گرانی بنزین و مشکلات صیادان

به گزارش «سرویس اقتصاد داخلی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ طبق آمار مربوط به سال ۹۴ در 7 استان ساحلی، ۱۴۱هزار و ۱۳۶ نفر به شغل صیادی مشغول می‌باشند.

چند هفته از اعلام نرخ جدید بنزین می‌گذرد و با وجود هزینه‌های بالای بیش از ۱۵۰هزار صیاد ایرانی، هنوز خبری از اختصاص بنزین سهمیه‌ای برای صیادان به گوش نمی‌رسد.

به نقل از خبرنگار ایلنا، هنگامی‌که تصمیم به گرانی بنزین اجرایی شد، اغلب تصور می‌کردند تمامی پیش‌بینی‌های لازم صورت گرفته و هیچ صنفی باقی نمانده که از گرانی قیمت بنزین متضرر شود. برنامه‌ریزان کشور که تصمیم به افزایش قیمت بنزین و سهمیه‌ای کردن آن گرفتند، تمهیداتی را برای صنوف مختلف شامل رانندگان تاکسی، وانت‌بار‌ها و ... درنظر گرفتند. گرچه در مواردی سهمیه اختصاص یافته برای این اقشار با اعتراض و انتقاد روبرو شد، اما به هرحال وضعیت آن‌ها بهتر از آن اقشاری بود که با بنزین سر و کار داشته، اما هیچ سهمیه‌ای برای آن‌ها پیش‌بینی نشده بود. در روز‌هایی که از اعلام گرانی قیمت بنزین می‌گذرد اقشار مختلف اعلام کردند وضعیت جدید، هزینه‌های آن‌ها را به شدت بالا برده است. از جمله اقشار متضرر در این زمینه صیادان هستند که باوجود تعداد بالا و تاثیر مهم‌شان در اشتغال حدود سه هفته پس از گرانی بنزین؛ هنوز تکلیف‌شان روشنی ندارند.

بلاتکلیفی ۱۵۰هزار صیاد

طبق آمار مربوط به سال ۹۴ در 7 استان ساحلی، ۱۴۱هزار و ۱۳۶ نفر به شغل صیادی مشغول می‌باشند. چهار سال پس از ارائه این آمار، حداقل ۱۰درصد به جمعیت آنها اضافه شده است. بر این اساس می‌توان گفت: حدود ۱۵۰هزار نفر در ایران از راه صیادی امرار معاش می‌کنند، این آمار مربوط به صیادان مجاز است و بررسی‌ها و همچنین اظهارات اتحادیه‌های صیادی نشان می‌دهد در استان‌های مختلف تعداد قابل توجهی نیز به‌صورت غیرمجاز به صیادی مشغولند.

صیادی و مشاغل مرتبط با آن از اصلی‌ترین راه‌های درآمد در استان‌های ساحلی ایران می‌باشد. انتظار داشتیم در طرح گرانی بنزین تمهیداتی برای این جمعیت بزرگ اندیشیده شود، اما بلافاصله پس از اعلام خبر گرانی بنزین اتحادیه‌های صیادی اعلام کردند این قشر به هیچ‌عنوان مورد توجه قرار نگرفته و با بنزین آزاد هزینه‌های تولید آن‌ها ممکن است سه برابر افزایش یابد.

نمی‌توان گفت: ما آمار و ارقام و اطلاعات نداریم. کاملاً مشخص است چه کسانی از گرانی بنزین متاثر می‌شود و به چه کسانی و چه مقدار باید سهمیه داده شود. متاسفانه در ایران همیشه طرحی را ابتدا اجرایی می‌کنیم و وقتی صدای اعتراض‌ها شنیده شد تازه به فکر برنامه‌ریزی می‌افتیم!

۲۵ آبان امسال یعنی یک روز بعد اعلام خبر گرانی بنزین، سلیمان آراییش (رئیس اتحادیه صیادی استان سیستان و بلوچستان) به ایلنا اظهار نمود: سهمیه‌ای از بنزین برای صیادان در نظر گرفته نشده، حال آنکه افزایش قیمت بنزین منجر به افزایش چشمگیر هزینه‌های صید و به دنبال آن قیمت تمام شده ماهی خواهد شد.

