به گزارش «سرویس دام،طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بیماری ورم پستان زمانی روی می‌دهد که میکرو ارگانیسم‌هایی که معمولا باکتری هستند وارد سرپستانک می‌شوند و در پستان تکثیر می‌یابند. تمرکز برنامه‌های کنترل ورم پستان باید در جهت پیشگیری از یک یا هر دوی آنها (ورود و تکثیر میکروارگانیسم) باشد. بیماری ورم پستان یکی از بیماری های پستان و جز سه بیماری است که در گله ها ضررهای اقتصادی فراوانی به بار می آورد.
از محیط گاو شروع می‌کنیم. واضح است که هر چه میکروب‌های کمتری در محیط زندگی گاو باشد تعداد آنها در نزدیکی سرپستانک به هنگام خوابیدن کمتر خواهدبود. بنابراین داشتن جایگاه تمیز و خشک ضروری است. به علاوه جایگاه دام باید به اندازه ای راحت باشد که بر روی آن بخوابد. اگر گاو در راهروها بخوابد راحتی و رفاه کمتری دارد.
گام بعدی انجام کارهای متدوال پیش دوشی است. باید مطمئن شوید که آلودگی‌ها و کود به طور کامل از سرپستانک پاک می‌شوند، یک ماده ضدعفونی به کل سرپستانک زده می‌شود و حداقل به مدت 30 ثانیه باقی می‌ماند تا میکروب را از بین ببرد.
خود سرپستانک را باید به طور کامل تمیز کرد. انتهای سرپستانک، کانون حمله باکتری‌ها به پستان است و هدف ما باید در جهت تمیز نگهداشتن آن باشد. اگر به طور فیزیکی اکثر آنها را تمیز کنیم و از ضدعفونی کننده برای باقیمانده استفاده کنیم تعداد باکتری‌هایی که باقی می‌مانند و شانس ورود به سرپستانک را دارند به حداقل می‌رسند.
همراه با برطرف کردن و از بین بردن باکتری‌ها، انجام ضدعفونی اولیه سرپستانک لازم است چرا که باعث تحریک ترشح اکسی توسین و خروج شیر بیشتر می‌شود. فاصله زمانی بین تحریک پستان و اتصال خرچنگی باید حداقل یک دقیقه باشد و بیشتر از دو دقیقه هم نشود، تحریک پستان زمانی شروع می‌شود که دستان شیردوش یا دستمال با سرپستانک تماس پیدا می‌کند و آن را ماساژ می‌دهد. تحریک باید حداکثر 20 ثانیه طول بکشد تا منجر به واکنش مناسب برای خروج شیر شود. در نهایت باید سرپستانک را با دستمال یک بار مصرف تمیز و خشک نمود.
وقتی خرچنگی شیردوش به سرپستانک متصل شد باید آن را طوری تنظیم نمود که در راستای پستان قرار گیرد تا مکش به خوبی صورت گیرد.
هر بار که خرچنگی به اصطلاح هوا بگیرد و بیافتد هوا وارد سامانه می‌شود و با سرعت به تمامی نواحی خلاء می‌رسد. این مکش هوا می‌تواند هر باکتری را با خود به داخل سامانه ببرد. در طی شیردوشی سرپستانک‌ها تحت خلاء هستند و زمانی که مخلوط هوا و باکتری به انتهای سرپستانک حمله می‌کنند مقداری از آن وارد سرپستانک می‌شود. این حالت از راههای ورود باکتری به پستان است. اغلب شیردوش و دامدار با شنیدن صدای مکش هوا به هنگام شیردوشی متوجه وجود این حالت می‌شوند اما با داشتن ترکیب مناسبی از تجهیزات و روش‌های مناسب شیردوشی تعداد این موارد به 4 تا 5 بار در ساعت کاهش می‌یابد.
وقتی که شیر به حداقل رسید باید خرچنگی را جدا نمود. ادامه یافتن فشار خلاء پس از آنکه جریان شیر کاهش یافت از عوامل موثر دیگر در ورود باکتری به سرپستانک است. این حالت همچنین به بافت سرپستانک آسیب می‌رساند و شرایط حضور باکتری در این بافت‌ها را آسانتر می‌کند. وقتی میزان جریان شیر به حدود یک کیلوگرم در دقیقه کاهش یافت باید بلافاصله مکش هوا خاموش شود. پیش از آنکه خرچنگی برداشته شود باید خلاء را خاموش کرد، در غیر این صورت باعث مکش هوا در لاینر می‌شود که اثرات نامطلوب گفته شده را به جای می‌گذارد.
پس از آنکه خرچنگی جدا می‌شود باید دوباره سرپستانک‌ها ضدعفونی شوند تا میکروب‌هایی که پس از شیردوشی باقی ماندند از بین بروند. باید به یاد داشته باشید که در طی شیردوشی، شیر کارتیه عفونی با شیر سالم مخلوط می‌شود و با سرپستانک‌های سالم تماس خواهد داشت. ضد عفونی پس از دوشش باعث از بین رفتن این باکتری‌ها قبل از ورود به سرپستانک می‌شود. ضدعفونی سرپستانک بلافاصله پس از شیردوشی بسیار مهم است.
بسیار مهم است که دستگاههای شیردوشی به طور صحیح نگهداری شوند. عملکرد نامناسب دستگاه باعث آسیب به انتهای سرپستانک شده و در برخی موارد باعث می‌شود که باکتری وارد منفذ سرپستانک شود. مطمئن شوید که دستگاه‌ها به طور مرتب مورد ارزیابی و تعمیر قرار می‌گیرد. بخشی از این ارزیابی باید زمانی انجام شود که گاوها در حال شیردوشی هستند.
وقتی گاو شیری از سالن شیردوشی خارج می‌شود باید به یک محیط تمیز، خشک، راحت و آرام باز گردد. بهتر است که غذای تازه در آخور باشد تا به خاطر خوردن این خوراک سرپا بایستد و در این فاصله عضله‌های سرپستانک منقبض شوند و سدی در برابر ورود باکتری‌ها که حتی در تمیزترین جایگاه وجود دارند به وجود آید.
هر آنچه که در این مقاله با آن پرداخته شد درباره ورود میکروب‌ها به سرپستانک است. حال اگر میکروب‌ها وارد سرپستانک شوند می‌توانیم کاری کنیم که بیشتر تکثیر پیدا نکنند؟ در این مرحله از کنترل ورم پستان محدودیت بیشتری داریم ولیکن می‌توانیم اقداماتی در جهت افزایش ایمنی گاو انجام دهیم. کاهش تنش و تامین خوراک مناسب مهم می‌باشد. واکسیناسیون علیه باکتری E.coil نیز مفید است.
همانطور که در ابتدا اشاره شد، اطلاعات جدیدی در دسترس نیست تا در مبارزه علیه ورم پستان کمک زیادی به ما بکند. کلید موفقیت در کار، انجام آنچه که بلد هستیم در طی اقدامات روزانه است. چند لحظه ای صبر کنید و به برنامه خود فکر کنید. به شرایط بستر گاو نگاهی بیندازید. روند روزانه شیردوشی را خوب مشاهده کنید. مطمئن شوید که تجهیزات شیردوشی به خوبی کار می‌کنند و میکروب‌ها را دور از سرپستانک‌ها نگه دارید!!!