به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ ۵۰ کیلومتر دور از مرکز شهر در ولسوالی/شهرستانی که در آن زنان کمتر فعالیت بیرون از خانه دارند، دختری نوجوان ۱۹ ساله، فارم کوچک زنبورداری ایجاد کرده و عسل تولید می‌کند.
سه سال پیش فروزان قرضه کوچک بدست آورد، دو کندوی عسل خرید و آموزش پرورش زنبورعسل را با "سازمان بینالمللی دست در دست" (Hand in Hand International) فراگرفت.
فروزان پس از یادگیری حرفه زنبورداری، حالا همراه با پدر و دیگر اعضای خانواده‌اش مشغول پیش‌برد این شغل زیبا در ولسوالی مارمل ولایت شمالی بلخ است.
فروزان در مورد ایجاد فارم زنبورداری و اینکه چگونه این شغل زندگی‌اش را تغییر داده، به خبرگزاری رویترز گفته: "در گذشته مشکلات زیادی داشتم، اما از وقتی که پرورش زنبورعسل را شروع کردم، کم‌کم مشکلاتم حل شد و از این بابت خانواده‌ام به من افتخار می‌کنند."
فروزان با اعضای خانواده اش در ولسوالی مارمول ولایت بلخ
فروزان که در آخرین سال مکتب/مدرسه قرار دارد، می‌گوید: "می‌خواهم این تجارت کوچکم را وسعت ببخشم و در آینده هم تجارت بخوانم و یک زن تجارت‌پیشه شوم."
او می‌گوید در آغاز وقتی شروع کرد، مسایل زیادی باعث نگرانی بود.
"در محلی که ما زندگی می‌کنیم، مردم خیلی سنتی بودند و زنان اجازه کار و بیرون رفتن نداشتند، اما وقتی به این شغل رو آوردم، دریافتم که این کار آسان است و با مردم صحبت کردم. آنها قبول کردند و اجازه دادند این کار را انجام دهم."
اسماعیل، پدر فروزان که مثل اکثریت مردم ولسوالی مارمول کشاورز است، در بیشتر کارها مثل استخراج و فروش عسل به دخترش کمک می‌کند.
پدر فروزان می‌گوید:"وقتی که طرح داشتن فارم زنبورداری به روستای ما آمد، دخترم علاقه‌ای زیادی نشان داد. من هم خوشحال شدم و او را حمایت کردم."
پدر فروزان: "همیشه آرزویم این بود که دختری داشته باشم که بتواند شغل داشته باشد و آینده‌اش را بسازد."
نگهداری و پرورش زنبورعسل از حرفه‌های دیرینه در افغانستان است و در سال‌های اخیر رشد چشم‌گیری داشته است؛ طوری‌که این مواد غذایی داروی سنتی بیشتر خانواده‌ها در این کشور محسوب می‌شود.
زنبورها در دسته‌های مشخص و سازمان‌یافته به کارهای روزمره می‌پردازند، کارهایی که به گونه مستقیم زیر نظر زنبور ملکه انجام می‌یابد.
زنبورها از مکیدن شیره گل‌های اطراف خانه فروزان و تپه‌های نزدیک آن تغذیه می‌کنند.
فروزان در فصل اول کارش ۱۶کیلوگرم (۱۶لیتر) عسل خالص بدست آورده. او توانسته از راه فروش عسل هم وامش را بپردازد و هم سود کارش را بدست آورد.
او حالا ۱۲ کندوی عسل دارد. سال گذشته حدود ۱۱۰ کیلوگرم عسل جمع‌آوری کرده بود، که برایش ۱۰۰ هزار افغانی (۱۴۵۰دلار) درآمد داشت.
بیشتر از دو برابر تولید ناخالص سرانه افغانستان که حدود ۶۰۰ دلار در سال است.
فروزان می‌گوید پس از پایان مکتب، آرزو دارد بتواند درس‌هایش را در دانشگاه ادامه دهد و می‌افزاید نگهداری از هزاران لانه و ده‌ها کندوی زنبور کار سنگینی نیست و می‌تواند این کار را همزمان با درس و کار خانه انجام دهد.
هر چند هفته بعد پدر فروزان عسل‌های تازه دخترش را به شهر مزار شریف می‌برد و آن را در آنجا به مشتری‌های محلی می‌فروشد.
او می‌گوید هیچ یک از مشتریانش نمی‌داند محصولی را که می‌خرند، با دستان دختر نوجوانش تهیه شده است.
سید اخلاص که بوتل‌های عسل را در مغازه‌اش در مزار شریف منظم و جابه‌جا می‌کند، می‌گوید: "ما با نمایندگان دولت صحبت کردیم و از دولت خواستیم ورود عسل‌های بی‌کیفیت خارجی را متوقف کند، تا ما بتوانیم فروش عسل‌های داخلی را رونق بدهیم."
بهره‌برداری از زنبور عسل در افغانستان معمولاً در دو فصل انجام می‌شود: نیمه‌های تابستان و اوایل پاییز.
در کندوهای زنبورعسل برخلاف اغلب جوامع انسانی، زنبورهای ماده هستند که حکم می‌رانند، زنبور ملکه به دلیل تخم‌گذاری اصلی‌ترین و مهم‌ترین زنبور در کندوست.
ملکه به طور طبیعی بیشتر از پنج سال عمر می‌کند. زنبورهای کارگر هم همه ماده‌اند و مسئولیت‌های سنگینی برعهده دارند، از جمله جمع‌آوری گرده گل‌ها، محافظت از کندو و ملکه، تغذیه نوزادن و تمیز کردن کندو.
فروزان در خانه‌اش در ولسوالی مارمل بلخ