به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ چنانچه گوسفندی دچار تشنج بشود ممکن است که علائم زیر نیز در حیوان مشاهده شود. دقت فرمایید که مطالب فقط جهت اگاهی است و دامداران هرگز بدون مشورت با دامپزشک اقدام به خودردمانی نکنند.
الف: لرزش هم داشته باشد.
ب: تب هم داشته باشد.
ج: ریزش اشک هم داشته باشد.
د: علائمی‌غیر از نشانی‌های فوق داشته باشد.
الف: چنانچه گوسفندی دچار تشنج شود و لرزش هم دیده شود در این‌صورت
الف ۱: اگر غیرطبیعی راه می‌رود و تعادل ندارد
1- در صورت وجود اغما و دندان قروچه مسمومیت با مس است. خبر 3846 بند ۱
۲- درصورت وجود اغماء و گیجی مسمومیت با نیکوتین است. خبر 3847 بند 2
3- در صورت تحریکات عصبی و کزازی شکل کمبود منیزیوم است. خبر 3849 بند 11
4- در صورت خارش شدید اسکرپی است. خبر 3847 بند ۴
۵- در صورت لرزش لب‌ها و غیرعادی نگه داشتن سر ویزنا است.
الف ۲:
۶- اگر بینائی مختل و ریزش بزاق موجود باشد مسمومیت با حشره‌کش‌های کلرینه است. خبر 3849 بند ۹
۷- اگر استفراغ و سرگیجه وجود داشته باشد و از دهان بوی بادام تلخ استشمام شود مسمومیت با اسید سیانیدریک موجود در مواد تغذیه است.
برای پیشگیری باید کنجاله را به‌مدت ۱۰ دقیقه جوشانید و یا اینکه علوفه را کاملا خشکی کرد تا ماده هیدرولیزکننده ازبین برود و سمش کاهش یابد. برای درمان تزریق وریدی محلول ۱۰ درصد گلوکز و تزریق هیپوسولفیت دو سود توصیه می‌شود.
بهتر است محتویات معده را با محلول ۲ در هزار پرمنگنات به سیانات بی‌خطر تبدیل کرد و یا اینکه سم را با تزریق وریدی محلول ۱ درصد بلودومتیلن و یا نیتریت سدیم خنثی کرد.
ب: چنانچه گوسفندی دچار تشنج شود و درجه حرارت بدنش هم بالا باشد در این‌صورت
ب ۱: اگر چرخش هم داشته باشد
۸- و نامتعادل راه می‌رفته و زبانش از دهانش خارج شود هارت واتر است. خبر 3853 بند ۲
۹- و به اغما چار شود و بعضی‌ها اسهال خونی بگیرند و در بحران تشنجات تب دیده شود آنتروتوکسمی است. خبر 3847 بند ۱۱
ب ۲: اگر ادرار هم قرمز رنگ باشد
۱۰- و تلفات سریع و در کالبدگشائی طحال بزرگ و لجنی باشد شاربن است. به انسان نیز قابل سرایت است. عامل بیماری باسیلوس آنتراسیس است.
انتشار میکروب توسط حشرات – باتلاق‌ها – سیلاب‌ها و گوشتخواران و پرندگان شکاری و مدفوع دام‌های مبتلا است. انتقال در انسان و دام از راه گوارش، تنفس و یا خراش‌های جلدی است.
پیشگیری بصورت جلوگیری از باز کردن لاشه و دفن آن و اندودن آن با نفت سیاه و یا ریختن آب آهک و سوزانیدن مواد آلوده و گاهی مبارزه با حشرات بخصوص مگس است.
در شکل تحت حاد با استرپتومایسین – پنی‌سیلین – و اکسی‌تتراسیکلین درمان‌پذیر است. ایجاد ایمنی با تزریق مایه ضدشاربن که میکروب تخفیف حدت یافته است به‌مقداری که روی شیشه‌های واکسن نوشته شده در زیر جلد امکان‌پذیر است. مدت ایمنیت کمتر از یکسال است.
۱۱- و زردی مخاطات مشهود و دام ضعیف شده باشد احتمالا ناشی از تغذیه زیاد با چغندر است. خبر 3846 بند ۶
ب ۳:
۱۲- اگر انقباضات کزازی شکل داشته و با وجود تب انتهای اعضاء سرد باشد و نیز دل‌دردو قی و اسهال دیده شود مسمومیت با خرزهره است ماده سمی موجود در خرزهره نریوزید یا اولئاند روزید است. دام بعد از فلجی بدون تشنج می‌میرد.
ج: چنانچه گوسفند دچار تشنج بشود و ریزش اشک هم دیده شود در این‌صورت
۱۳- اگر ریزش بزاق هم موجود و ادرار تیره رنگ باشد مسمومیت با ارسنیک است. خبر 3844 بند ۹
۱۴- اگر کراتیت وجود دارد و شب کوری هم دیده می‌شود کمبود ویتامین آ است. خبر 3844 بند 3
چنانچه گوسفندی تشنج دارد
۱۵- اگر ضعیف و سستی قسمت خلفی بدن بوجود آید و بعد از چند روز پلک سوم حرکت دورانی پیدا کند در این‌صورت ستاریوز است. خبر 3851 بند ۶
۱۶- اگر استفراغ می‌کند و ناراحتی تنفسی موجود است مسمومیت با شمشاد است.
۱۷- اگر به اغماء فرو می‌رود و ریزش لزج بینی موجود و تنفس صدادار است کتوز می‌باشد. خبر 3847 ب ۷
۱۸- اگر درحین بحران‌ها مثل کورها به اشیاء می‌خورد و گاهی حالت نشسته بخود می‌گیرد و عضلات پشت منقبض می‌شود مسمومیت با فلورو استات است که جهت کشتن جوندگان بکار می‌برند.
۱۹- اگر به اسهال هم مبتلا باشد و در مدفوع حلقه‌های کرم مشاهده شود آلودگی به مونیزیا است که جزو کرم‌های بندبند می‌باشد درمان با آرسنیات سرب به‌مقدار نیم تا یک گرم و یا استوار سنیات مس به مقدار یک‌دهم تا سه‌دهم گرم می‌باشد. بهترین راه پیشگیری عاری نگهداشتن دام از مراتع آلوده است.