به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ آب نوشیدنی گله‌های طیور می‌تواند مشکل پنهان و ناشناخته در مرغداری‌هایی باشد که عملکرد آنها ضعیف است.
«هنگامی‌که یک مرغدار صنعتی گوشتی، در زمینه وزن مرغها و ضریب هضم مواد غذایی، خوب عمل نمی‌کند و از بیماری در گله نیز خبری نیست، نخستین چیزی که باید بررسی شود، وضع آب نوشیدنی مرغ است» این، گفته خانم سوزان واتکینز، پروفسور دانشگاه ارکانزاس است.
به مسأله آب نوشیدنی گله مرغ در 3 وضعیت باید پاسخ بدهیم:
- 1 آیا به اندازه کافی آب در دسترس مرغها قرار دارد؟
- 2 آیا در سیستم آبرسانی، جایی که جریان آب را محدود کند وجود دارد؟
- 3 آیا مشکلی هست که سبب بشود مرغها آب نوشیدنی سالن را دوست نداشته باشند؟
مقدار مصرف آب 1000جوجه/مرغ (هفته به هفته) به گالن
گله‌های مرغ گوشتی امروز آب بیشتری مینوشند
خانم واتکینز، به جزئیات مصرف آب مزرعه‌های مرغ گوشتی، که در بخش پژوهش مزارع گوشتی دانشگاه ارکانزاس گردآوری شده است اشاره کرد و گفت:
«گله‌های مرغ گوشتی امروزی، بسیار بیشتر از گله‌های 11 سال پیش، به آب نیاز دارند. آیا هنگامی‌که سیستم آبرسانی سالن‌های مرغداری را ایجاد می‌کنیم به این نیاز مرغها توجه می‌کنیم؟ آیا این نیاز بالاتر به آب نوشیدنی برآورده می‌شود؟»
خانم واتکینز تأکید کرد که دستگاه‌های برخی از شرکت‌های سازنده سیستم آبرسانی سالن‌های مرغ گوشتی، نیاز مرغ‌های امروزی به آب نوشیدنی را برآورده نمی‌کنند و بررسی آنها در مزرعه پرورش مرغ گوشتی دانشگاه ارکانزاس نشان می‌دهد که نیاز مرغها به آب در 3 هفته اول زندگی، دو برابر برآورد کارخانه‌های سازنده سیستم آبرسانی است.
خانم واتکینز پیشنهاد کردکه نیاز مرغها به آب نوشیدنی باید بازنگری شود زیرا مدیران مرغداری‌ها تصمیمات خود برای تأمین آب مورد نیاز مرغها را بر پایه آنچه سازندگان دستگاه‌ها باور دارند می‌گیرند.
آیا به توصیه‌ها، درباره مقدار آب مورد نیاز مرغ‌های امروزی توجه می‌شود؟
کل سیستم آبرسانی در مرغداری را ارزیابی کنید
در ارزیابی توانایی سیستم آبرسانی که بتواند نیاز مرغها به آب نوشیدنی را برآورده کند، می‌باید کاملاً همراه آب، از آغاز تا پایان سیستم، گذرکنید.
خانم واتکینز میگوید:
«برای حل مشکل، به نخستین مرحله تأمین آب برگردید:»
آب آشامیدنی مرغداری از کجا می‌آید؟ آیا از آب لوله شهرداری می‌آید؟ مرغداری شما از منبع اصلی این آب چه اندازه فاصله دارد؟ در تابستان که نیاز مردم به آب در اوج است ممکن است مقدار آبی که به مرغداری شما می‌رسد کافی نباشد.
جریان آب آشامیدنی تا رسیدن به مرغها را بازبینی کنید
خانم واتکینز گام‌های مدیریتی را برای اطمینان از اینکه آبخوری‌ها می‌توانند نیاز مرغها به آب نوشیدنی را برآورد کنند، چنین می‌شمارد:
• اوج نیاز مرغها به آب بر پایه رشد و ساعتی از روز که مرغها آب بیشتری مینوشند را مشخص کنید.
• اطمینان یابید که اندازه لوله‌های آبرسانی، پاسخ نیاز مرغها در بالاترین مصرف آب را می‌دهد.
• نقاطی از سیستم آبرسانی که ممکن است باعث محدودیت جریان آب شود را بازبینی کنید.
•اطمینان یابید که فیلترهای آب پاکیزه هستند
•جریان آب در همه رگلاتورها، لوله‌های ایستاده و خطوط تقسیم آب را با مقیاس لیتر در هر دقیقه برآورد نمایید.
• فشار آب می‌باید 12/5 تا 17/5 لیتر در حدود 18 فشار پاسکال باشد. به یاد داشته باشید که فشار و حجم آب در سیستم آبرسانی یکی نیستند. وجود یک نقطه باریک شده در سیستم آبرسانی می‌تواند فشار آب را بالا ببرد اما از مقدار آبی که جریان می‌یابد خواهد کاست.
سیستم آبرسانی، نخستین گام در تأمین آب مورد نیاز گله است
سن گله مرغ بر میزان مصرف آب موثر است
بالا رفتن سن گله مصرف آب را بالا می‌برد. مصرف آب 1000 مرغ از حدود 19 لیتر در روز نخست به 303 لیتر و شاید بیشتر، در 24 روزگی می‌رسد.
رفتار مرغها را در مدیریت آب گله در نظر داشته باشید
به گفته خانم واتکینز رفتار گله را می‌باید در مدیریت آبرسانی به مرغها در نظر داشته باشید.
