اسب ترکمن یموت (Iomud)

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ مردمان طایفه تکه اسب‌های ترکمن را برای شرایط زیست محیطی خود اصلاح نژاد کردند. افراد طایفه یموت کوچ‌نشین بوده و نحوه سکونت آنها به شکل چادرنشینی و حیات آنها اساسا بر نگهداری و پرورش دام مبتنی بود. با توجه به شرایط این کوچ نسینان که استفاده وسیع از مرتع می‌باشد و نیز بر اساس شرایط زیست محیطی خود اسب‌های ترکمن را به گونه‌ای اصلاح نژاد کردند که برای آنها مطلوب بود.

نژاد اسب موردنظر خود را بیابید

تاریخچه اسب ترکمن یموت

اسب‌های یموت شباهت زیادی به اسب‌های آخال تکه دارند. اسب‌های آخال تکه به دلیل دارا بودن اندامی ظریف و باریک، اندام‌های حرکتی بلند، سم‌های کوچک، نرم و شکننده، بدن طویل و کمر ضعیف، برای مسیرهای صعب‌العبور و کوهستانی، فعالیتهای بدنی شدید و حمل ونقل مناسب نمی‌باشند. بنابراین افراد کوچ نشین طایفه یموت، برای تقویت توانایی اسب‌های خود در کوچ و نقل وانتقال در مسیرهای صعب‌العبور خون اسب‌های عرب ایرانی و اسبهای فلات ایران را وارد گله‌های خود کردند به طوری که در این اسب‌های ترکمن تاثیرپذیری از اسب‌های عرب مشهود است.

خصوصیات رفتاری اسب یموت

اسب‌های یموت از نظر رفتاری شباهت زیادی به اسب‌های عربی دارند. به راحتی رام و اهلی شده و لجاجت اسب‌های آخال تکه را ندارند. اگرچه اسب‌های یموت همانند آخال تکه‌ها سریع نمی‌دوند ولی برای مسافت‌های طولانی توانایی و طاقت بیشتری دارند. اسب‌های یموت مسافت عشق‌آباد تا مسکو را پا به پای اسب‌های آخال تکه طی کرده‌اند. همچنین این اسب‌ها از مقاومت عجیبی برخوردار هستند. به عنوان مثال وقتی لشکریان ناپلئون به مناطق سردسیر روسیه رسیدند اکثر اسبها از سرمای شدید تلف شدند ولی اسب‌های معروف ناپلئون به نام جهان‌پیما (امپراطور) که از اسبهای یموت بود هیچ ضعفی نشان نداد.

اسب‌های یموت برای مسابقات پرش، درساژ، اسب دوانی و مسابقات سه روزه مناسب هستند. ترکیب بدنی اسب‌های یموت شباهت زیادی به اسب‌های آخال تکه دارد ولی از برخی جهات با اسب‌های آخال تکه روسیه فرق دارند. به عنوان مثال قد اسب‌های یموت کمی کوتاهتر ولی بدن آنها سنگین‌تر و کم ‌پهن‌تر است. همچنین سم‌های قوی و اسکلت محکم‌تری دارند. موهای یال، دم و کاکل کمی بیشتر از آخال تکه است. این اسبها مقاومت و استحکام بیشتری دارند در مسیرهای کوهستانی موفق هستند و حرکات قدرتی را بهتر انجام می‌دهند.

اسب‌های یموت اغلب به رنگ نیله هستند ولی به ندرت رنگ‌های کهر و کرنگ نیز دیده می‌شوند. امروزه اسب‌های یموت فقط در ترکمنستان و ترکمن صحرای ایران یافت می‌شوند. از آنجا که اکثر خانواده‌های طایفه یموت در منطقه ترکمن صحرای ایران زندگی می‌کنند بنابراین بیشترین تعداد از اسب‌های ترکمن ایران را اسب‌های یموت تشکیل می‌دهند.

در ترکمنستان اسب‌های یموت در گروه‌های جدا از اسبهای آخال تکه در مسابقات اسب دوانی شرکت می‌کنند و در ایران فقط تعداد اندکی از بقایای بهترین اسب‌های یموت را می‌توان زیر گاری‌ها در حال شخم زدن زمین‌ها در روستاهای دور دست و یا تعداد کمی به صورت گله‌های وحشی در مناطق شمال شرقی کشور و در روزهای آخر زندگی آنها رویت کرد.

اسب‌های طایفه گوکلان برادران اسب‌های طایفه یموت هستند که از هر نظر شباهت زیادی به هم دارند. تنها تفاوت این دو نوع اسب‌های ترکمن را در رنگ آنها می‌توان جست وجو کرد. گوکلان‌ها علاقه خاصی به رنگ‌های تیره دارند و یموت‌ها رنگ‌های روشن را می‌پسندند.

منبع: اطلس رنگی نژادهای اسب های ایران و جهان نوشته دکتر علی نصیریان و همکاران