به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ پنج خط خونی اسب اصیل عرب که به «الخمسه» مشهورند شامل تیره‌های «کهیلان»، «صگلاوی»، «عبیان»، «حمدانی» و «حدبان»می‌باشند. که در ادامه به معرفی مختصر آنها می‌پردازیم.
گونه‌های «مناگی»، «شویمان»، «جلفان» و «دحمان» از گستردگی کمتری برخوردارند.
با گذر زمان زیر شاخه‌هایی در هریک از تیره‌های اصلی به وجود آمد که معمولاً به صورت پسوندی به تیره اصلی اضافه می‌شد. این پسوند گاه برگرفته از نام مادیانی مشهور یا نام خانواده پرورش‌دهنده زیر شاخه مذکور و گاه دربردارنده اتفاقات وماجراهایی آمیخته با افسانه است.
هر تیره‌ای در صورتی که به‌طور خالص پرورش می‌یافت از نشانه‌های ویژه‌ای برخوردار بود که آن را از سایر تیره‌ها متمایز و قابل تشخیص می‌نمود.
در اینجا خصوصیات و زیر شاخه‌های این تیره‌ها ذکر می‌شود:
اسب کحیلان
دارای ظاهر متوازن با خط الراسی هموار، سینه، پشت، کپل، بازو و رانی عریض و پهن بوده. در این تیره پیشانی غالباً صاف و مسطح و در برخی از موارد دارای برامدگی مختصری در بالای چشمان می‌باشد. سر معمولاً پهن و کوتاه با فک‌های برجسته و گوش‌هایی کوچک و برافراشته شناخته می‌شده، این تیره غالباً دارای طبعی آرام است. سه شاخه توسعه یافته کهیلان شامل کهیلان عجوز، کهیلان حیفی و گونه کمیاب‌تر کهیلان کروش است.
در کهیلان کروش خط الراس کمی غیرمستقیم‌تر از دو گونه دیگر است.
اسب حمدانی
حمدانی به طور تاریخی به کهیلان نسبت داده می‌شود. با این تفاوت که نسبت به کهیلان دارای ساختاری کشیده‌تر و عضلانی‌تر است. ازخصوصیات برجسته حمدانی می‌توان به پشت بسیار قوی جدوگاه مشخص و برجسته، استخوان‌های قوی و مفاصل بزرگ اشاره کرد. سر در حمدانی تمیز و گوه‌ای شکل بدون برجستگی‌ها و جزئیات استخوانی و کمی طویل‌تر از کهیلان است. کپل تا حدودی تخم‌مرغی است که نمایانگر قدرت و استقامت می‌باشد. حمدانی در دنیا به عنوان تیره‌ای تحمل‌پذیر و مقاوم شناخته می‌شود و در عین حال خلق و خویی آرام دارد. رنگ غالب در این تیره کهر با سفیدی کم و نیله می‌باشد. حمدانی، تیره‌ی محبوب خانواده سعود است و از اهمیت ویژه‌ای جهت کشش برخوردار است. از زیرشاخه‌های مهم این تیره می‌توان به حمدانی سمری اشاره کرد.
اسب عبیان
این تیره از کهیلان و حمدانی پاک نژادتر و کوچک‌تر است.
عبیان به حرکت مغرورانه و گام‌های بلند مشهور است. از ویژگی‌های سر در این تیره می‌توان به برآمدگی پیشانی (جیبا) و پوزه ظریف اشاره کرد. ویژگی‌های مهم در این تیره سینه و بازوی پهن، شانه بسیار برجسته با جدوگاه طویل و برجسته، استخوان‌های تمیز و دست و پای بسیار صاف است. عبیان دارای روحیه و جرات بیشتری از کهیلان و حمدانی است. رنگ‌های غالب در این تیره شامل کهر، نیله، شاه بلوطی و با نشانه‌های سفیدی بیش از حمدانی است. از شاخه‌های مهم این تیره می‌توان به عبیان شراک و عبیان‌العبد اشاره کرد.
اسب صگلاوی
صگلاوی در مقایسه با دیگر تیره‌ها از خلوص بیشتری برخوردار است. این تیره دارای ساختاری شبیه به عبیان است و با ظاهری ظریف، استخوان‌های خوب، سر ظریف و گردنی کشیده شناخته می‌شود. این اسبان به سرعت و چالاکی مشهورند ولی نسبت به سایر تیره‌ها از استقامت کمتری برخوردارند. رنگ غالب در این تیره کهر و شاخه مشهور آن صگلاوی جدران می‌باشد.
اسب حدبان
این تیره در بسیاری جهات به حمدانی شبیه بوده از جمله شباهت‌ها می‌توان به استخوان‌های بزرگ و ساختار ماهیچه‌ای اشاره کرد. حدبان به نجابت و داشتن خلق و طبع آرام مشهور است. رنگ غالب در این تیره کهر و در صورت داشتن نشانه‌های سفیدی، مقدار آن ناچیز می‌باشد.
علایم اختصاری تیره‌های اسب عرب که در سازمان جهانی اسب عرب به ثبت رسیده به شرح زیر است:
M معنقی
Ds دهمان شوان
Mh معنقی هدروج
He هدبان انزاحی
Ms معنقی سبیلی
Hk حمدان کحیلان
O عبیان
Hs حمدانی سمری
Og العبیة أم جریس
K کحیلان
S صقلاوی
Ka کحیلان عجوز
Sg صقلاوی جدرانی
Kair کحیلان عجوز بن رضوان
Sgis صقلاوی جدرانی بن سودان
Kais کحیلان عجوز بن سودان
Sgiz صقلاوی جدرانی بن زبینی
Kh کحیلان هیفی
Ss صقلاوی شیفی
Kj کحیلان جلابی
Shsx شویمان صباح
Hk کحیلان کروشان
Kr کحیلان روضان
منبع: انجمن اسب ایران