روش های کاهش استرس در مرغ تخم گذار برای جلوگیری از کاهش تولید

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ مرغ‌های تخم‌گذار در طول دوره تولید با عوامل استرس‌زا متعددی مواجه می‌شوند که می‌تواند به‌طور مستقیم بر عملکرد تولید تخم‌مرغ اثر بگذارد. استرس، چه از نوع فیزیکی، محیطی یا تغذیه‌ای، منجر به کاهش تولید تخم، افت کیفیت پوسته، افزایش رفتارهای پرخاشگرانه و ضعف سیستم ایمنی می‌شود. در این مقاله، راهکارهای علمی و عملی برای کاهش استرس در مرغ‌های تخم‌گذار بررسی می‌شود تا تولید پایدار و بهینه تضمین شود.

عوامل مؤثر بر استرس در مرغ تخم‌گذار

برای کنترل استرس، ابتدا باید عوامل ایجادکننده آن را شناسایی کنیم. مهم‌ترین دلایل عبارت‌اند از:

راهکارهای کاهش استرس و حفظ تولید

1. مدیریت دمای محیط

- تنظیم تهویه و دما در محدوده مطلوب (۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد).

- استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده یا گرم‌کننده در فصول گرم و سرد.

- جلوگیری از نوسانات ناگهانی دما با استفاده از عایق‌بندی مناسب سالن‌ها.

2. برنامه تغذیه متعادل و کامل

- استفاده از جیره‌های بالانس‌شده بر اساس نیازهای فیزیولوژیک مرغ در سنین مختلف.

- افزودن مکمل‌های ضد استرس مانند ویتامین C، E و سلنیوم در شرایط تنش‌زا.

- تأمین آب سالم، خنک و کافی در همه زمان‌ها.

3. کاهش تراکم گله

- رعایت تراکم استاندارد (حدود ۷ تا ۹ پرنده در هر متر مربع در سیستم بستر).

- فراهم کردن فضای کافی برای دسترسی به دان‌خوری و آب‌خوری.

- کاهش رقابت و رفتارهای پرخاشگرانه با ایجاد محیط آرام و ایمن.

4. نوردهی مناسب و منظم

- استفاده از سیستم نور مصنوعی قابل تنظیم با شدت ۱۰ تا ۱۵ لوکس.

- رعایت برنامه نوری یکنواخت (معمولاً ۱۶ ساعت نور و ۸ ساعت تاریکی در دوره تخم‌گذاری).

- جلوگیری از قطع ناگهانی نور یا تغییرات ناگهانی در برنامه روشنایی.

5. کنترل صدا و کاهش تحریکات محیطی

- جلوگیری از ایجاد صداهای بلند، شوک‌آور یا غیرطبیعی در اطراف سالن.

- جلوگیری از ورود افراد غیرضروری و کاهش جابجایی بیش‌ازحد تجهیزات.

- آموزش کارگران برای تعامل آرام و صحیح با پرندگان.

6. افزودن افزودنی‌های ضد استرس طبیعی

- استفاده از پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها برای حفظ سلامت روده و تقویت ایمنی.

- استفاده از عصاره‌های گیاهی مانند آویشن، نعناع، زردچوبه و سیر که اثرات ضدالتهابی و آرام‌بخش دارند.

تأثیر کاهش استرس بر عملکرد گله

نتیجه‌گیری

کاهش استرس در مرغ‌های تخم‌گذار نه‌تنها موجب بهبود عملکرد در تولیدی می‌شود، بلکه به بهبود رفاه پرنده و کاهش تلفات نیز کمک می‌کند. با شناخت دقیق عوامل استرس‌زا و اجرای راهکارهای مدیریتی، می‌توان به حداکثر بهره‌وری در پرورش مرغ تخم‌گذار دست یافت.