در ساعات مشخصی از روز، مرغها هم خوراک بیشتری می‌خورند و هم آب بیشتری مینوشند. در نظر داشته باشید که مرغها با خوردن450 گرم خوراک، 750 تا 760 سی‌سی آب مینوشند. برآورد کنید که آیا سیستم آبرسانی سالن می‌تواند این نیاز مرغ‌های سالن به آب در اوج خوراک خوردن آنها را برآورده کند؟
در مدیریت مرغداری‌هایی که چند سالن دارند، چراغ‌ها را در بامداد، با یک فاصله زمانی روشن کنید. در برخی از بهترین مرغداری‌ها فاصله زمانی میان روشن کردن چراغ‌ها را 15 دقیقه در نظر می‌گیرند. این کار کمک می‌کند که از افت فشار ناگهانی آب در سالن‌ها جلوگیری شود. اگر همه چراغ‌ها باهم روشن شوند، همه مرغها در سالن‌ها هم زمان شروع به خوردن خوراک و نوشیدن آب می‌کنند.
کیفیت آب و مزه آن را مدیریت کنید
خانم واتکینز میافزاید «به آسانی می‌توان این را که مرغها تا چه اندازه به مزه آبی که مینوشند، اهمیت می‌دهند را نادیده گرفت.»
وی پیشنهاد می‌کند:
برای این که بدانید آیا مواد معدنی آب، لوله‌ها و فیلترها را می‌بندد و یا مزه آن را تغییر می‌دهند، نمونه آب را به آزمایشگاه بفرستید.
• باکتری‌های آب را شناسایی کنید. حضور باکتری‌ها می‌تواند مزه آب را تغییر دهد، و روی تندرستی مرغها نیز اثر منفی بگذارد.
• مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده‌هایی راکه در سیستم آبرسان به کار می‌برید زیر نظر داشته باشید. تغییر این مواد می‌تواند روی عملکرد گله اثر بگذارد.
• اطمینان یابید که تزریق کننده‌ها به خوبی کار کنند. تزریق مقدار نامناسبی از افزودنی‌ها مزه آب را تغییر می‌دهد.
ضدعفونی کردن آب مدیریت خاص خود را دارد
کلرینه کردن آب نوشیدنی سودمند است اما باید با مدیریت مناسب انجام گیرد. اگر مقدار ماده کلره بیش از اندازه باشد مزه آب را تلخ می‌کند.
چه اندازه کلر، بیش از اندازه است؟
خانم واتکینز میگوید: «در برخی مرغداری‌ها مقدار کلر به 9 تا 10 ppm هم می‌رسد که سبب می‌شود مرغها از نوشیدن آب خودداری کنند.
افزودن پاک‌کننده به آب آشامیدنی مرغها، هم سدیم و هم کلر آب را بالا می‌برد. اگر دستگاه تزریق‌کننده به خوبی کار نکند، مقدار بیش از اندازه سدیم و کلر به درون آب می‌فرستد، که از وزن‌گیری مرغها و ضریب تبدیل خوراک به اندازه چشمگیری می‌کاهد.
سطح کلر و سدیم مناسب برای آب نوشیدنی
اثر دمای آب روی مقدار مصرف آب توسط پرنده
دمای آب نوشیدنی، روی اندازه آبی که مرغها مینوشند اثر می‌گذارد. به این نکته، در مزرعه آزمایشی دانشگاه ارکانزاس پی برده شده است.
در 4 روز نخست دوره رشد، در 3 گروه 90تایی خروس، دمای آب 45،37/7، 21 درجه سانتی‌گراد، برای هر یک از گروه‌ها، نگه داشتند و با کنترل ساعت به ساعت، آن را به گونه‌ای تنظیم کردند که روی دمای هدف باقی بماند.
مرغها را در روز نخست، روز هفتم و روز چهاردهم وزن کردند.
در روز 14، مرغ‌هایی که آب نوشیدنی آنها در دمای 37/7درجه سانتی‌گراد نگهداری شده بود از نظر وزن عقب‌تر از دو گروه دیگر بودند. این کمبود وزن، برابر 45 گرم بود که برای20هزار مرغ به 900کیلو می‌رسید.
با در نظر داشتن این آزمایش، بهتر است آب نوشیدنی مرغ‌های گوشتی را بیش از اندازه گرم نگه نداشت.
تأثیر دمای آب روی مقدار آبی که مرغها مینوشند
درسی که آموختیم
«شرکت‌های مرغ مادر می‌کوشند نژاد مرغها را به گونه‌ای اصلاح کنند که هم ضریب تبدیل خوراک را یک درجه بهبود ببخشد و هم 45 گرم به وزن‌گیری مرغها کمک کنند و این بدان معنی است که نیاز به آب نوشیدنی همواره رو به افزایش خواهد بود» خانم واتکینز با تأکید روی این نکته افزود:
«مدیران مرغداری‌ها می‌باید روند نوشیدن آب گله را زیر نظر داشته باشند، بدانند چرا مصرف آب بالا و پایین می‌رود، آیا به خاطر ظرفیت آب سالن‌ها است؟ و یا به سبب کم و زیاد شدن نوشیدن مرغها؟»
ببینید چرا مرغها آب نوشیدنی را دوست ندارند !
با افزودن پروبایوتیک چند سویه «پروتکسین» به آب آشامیدنی جوجه‌ها در 1 روز نخست زندگی، به افزایش اشتها، وزن‌گیری و کاهش تلفات جوجه‌ها کمک کنید.
منبع: نیکوتک
WATT Poultry USA مجله Gary Thornton نوشته