به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ در صنعت پرورش مرغ گوشتی، بهینه‌سازی سلامت روده و افزایش بهره‌وری غذایی نقش مهمی در سودآوری دارد. استفاده از پروبیوتیک‌ها به‌عنوان جایگزینی طبیعی برای آنتی‌بیوتیک‌های رشد، در سال‌های اخیر مورد توجه زیادی قرار گرفته است. اما آیا این ترکیبات واقعاً در بهبود عملکرد رشد، ایمنی و کیفیت گوشت مرغ گوشتی مؤثر هستند؟ در این مقاله، با استناد به یافته‌های علمی، تأثیرات مثبت و احتمالی پروبیوتیک‌ها را بررسی می‌کنیم.
پروبیوتیک چگونه عمل می‌کند؟
پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند (مانند Lactobacillus، Bacillus و Bifidobacterium) که با تجویز خوراکی و در دوز مناسب، می‌توانند توازن فلور روده را بهبود بخشیده و به سلامت دستگاه گوارش کمک کنند.
مکانیسم‌های اثر پروبیوتیک‌ها در مرغ گوشتی:
- رقابت با پاتوژن‌ها برای اتصال به گیرنده‌های روده
- تولید اسیدهای آلی و کاهش pH روده
- تحریک سیستم ایمنی روده
- بهبود هضم و جذب مواد مغذی
مزایای استفاده از پروبیوتیک‌ها در مرغ گوشتی
|
مزیت |
توضیح علمی |
|
بهبود رشد و ضریب تبدیل خوراک (FCR) |
پروبیوتیک‌ها باعث افزایش وزن روزانه و کاهش مصرف خوراک در ازای هر کیلوگرم افزایش وزن می‌شوند. |
|
کاهش بیماری‌های گوارشی |
پروبیوتیک‌ها از رشد پاتوژن‌هایی مانند E. coli و Salmonella جلوگیری می‌کنند. |
|
افزایش ایمنی طبیعی |
افزایش ترشح IgA و تحریک سلول‌های ایمنی در روده، مقاومت در برابر بیماری‌ها را افزایش می‌دهد. |
|
بهبود کیفیت لاشه و گوشت |
پروبیوتیک‌ها باعث بهبود بافت عضلانی، کاهش چربی احشایی و بهبود رنگ و pH گوشت می‌شوند. |
نتایج مطالعات علمی
مطالعه‌ای در دانشگاه تهران (۱۴۰۰) نشان داد که افزودن Bacillus subtilis به جیره مرغ‌های گوشتی، موجب افزایش وزن نهایی تا ۸٪ و کاهش ضریب تبدیل خوراک به ۱.۷ شد.
تحقیق دیگری در هند در سال ۲۰۱۹ نشان داد مرغ‌هایی که ترکیب Lactobacillus acidophilus و Enterococcus faecium دریافت کردند، نسبت به گروه شاهد، میزان مرگ‌ومیر پایین‌تر و ایمنی بالاتری داشتند.
چالش‌ها و محدودیت‌ها
با وجود مزایای قابل توجه، استفاده از پروبیوتیک‌ها نیاز به رعایت نکاتی دارد:
انتخاب سوش‌های مؤثر و مقاوم به اسید معده اهمیت زیادی دارد.
باید شرایط نگهداری و پایداری پروبیوتیک‌ها در جیره و در دمای فارم کنترل شود.
در برخی موارد، پاسخ مثبت به پروبیوتیک‌ها به جیره غذایی پایه یا وضعیت گله وابسته است.
نتیجه‌گیری
استفاده از پروبیوتیک‌ها در پرورش مرغ گوشتی، یک رویکرد پایدار و علمی برای افزایش بهره‌وری، بهبود سلامت روده و کاهش وابستگی به آنتی‌بیوتیک‌هاست. در شرایط فعلی صنعت طیور که با چالش‌هایی مانند مقاومت میکروبی و محدودیت‌های صادراتی روبه‌رو است، پروبیوتیک‌ها می‌توانند نقش مهمی در آینده پایدار این صنعت ایفا کنند.