به گزارش «سرویس آموزشی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ برای تشخیص داروهای مسموم‌کننده ابتدا بایستی نمونه امعا و احشا را به یکی از روش‌های ذکر شده در ابتدای مبحث تحت عمل ترسیب پروتئین قرارداد سپس با کمک حلال‌های آلی و استفاده از PHهای مختلف داروهای اسیدی و خنثی را از محلول‌های آبی اسیدی وداروهای قلیائی را از محلول‌های آبی قلیائی شده استخراج نمود.
داروهای خنثی را می‌توان هم از محلول آبی اسیدی وهم محلول‌های آبی قلیائی استخراج نمود لیکن بهتر است آنها را همراه با داروهای اسیدی استخراج نمود زیر اتعداد آنها کمتر و استخراج آنها آسان‌تراست.
ازجمله داروهای اسیدی می‌توان از سالیسیلات‌ها (مثل آسپرین) وباربیتوات‌ها نام برد از داروهای خنثی مپروبامات‌ها وداروهای قلیائی، لارگاگتیل، ایمی پرامین و کلروپرومازین و آلکاکوئیدها قابل ذکر می‌باشند.
پس از مرحله استخراج وتبخیر مایع صاف شده با کمک روش‌های TLC، شیمیائی و گاز کروماتوگرافی (GC) وبا مقایسه با استانداردها می‌توان تشخیص را عملی ساخت.
روش کار:
حدود ۵۰ گرم نمونه امعا و احشا منجمد وچرخ کرده را در ارلن ریخته و ۲۰ گرم سولفات آمونیوم و۱۰۰ میلی‌لیتر اسید کلریدریک ۱۰ درصد (7/7) اضافه کنید و حدود نیم ساعت روی بن‌ماری قرار دهید سپس با کاغذ صافی صاف کنید محتوی صاف شده را در ظرف الف و ب بریزید.
قسمت الف برای تشخیص داروهای مخدر بخصوص مرفین بکار می‌رود برای اینکار محلول الف را با آمونیاک به PH حدود 8/5 - 9 برسانید وبا حدود ۵۰ میلی‌لیتر ایزوپروپانل ۲۰ درصد (در کلروفرم) در قیف جداکننده بریزید و محتوی را بشدت تکان دهید.
در حین تکان دادن با باز کردن درب قیف گازهای ایجاد شده را تخلیه نمائید سپس قیف را در روی پایه مخصوص قرار دهید تا فاز آبی و حلال تفکیک گردند.
فاز پائینی (کلروفرمی) را روی کاغذ صافی حاوی سولفات سدیم (جهت آبگیری) صاف کنید و محلول صاف شده را روی بن‌ماری جوش بگذارید تا مایع تبخیر شود.
قسمت ب را با حدود ۵۰ میلی‌لیتر اتر در قیف جداکننده ریخته و پس از تکان دادن شدید و ته‌نشین شدن آن فاز پائینی را با کاغذ صافی حاوی سولفات سدیم صاف کنید و تا PH حدود ۱۲ - ۱۴ با آمونیاک قلیائی کنید (این قسمت برای تشخیص داروهای قلیائی بکار می‌رود).
سپس حدود 40-50 میلی‌لیتر کلروفرم در قیف جداکننده ریخته و پس از بهم زدن شدید و تفکیک فازهای تشکیل شده فاز پایینی (کلروفرمی) را روی کاغذ صافی حاوی سولفات سلیم صاف کرده و روی بن‌ماری جوش تبخیر نمائید.
قاز اتری از قسمت ب را نیز مستقیماً روی بن‌ماری تاحد خشک شدن محلول تبخیر کنید (این قسمت برای جستجوی داروهای اسیدی و خنثی بکار می‌رود).
پس از مرحله استخراج برای تشخیص از TLC استفاده می‌شود برای اینکار حدود 0/5 میلی‌لیتر کلروفرم به عصاره خشک شده هر دسته از استخراج‌های اسیدی، قلیائی ومخدر اضافه کرده و آنرا حل نمائید سپس روی صفحات سلیکاژل با میکروپی پت در کنار استانداردهای مربوطه نقطه‌گذاری نمائید.
پس از خشک شدن در تانک کروماتوگرافی قرار داده و پس از رسیدن حلال به حدود ۱۵ سانتی‌متر آنرا برداشته و در فضای آزمایشگاه بگذارید تا خشک شود سپس با استفاده از مصرف اختصاصی هر گروه داروها نسبت به ظهور لکه دارو وتشخیص ازطریق مقایسه رنگ و شکل و RF با استاندارد اقدام نمائید.
حلال مناسب و اسپری مصرف هر دسته داروئی بشرح ذیل می‌باشد:
|
مواد مخدر |
حلال تانک کروماتوگرافی
1/5 درصد آمونیاک + 98/5 درصد متانول |
اسپری معرف
یدوپلا تینات
۱ گرم هگزاکلرورپلاتین
+ ۲۰ گرم یدور پتاسیم
+ ۴۰۰ میلی‌لیتر آب مقطر |
|
الکا لوئیدها |
" |
" |
|
لارگاکتیل |
" |
" |
|
باربیتورات‌ها |
9 قسمت کلروفرم + ۱ قسمت استن |
معرف 1، نیترات مرکوریک اشباع
معرف ۲، دی فنیل کاربازون
(۲۰۰ میلی‌گرم در ۱۰۰۰ میلی‌لیتر کلروفرم)
معرف ۳، پرمنگنات ۱-۲ ٪ |
|
سالسیلات‌ها |
" |
کلرور فریک ۵ درصد در آب مقطر |
|
مپرویامات‌ها |
|
معرف 1، فورفورال در استن ۱۰ درصد
معرف2، 3 میلی‌لیتر اسید کلریدریک + ۲۷ میلی‌لیتر استن |
پس از مرحله کروماتوگرافی لایه نازک، با انجام آزمایشات شیمیائی وگاز کروماتوگرافی تشخیص نهائی و تائید تشخیص صورت می‌گیرد.
آزمایش‌های شیمیائی داروها
الف: طرز تهیه معرف‌های لازم
1- مارکینز - ۱۰ گرم درصد فرم آلدئید در اسید سولفوریک غلیظ
2- فرود - ۱ گرم در صد مولیبدات آمونیوم در اسید سولفوریک غلیظ
3- ماندالین – 0/5 گرم درصد وانادات آمونیوم در اسید سولفوریک غلیظ
4- باکینگهام - ۵ گرم در صد مولیبدات آمونیوم در اسید سولفوریک غلیظ
5- کلرور فریک - ۵ گرم در صد کلرور فریک در آب مقطر
6- F.P.N مخلوط ۵ میلی‌لیتر از ۵ درصد وزن به حجم کلرور فریک در آب + ۴۵ میلی‌لیتر از ۲۰ درصد حجم به حجم اسید پرکلریک + ۵۰ میلی‌لیتر از حجم به حجم اسید نیتریک
7- معرف پارادی متیل آمینوبنزالوئید - ۱۰ گرم از ماده را در ۱۰۰ میلی‌لیتر اتانول حل کرده و به آن ۱۰ میلی‌لیتر اسید کلریدریک اضافه کنید.