به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ رطوبت نسبی تعیین کننده میزان جذب رطوبت توسط هواست. هنگامیکه رطوبت نسبی پایین تر باشد جذب رطوبت هوای سالن بیشتر است. کل رطوبت سالن مرغداری در هوا نیست، بلکه قسمت اعظم آن در بستر پوشال و یا مدفوع قرار گرفته است. مدفوع تازه دارای 80 - 75 درصد آب است در حالیکه میزان رطوبت بستر پوشال بسیار متغیر می‌باشد، بطور مثال در آب و هوای گرم این میزان به 10 – 5 درصد و در آب و هوای مرطوب به 80 - 70 درصد می‌رسد. تعیین رقمی‌بعنوان رطوبت طبیعی بستر پوشال مشکل به نظر می‌رسد، ولی برای جوجه‌های در حال رشد رطوبت بستر پوشال 40 - 20 درصد و برای پرندگان مسن تر بین 30 - 10 درصد مناسب است. وقتی رطوبت نسبی هوای سالن به 50 درصد می‌رسد، رطوبت بستر پوشال نزدیک به 25 درصد خواهد شد.
میزان آب در مدفوع مرغ
یک پرنده در دمای c°21 به ازاء مصرف یک کیلوگرم غذا حدود دو کیلوگرم آب می‌نوشد که65 - 60 درصد از این آب بصورت رطوبت مدفوع دفع می‌گردد. در حرارت محیطی بالاتر میزان آب مصرفی و دفع شده بطور قابل ملاحظه ای افزایش می‌یابد. خارج نمودن رطوبت سالن مرغداری در هوای سرد به مراتب مشکلتر از خارج نمودن آن در هوای گرم است، زیرا در زمستان برای ابقاء حرارت سالن بایستی جریان هوا را کم نمود و از طرفی رطوبت هوا افزایش یافته، در نتیجه تبخیر کاهش می‌یابد و باعث مرطوب شدن بستر پوشال می‌شود.
عوامل بوجود آورنده رطوبت در سالن مرغداری
تحت شرایطی که ذیلاً به آنها اشاره می‌گردد رطوبت سالن افزوده می‌شود، مگر اینکه این رطوبت از سالن مرغداری خارج گردد :
1 – زمانیکه مصرف آب توسط طیور افزایش یابد .
2 – زمانیکه حرارت سالن کاهش یابد. کاهش حرارت سالن توانائی حفظ رطوبت در هوا را می‌کاهد، و در نتیجه رطوبت کمتری از بستر پوشال دفع می‌گردد. هوا میزان کمتری از رطوبت حاصل از تنفس را در خود نگهداشته و بیشترین مقدار جذب بستر می‌شود. وقتی هوای سالن گرمتر شود، رطوبت بیشتری جذب خواهد کرد و به این ترتیب حرارت تولید شده توسط طیور کمک بزرگی به خروج و حذف رطوبت از سالن می‌کند.
3 – زمانیکه رطوبت نسبی هوای سالن افزایش یابد. افزایش رطوبت نسبی باعث کاهش جذب رطوبت شده و قسمت اعظم رطوبت حاصل از تنفس و مدفوع جذب بستر پوشال می‌گردد .
4 – زمانیکه مقدار نمک جیره افزایش یابد. طیور با افزایش نمک در دان، آب بیشتری مصرف می‌نمایند.
5 – زمانیکه میزان انرژی جیره کاهش یابد.
6 – زمانیکه دان بصورت پلت باشد. وقتی دان بصورت پلت یا کرامبل باشد مصرف آب افزایش می‌یابد.
7 – زمانیکه آب مصرفی آلوده به میکروارگانیسم‌ها باشد.
8 – زمانیکه طیور در قفس نگهداری شوند. طیوری که در قفس پرورش داده می‌شوند نسبت به آنهائیکه در بستر نگهداری می‌گردند آب بیشتری مصرف می‌نمایند.
منابع مورد استفاده: راهنمای کامل پرورش طیور، تالیف مک. او.تورث و دونالد دی بل ، ترجمه دکتر محسن فرخوی، مهندس تقی خلیقی سیگارودی، دکتر فریدون نیک نفس، انتشارات واحد آموزش و پژوهش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر، تهران، چاپ سوم، بهار 1375.
برگرفته از سایت سازمان دامپزشکی کشور