تولیدمثل در گوسفند

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ بره‌زایی خوشایندترین زمان در پرورش گوسفندان تلقی می‌گردد. به دنیا آمدن بره‌های سالم موید میزان موفقیت در برنامه‌های تولیدمثلی، و حسن مراقبت از میش‌ها، بره و قوچ‌هاست.

طول دوره آبستنی در میش 5 ماه (5± 150 روز) می‌باشد. زمان زایش اکثر نژادهای ایرانی معمولاً در اواخر اسفند و اوایل فروردین ماه می‌باشد. به‌لحاظ اینکه فصل اصلی جفتگیری در گله‌ها آغاز پاییز می‌باشد و معمولاً میش‌ها در ابتدای آبان ماه بارور می‌گردند. پس از پنج ماه آبستنی، میش‌ها بره‌های خود را در اوایل بهار سال آینده به دنیا می‌آورند.

بر اساس اصول علمی و بهداشتی باید مادرانی که در ابتدای فصل بهار زایش داشته‌اند را تا 6 ماه دیگر که آغاز مجدد فصل جفت‌گیری است تلاقی نداد، اما در سیستم‌های پرورش روستایی و عشایری به‌دلیل حضور دائمی قوچ در گله، مجدداً اقدام به باروری میش‌ها نموده و تلاش دارند در هر سال 2 مرتبه از هر مادر بره بگیرند.

میش‌ها به لحاظ تولیدمثلی حیواناتی پلیاستروس (Polyestrous) فصلی هستند. فصلی بودن به این معنی است که گوسفندان بالغ ماده در طول سال تنها در یک فصل (پاییز) آماده باروری می‌شوند.

پلی استروس نیز نشان‌دهنده این مفهوم است که در فصل پاییز در دورانی که طول روشنایی روبه کاهش می‌گذارد، گوسفند چند مرتبه فحل (Estrous) می‌گردد. به‌طور میانگین هر میش بالغ در هر 17 روز یک بار آماده جفتگیری و یا باروری است.

استرس محیطی در گوسفندان

گوسفندان شدیداً به استرس‌های محیطی خصوصاً دمای بالای محیط حساس می‌باشند. در فصول گرما مانند تابستان‌های گرم نیاز مبرم به کاهش استرس‌های محیطی دارند. توصیه می‌گردد در هنگام ظهر (11:30 لغایت 3:30 بعد از ظهر) گوسفندان را در محیطی کاملاً خنک مانند فضای مسقف و یا زیر سایه درختان نگهداری کنید.

پناه بردن گوسفندان پشم چینی شده به سایه

شکل: پناه بردن گوسفندان پشم چینی شده به سایه با عرض 30 سانتی‌متر در هنگام گرمای ظهر

گوسفندان دارای پشم در زیر سایه درختان

شکل: گوسفندان دارای پشم در زیر سایه درختان به هنگام ظهر. استرسی بر گوسفندان وارد نشده و در حال مصرف غذا هستند

میزان حساسیت به گرما تا حدی است که در گوسفندان پشم‌چینی شده نیز گوسفندان برای رهایی از استرس‌های حرارتی محیط به سایه پناه می‌برند. اما درصورت نگهداری در محیط خنک مانند سایه درختان همچنان فعال بوده و اقدام به مصرف غذا می‌کنند.