بنزالکونیوم کلراید (20%، 50% و 80%)

به گزارش «سرویس اطلاعات دارویی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بنزالکونیوم‌کلراید یک نمک عالی است که از ترکیبات آمونیوم چهارتایی تشکیل شده است. بسته به میزان خلوص از بی‌رنگ تا زرد کم‌رنگ (ناخالص) است. این ماده در دسته سورفکتانت‌های کاتیونی قرار می‌گیرد. سورفکتانت‌ها دارای بخش‌هایی هستند که به یک دسته مشخص و خاص قابلیت اتصال دارند و موجب ایجاد پایداری بیشتر می‌شوند و به عنوان نرم کننده و ضد‌ باکتری ملایم کاربرد دارند. در بازارهای تجاری بنزالکونیوم کلراید با غلظت‌های 20، 50 و 80 درصد معامله می‌شوند. 

این ترکیب همچنین به عنوان یک بایوساید یا زیستکش، دسته ای از مواد شیمیایی که در محیط مشخص قادر به از بین بردن میکروارگانیسم‌های مضر هستند، بکار می‌رود.

از دیگر ویژگی‌های بنزالکونیوم کلراید استفاده بعنوان واسطه‌ی انتقال فازی است. این ماده شیمیایی فرآیند انتقال یک ماده مشخص از یک فاز به فاز دیگر را فراهم می‌کند.

بیشتر بدانیم:
محلول بنزالکونیوم کلراید 10درصد (هایژن)

کاربردهای بنزالکونیوم کلراید

از این ماده به عنوان آنتی‌سپتیک، گندزدا و بیوساید در دامپزشکی (دام و طیور) و همچنین در شیلات و صنعت استفاده می‌شود.

از مصارف دامپزشکی بنزالکونیوم کلراید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سترون نگه‌داشتن سوندها و سایر وسایل جاذب

• شست و شوی دست جراحان و ضدعفونی پوست دام قبل از جراحی، شست‌و‌شوی زخم‌ها، پارگی‌های کوچک، ضدعفونی بیمارستان‌های دامی، سترون نگه‌داشتن وسایل فلزی، آمپول‌ها و ترمومترها

• ضدعفونی هنگام جراحی و زایمان دام، ضدعفونی کننده لوازم واثاثیه اتاق عمل و سطوحی که آلودگی زیاد دارند، شست‌و‌شوی پستان دام و جلوگیری از بیماری‌های مسری

• شست‌وشوی پوست و مخاط دام، شست‌وشوی تخم مرغ قبل از قرار دادن در ماشین جوجه‌کشی

• شست‌و‌شوی زخم‌های عمیق عفونی دام

• ضدعفونی آب آشامیدنی طیور

• ضدعفونی آب آشامیدنی گاو، گوسفند و اسب

از مصارف شیلات بنزالکونیوم کلراید، جهت بهداشت و پرورش آبزیان، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پیشگیری و درمان بیماری‌های باکتریایی ماهی از قبیل آبشش سیاه، گندیدگی دم و آبشش

• جهت برطرف کردن بوهای نامطبوع، تنظیم کدورت آب، بالا‌بردن کیفیت و مطلوب نمودن رنگ آب استخرهای پرورش میگو

• پیشگیری و درمان بیماری‌های میگو در طی دوره‌ی پرورش

• پیشگیری از بیماری‌های باکتریایی میگو و کنترل رشد جلبک‌ها قبل از شروع دوره پرورش

کاربردهای بنزالکونیوم کلراید در صنعت اشاره دارد:

• در صنایع بهداشتی دارویی، غذایی و لبنی جهت ضدعفونی نمودن میکسرها، تانک‌های ذخیره، ماشین آلات تولید و بسته‌بندی

• ضدعفونی کف کفش کارکنان در حوضچه‌های ورودی سالن‌های تولید وبسته‌بندی

• ضدعفونی و شست‌و‌شوی دست کارگران

• ضدعفونی کشتارگاه‌های صنعتی و انبارهای گوشت و مواد پروتئینی

از سایر کاربردهای بنزالکونیوم‌کلراید می‌توان استفاده از آن در صنایع نفت و گاز، تولید ضدعفونی کننده‌ها و شوینده‌های بهداشتی، مصارف دارویی و آرایشی، تصفیه آب، صنعت کاغذ، صنعت نساجی، صنعت چرم، صنایع شیمیایی، صنعت پلیمر و کوتینگ نام برد.

عوارض جانبی

بنزالکونیوم‌کلراید باید در غلظت‌های مشخصی مورد استفاده قرار گیرد و در صورت غلظت بیش از حد می‌تواند برای چشم، گوش و سایر اعضای بدن خطرناک باشد.