. بعد از مدتی فقط در صورتی که کلمه را گفتند به آنها جایزه دهید. شما همچنین می‌توانید یک سی‌دی یا نوار کاست را برای تمرین از فروشگاه‌های حیوانات تهیه کنید و پرنده را با آن تمرین دهید.
یکی از مسائل مهمی که در مورد این پرنده باید مورد توجه قرار گیرد بلوغ جنسی آن است. حدود یک تا دو سالگی پرنده نر به بلوغ می‌رسد و در این هنگام رفتاری مهاجم خواهد داشت. حتی برای پرندگان دست‌آموز نیز این موضوع صدق می‌کند. در این دوران باید صبور باشید. این حالت پس از مدتی ازبین می‌رود. ولی پرنده دوست‌داشتنی شما مدتی در حالتی اندوهناک فرو می‌رود. بنظر می‌رسد که ماده‌ها در این حالت فرو نمی‌روند یا حداقل هیچگاه در این حد نیست.
بلوغ شاید حرکتی به سمت سلطه‌گری مردانه در پرنده شما می‌باشد. آنها اغلب در حدود دو سالگی یک مقدار سلطه‌گر خواهند شد. در این حالت باید صبور باشید. در این حالت پرنده‌ها جریانی را برای رئیس بودن طی خواهند کرد ولی این رفتار برای همیشه نخواهد ماند.
منبع: 6019