یک هفته بعد یعقوب دوجی (رئیس اتحادیه صیادی کل کشور) نیز از نگرانی صیادان پس از  گرانی بنزین خبر داد.

او با اظهار نمود ۱۲هزار فروند شناور کار صید را در نواحی مختلف کشور انجام می‌دهند، به ایلنا گفت: از این ۱۲هزار فروند حدود چهارهزار فروند لنج‌هایی می‌باشند که با گازوئیل کار می‌کنند و از گرانی بنزین متاثر نخواهند شد و هشت‌هزار فروند دیگر قایق‌های بنزینی هستند که افزایش قیمت بنزین به‌شدت بر کار آن‌ها تاثیر می‌گذارد.

دوجی حدود سه هفته پس از اعلام خبر گرانی بنزین نیز عنوان می‌کند: هنوز بلاتکلیف هستیم.

او در پاسخ این سوال که موضوع را از چه طریق پیگیری کرده‌اید و چه جوابی داده‌اند، بیان کرد: از طریق مجلس و شیلات موضوع را پیگیری کرده‌ایم. آنها قول‌هایی دادند و قرار است برای شناور‌ها بنزین سهمیه‌ای ۱۵۰۰ تومانی در نظر گرفته شود، اما زمانی برای این کار مشخص نکرده‌اند.

بیشتر بدانیم:
خسارت‌های صیادان چینی به آب‌های خلیج فارس
نسل کشی ماهی سفید دریای خزر
صید کوسه نهنگ جریمه سنگین نقدی دارد

نداشتن دقت و ظرافت در اجرا

درحالی که صیادان هنوز بلاتکلیف هستند، نمایندگان مجلس در استان‌های ساحلی می‌گویند منتظر بررسی و ارائه ساز‌و‌کاری شفاف برای تخصیص سهمیه بنزین به آن‌ها می‌باشند.

چهارم آذر علی گل‌مرادی (نماینده مردم ماهشهر و عضو فراکسیون بنادر، دریانوردی و توسعه صنایع دریایی مجلس) به ایلنا گفت: ما به اداره شیلات درخواست بررسی کارشناسی در مورد تعداد صیادان و میزان نیاز آن‌ها به بنزین را داده‌ایم. باید بررسی دقیق صورت گیرد و خواسته‌ها یکپارچه و هماهنگ باشد تا در این مورد تصمیم درستی گرفته شود. مجلس پیگیر مطالبات صیادان خواهد بود.

علی ساری (نماینده مردم اهواز در مجلس) در گفتگو با ایلنا بیان می‌کند: اختصاص سهمیه بنزین به صیادان نه طرح می‌خواهد، نه لایحه، همه چیز مربوط به دیدن ظرافت‌ها در اجرای طرح و مقدمه‌چینی درست و صحیح می‌باشد که متاسفانه صورت نگرفته است.

او ادامه می‌دهد: بیشتر از ۵۰درصد صیادان از بنزین برای سوخت شناور‌های خود استفاده می‌نمایند. بدیهی است وقتی قیمت بنزین سه برابر می‌شود هزینه این افراد نیز سه‌برابر خواهد شد. زمانی‌که قرار است طرحی را اجرا کنیم، لازم است به درستی مقدمه‌چینی‌ها انجام شده و همه زوایای کار را درنظر بگیریم.

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه در روز‌های پس از اعلام نرخ جدید بنزین، عنوان شده است که رانندگان تاکسی و فعالان در تاکسی‌های اینترنتی مانند اسنپ و تپسی سهمیه بنزین می‌گیرند، اظهار می‌کند: نیاز است برای شهروندان دیگری که گرانی بنزین هزینه‌های کار آن‌ها را افزایش داده نیز تمهیداتی درنظر گرفته شود. برای نمونه در همین زمینه مسافرکشی؛ ما با تعداد زیادی از شهروندان رو‌به‌رو هستیم که نه رسماً تاکسی دارند، نه حتیراننده اسنپ و تپسی هستند. آن‌ها شبانه‌روز کار می‌کنند تا خرج خانواده‌شان را دربیاورند و امرار معاش کنند. این‌ها باید چه کار کنند؟

