به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بیماری‌های حیوانات چه در دامهای بزرگ و چه در دامهای کوچک به فراوانی منجر به ایجاد مشکلات جدی در تولید و آسایش شده و در برخی از مواقع منجر به از دست رفتن حیوان می‌گردد. بسیاری از این بیماری‌ها در صورتی که به موقع شناخته شوند یا به موقع مراقبت گردند مشکلات بزرگی ایجاد نمی‌کنند و با صرف زمان و هزینه منحصر می‌توان نسبت به کنترل یا درمان آنها اقدام نمود.
تومور پستانی سگ یکی از شایع‌ترین تومورها در سگهای ماده عقیم نشده (70درصد از مجموع تومورهای خوش خیم و بدخیم) می‌باشد. اگرچه شیوع این نوع از تومورها در مناطقی که جراحی اواریکتومی یا اوارهیسترکتومی برای پیشگیری انجام می‌شود، کاهش یافته است اما هنوز به عنوان یکی از بیماری‌های مهم در دامپزشکی مطرح است. این عارضه در مقایسه با تومورهای پستانی انسان روش‌های درمانی محدودی دارد. هرچند ممکن است روش‌های جدید درمانی انسان قابلیت استفاده در سگهای ماده مبتلا به تومور پستانی را داشته باشد ولی هنوز نیازمند بررسی و مطالعه بیشتر است.
تومورهای پستانی درسگ و گربه از لحاظ رفتار بیولوژی و بافت‌شناسی با یکدیگرمتفاوت هستند. حدود 45درصد از تومورهای پستانی در سگ‌ها بدخیم هستند در حالیکه 90درصد در گربه‌ها بدخیم هستند. تومورهای میکس بیشتر در سگ‌ها دیده می‌شوند. غده‌های پستانی مغابنی وخلفی شکمی بیش از همه درگیر می‌شوند. 50 تا تقریبا 70درصد از سگهای درگیر با توده‌های پستانی با چند نوع تومور مختلف به صورت همزمان درگیر هستند. توده‌های بدخیم اغلب در سنین بالا (میانگین 9/5 سال سن) و توده‌های خوش خیم در سنین پایین (میانگین 5/8 سال) ایجاد می‌شود.
غده پستانی سگ‌ها در لایه چربی زیر جلد در قسمت دیواره شکمی بدن قرار دارد. غده پستانی سگ‌ها در لایه چربی زیر جلد در قسمت دیواره شکمی بدن قرار دارد. غده پستانی از پنج جفت غده عرق تغییر یافته تشکیل شده است که به صورت ردیف‌های دو طرفه متقارن از قدام قفسه سینه تا ناحیه اینگوئینال قرار دارند. نام‌گذاری 5 جفت غدد پستانی از قدام قفسه سینه به سمت اینگوئینال به ترتیب: توراسیک قدامی (شماره1)،توراسیک خلفی (شماره2)، شکمی قدامی (شماره3)، شکمی خلفی (شماره4) و مغابنی (شماره5) می‌باشد. این غدد مجموعی از آسینی‌های ترشحی و مجاری ترشحی می‌باشند. در طی شیرواری، غده‌ها هایپرتروف می‌شوند تولید کلستروم می‌کنند و نهایتاً تولید شیر می‌کنند.
ترشحات نرمال غدد پستانی از مقادیر فراوان پروتئین و ذرات چربی تشکیل شده است. این ترشحات معمولاً مقادیر اندکی سلول دارند، شامل سلول‌های فومی در ترکیب با لنفوسیت‌ها و نوتروفیل، سلول‌های فوم بزرگ، سلول‌های واکوئله اپی‌تلیال گرد تا بیضی شکل با هسته حاشیه‌نشین هستند. این سلول‌ها به ماکروفاژهای فعال شده شباهت دارند و آسپیراسییون بافت پستانی سالم اغلب بدون سلول است و یا حاوی خون است. اگر سلول‌های پستانی وجود داشته باشد، سلول‌های ترشحی با سایز یکسان، هسته تیره و مقادیر متوسط سیتوپلاسم بازوفیلیک مشاهده می‌شود.
علت اصلی سرطان سینه در همه گونه‌ها تقریبا به درستی شناخته شده نیست. هومون‌ها در هایپرپلازی و سراطان‌زایی بافت پستنانی موثر هستند اما مکانیسم آن مشخص نیست. رسپتور‌های استروژن یا پروژسترون و یا هر دو بر روی سلول‌های توموری در حیوانات گزارش شده‌اند. این مسئله می‌تواند پاتوژنز سرطان پستانی القا شده توسط هورمون و همچنین پاسخ به هورمون تراپی را تحت تاثیر قرار دهد.
زمانی که عقیم‌سازی سگهای ماده قبل از اولین فحلی، قبل از دومین فحلی و بعد از دومین فحلی و قبل از سن دو سالگی انجام شود، خطر ابتلا به تومور پستانی در سگهای عقیم شده به ترتیب 0/5درصد 8درصد و 26درصد است. اگرچه اثر اواریوهیسترکتومی‌بر ابتلا به پستانی ثابت شده است اما تجویز استروژن در سگ‌ها باعث رخداد تومور پستانی نشد در حالیکه درمان با پروژسترون طولانی اثر تحریک رشد لوبولی- آلوئلی شد که باعث افزایش بروز تومورهای خوش خیم به صورت وابسته به دوز می‌شود. افزایش وقوع تومورهای بدخیم متعاقب تجویز دوزهای بالا استروژن و پروژسترون مشاهده شده است. خطر بروز تومورهای بدخیم متعاقب تجویز پروژسترون به منظور پیشگیری از فحلی سگ در رخداد تومورهای بدخیم در مطالعات گذشته‌نگر اثبات شده است.
منبع: ماهنامه هدهد