به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ یکی از روش‌های درمان افسردگی که چند سالی است در کشورهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد ونتایج مطلوبی به‌دست آمده است و هر روز بر کاربرد ودانش علمی آن افزوده می‌گردد درمان بوسیله حیوانات خانگی است که به صورت علمی و تخصصی با این نام (Animal-assisted Therapy) خوانده می‌شود.
ولی در زبان عامیانه به این روش درمان افسردگی که توسط حیوانات خانگی و مونس انسان انجام می‌شود به نام pet therapy گفته می‌شود. اما جای تاسف دارد که در کشور ما این شاخه از علم روانشناسی به هیچ‌وجه مورد توجه قرار نگرفته و خیلی‌ها با این روش از درمان کاملاً بیگانه هستند وبه کرارات گزارش و دیده شده، افرادی که خود را فردی آگاه و بامعلومات می‌دانند بخاطر عدم داشتن علم و معلومات در این روش درمانی بی‌نظیر و موثر، برای آنکه زیر سوال نروند این روش نوین را مورد تمسخر قرار می‌دهند و اغلب از آن هیچ استفاده‌ای نمی‌شود.
تحقیقات گسترده وپربار محققان در بیشتر کشورهای مختلف جهان نشان داده که میتوان درمان برخی از مشکلات عاطفی و اختلالات روحی، افسردگی و پیشگیری از آلزایمر افراد را بوسیله حیوانات خانگی انجام داد. در علم روانشناسی و روانپزشکی عبارت pet therapy (درمان بوسیله حیوانات همدم) سال‌های زیادی است که در کشورهای دیگر جهان جایگاه خاص خود را تثبیت کرده و هرروز علاقه محققان و پژوهشگران برای پی بردن به رمز و راز آن بیشتر آشکار می‌گردد.
تحقیقات محققان بیان می‌کند که برقراری عاطفی و پیوند با حیوان در افراد گوشه‌گیر و منزوی آنان را از حالت یکنواختی و رخوت خارج کرده و بخشی از نیازهای روحی آنها را به صورت مداوم برآورده می‌کند. یک حیوان خانگی دست‌آموز میتواند با رفتارهای بامحبت و برخورد عاطفی‌اش، صاحب خود را به روشی انحصاری جذب نموده وانسان با برقراری رابطه عاطفی و محبت‌گونه مداوم با حیوان مورد علاقه‌اش، احساسات درونی که همیشه با آن در ستیز بوده واز بیان خیلی چیزها خجالت‌زده می‌شده و نمی‌توانسته در مقابل انسان‌های دیگر ابرازشان کند را تخلیه بیانی کرده و از این راه روح و احساس مبارزه‌گر و خجالتی خود را ارضا و خالی نماید.
یکی از بزرگترین مشکلات زندگی‌های صنعتی و شهرنشینی، احساس تنهایی ونیافتن مونس خوبی است که آدمی را درک کند و این مشکل به‌وفور در میان انسان‌هایی که بیشتر دچار زندگی شهری و صنعتی هستند، به چشم می‌خورد. احساس تنهایی در دراز مدت آثار تخریبی بسیاری بر روح و روان و حتی جسم انسان‌ها میگذارد و هرچه به جلو پیش رود کم‌کم انسان دچار افسردگی می‌شود و زندگیاش تحت تاثیر قرار می‌گیرد. در جوامع غربی مدتی است که حیوانات دست‌آموز و خانگی به خانهها راه یافته و افراد زیادی علاقمند به داشتن حیوانات در منزل خود هستند. آنها با نگهداری از حیوانات توانستهاند بخشی از خلاء عاطفی خود را این‌گونه جبران نمایند.
البته لازم است بدانید که قرار نیست ما هم پیرو فرهنگ کشورهای غربی باشیم و از قدیم هم گفته‌اند هرچیزی جای خود نیکوست.