او با تاکید بر اینکه در اجرای طرح افزایش قیمت بنزین ظرافت‌های اجرایی بسیاری نادیده گرفته شده است، می‌گوید: نمی‌شود گفت: ما آمار و ارقام و اطلاعات نداریم. کاملاً بدیهی است چه کسانی از گرانی بنزین متاثر می‌شود و به چه کسانی و چه مقدار باید سهمیه داد. متاسفانه همیشه طرحی را اجرایی می‌کنیم و وقتی صدای اعتراض بلند شد تازه آن موقع است که به فکر برنامه‌ریزی می‌افتیم. کسانی صدا دارند یا صدایشان بلند است و بسیاری نیز اصلاً نمی‌توانند صدایشان را به گوش مسئولان برسانند. ما باید فکری به حال آن‌ها کنیم.

ساری بیان می‌کند: درست است که دیر شده و نباید طرحی را به این شکل اجرا می‌کردیم، اما حالا هم باید هرچه سریع‌تر مشکلات را حل کنیم. تاکید می‌کنم که دادن بنزین سهمیه‌ای به اقشاری مانند صیادان نیازمند تصویب قانون و طرح و لایحه نمی‌باشد.

افزایش قیمت ماهی

اظهارات زیادی در این زمینه به گوش می‌رسد که در ایران مصرف آبزیان نسبت به سرانه جهانی بسیار پایین‌تر است.

اسفند سال گذشته نبی‌الله خون میرزایی (رئیس سازمان شیلات کشور) گفت: طبق بررسی‌ها، سرانه مصرف ماهی در جهان ۲۲ کیلوگرم بوده، اما در ایران ۱۱ کیلوگرم در سال می‌باشد. فرهنگ مصرف غذایی در سبد خانواده ایرانی دارای اشکالات بسیاری است که باید آنها را درست کرد.

واضح است که افزایش مصرف آبزیان در ایران ارتباط روشنی با قیمت آن‌ها خواهد داشت. سال گذشته به‌دنبال گرانی قیمت گوشت، قیمت ماهی نیز افزایش داشت. حالا با این روند جدید به‌نظر می‌رسد باز هم قیمت ماهی و سایر آبزیان افزایش خواهد داشت. ماجرا البته به همین‌جا هم ختم نخواهد شد. گرانی قیمت آبزیان منجر می‌شود افراد بیشتری توانایی خرید ماهی و سایر آبزیان را ازدست بدهند. در این شرایط شاهد این خواهیم بود که صیادان برای محصول خود مشتری کمتری پیدا کرده و امکان دارد این شغل برای آن‌ها دیگر به‌صرفه نباشد.

همانگونه که ذکر شد صیادی شغل جمعیت قابل توجهی از افراد در استان‌های ساحلی می‌باشد. گذشته از آن صنایع و مشاغل مرتبط با صیادی نیز در این استان‌ها بسیار زیاد است به‌همین خاطر گرانی بنزین فقط شغل و معیشت حدود ۱۵۰هزار صیادی که رسماً به این کار مشغول هستند را تهدید نمی‌کند، بلکه بسیاری دیگر را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. اینکه عنوان شود بررسی و ارزیابی دقیقی از نیاز صیادان به بنزین سهمیه‌ای درنظر گرفته نشده نوعی فرافکنی و خریدن وقت است. باید پیش از این پیش‌بینی‌های لازم صورت می‌گرفت و حالا که کوتاهی رخ داده باید بدون فوت وقت به فکر چاره‌ای برای حل مشکلات بوده و از ادامه زیان آن‌ها جلوگیری کرد. صیادان مخصوصاً آن‌ها که با شناور‌های کوچک اقدام به صید می‌کنند عموماً افراد بی‌بضاعتی هستند که با بنزین ۱۰۰۰ تومانی هم با مشکل روبه‌رو بوده‌اند و اینک سه برابر شدن قیمت بنزین شدیداً معیشت آن‌ها را به خطر انداخته و آنها را با مشکلات فراوانبی روبه‌رو کرده است.