نمونه‌هایی از درمان‌ها توسط حیوانات
بعنوان مثال تحقیقات نشان داده است، کودکان با علائمی از اختلالات روان‌پریشی و افسردگی نیز با کمک حیوانات خانگی مورد درمان قرار گرفته‌اند و نشانههایی از بهبودی در بینشان مشاهده شده است. البته هنوز محققان اختلافاتی در نتایج درمانی این کودکان باهمدیگر داشته که به همین سبب زمینه برای مطالعه در اینباره فراوان است. درضمن نتایج سودمند حاصل از بکارگیری این روش درمانی در کودکانی با معلولیت جسمی و حرکتی و معلولیت‌های حسی بیشتر مشاهده گردیده است.
بعنوان نمونهای دیگر در کشور ژاپن استفاده از حیوانات اهلی برای التیام روحی معلولان، سالمندان و افراد مواجه با بیماری‌های صعبالعلاج، بسیار در حال گسترش است. گرچه این‌گونه فعالیتها در ژاپن اغلب از سوی سازمان‌های غیرانتفاعی (N.G.O.) با هدف ایفای نقشی مفید در جامعه و بصورت داوطلبانه و کاملاً مردمی صورت می‌گیرد.
بررسی دستاوردهای حاصل از این فعالیتها نشان می‌دهد که نقش التیامبخش و موثر حیوانات اهلی در روحیه افراد معلول یا سالمندانی که در خانه سالمندان زندگی دائمی دارند، بسیار پررنگ است. افراد معلول یا سالمندانی که در آسایشگاه‌ها نگهداری می‌شوند، به دلیل عدم حضور کافی در جامعه، دچار فشارهای روحی «استرس» و یا دلتنگی می‌شوند. تجربه‌های درمان بوسیله حیوانات (Animal-assisted Therapy) نشان داده، پس از آنکه معلولان یا سالمندان با حیوانات اهلی از نزدیک برخورد کرده و با آنها ارتباط گرفته‌اند، روحیه‌شان دگرگون شده و از گوشه‌گیری فراری شده و لبخند بر روی لبانشان آشکار است.
حیوانات خانگی‌ای که از آنها برای این منظور استفاده می‌گردد، باید دارای شروط ویژه‌ای مثل بهرهمندی از سلامتی کامل و گذراندن دوره‌های آموزشی لازم باشند. پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک و به‌تدریج استفاده از این روش درمانی برای التیام روحی معلولان، سالمندان یا بیماران بسیار گسترش یافته و به یکی از محورهای مهم روان درمانی تبدیل گردد.
اکنون می‌دانیم که این روش درمانی توسط روانشناسان و روانپزشکان در دیگر کشورها تجربه شده و نتیجه‌بخش بوده است و جا دارد در کشور ما نیز این روش حتی بصورت آزمون و خطا مورد بررسی قرار گیرد، چراکه طبق مطالعات صورت گرفته در دنیا، مصرف داروها در بیمارانی که تحت درمان به این شیوه قرار گرفته‌اند به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته و مدت درمان آنها نیز کمتر شده است.
در این نوشته سعی بر این بود تا بصورت مختصر نگاهی کلی به موضوع درمان به‌وسیله حیوانات بندازیم و پرداختن به جزئیات آن و یا ذکر منافع نگهداری از برخی حیوانات و پرندگان خانگی در برانگیختن احساس مسئولیت و تربیت کودکان و سایر نقشهای متصور برای ارتباط انسان و حیوان را در دیگر نوشته‌های این سایت مشاهده می‌کنید.
همچنین لازم است بدانیم از آنجایی‌که در کشور ما درباره نگهداری سگ و گربه و برخی حیوانات از نظر شرعی یا فرهنگی برخی محدودیتها، شبهات و حتی در برخی موارد برداشتهای نادرست و شایعاتی وجود دارد، میتوان تا رفع شبهات بر روی سایر حیوانات نظیر ماهیان آکواریومی و یا پرندگانی خانگی نظیر انواع طوطی که در دنیا نتایج درمان به‌وسیله آنان هم روشن و ثمربخش بوده است، تمرکز کرد.
منبع: 6019