بررسی نتایج تاثیر مصرف پری‌بیوتیک بر گوساله

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ نتایج مربوط به میانگین عملکرد در جدول ۳ آمده است.

جدول ۳- مقایسه میانگین تیمارها مربوط به مصرف خوراک و وزن‌گیری با آزمون LSD
  تیمارهای آزمایشی سطح احتمال معنی‌داری
  شاهد Vegetable Pellet Feed
در شیر
Vegetable Pellet Feed
در خوراک
خطای معیار تیمار استفاده از
پری‌بیوتیک
نحوه مصرف
میانگین مصرف
استارتر روزانه (گرم)
700/08 705/26 734/83 36/14 0/81 0/61 0/77
مصرف کل
ماده خشک (گرم)
1416/56 1435/90 1463/45 38/71 0/87 0/41 0/97
افزایش وزن
روزانه (گرم)
680b 702ab 753a 0/02 0/02 0/03 0/087
افزایش وزن (کیلوگرم) 65/43b 65/78ab 67/28a 0/89 0/03 0/011 0/034
بازده خوراک 0/496e 0/510b 0/530a 0/0036 0/01 > 0/01 > 0/001

در رابطه با میانگین مصرف ماده خشک روزانه در کل دوره بین تیمارها هیچ تفاوتی معنی‌داری مشاهده نشد. نتایج بدست آمده با نتایج آزمایش دن و همکاران، همچنین دیویس و همکاران (۲۰۰۰) و بالو و همکاران (۲۰۱۱) موافق بود؛ و با نتایج هیل و همکاران (۲۰۰۸) مخالف بود.

تیمار مصرف‌کننده Vegetable Pellet Feed در خوراک با میانگین ۷۷۰ گرم افزایش وزن روزانه، بیشترین افزایش وزن را به خود اختصاص داد.

این نتایج موافق با نتایج تیلور و همکاران (۲۰۰۲) و گالوا و همکاران (۲۰۰۵) و مخالف نتایج سوان سون و همکاران (۲۰۰۲) بود.

در کل دوره تیمار دریافت‌کننده Vegetable Pellet Feed در خوراک با بازده 0/530 بالاترین بازده خوراک را نسبت به دیگر تیمارها داشت (0/01 >P).

این نتایج با نتایجی که از مطالعه متیو و همکاران (۱۹۹۸) همچنین کانتاس و همکاران (۲۰۱۱) که اثر بتاگلوکان را بر روی خوک‌ها مطالعه کردند، همخوانی داشت.

دنوان (۲۰۰۲) و گاش و مهلا (۲۰۱۲) در مطالعات خود بر اثر پری‌بیوتیک بر عملکرد گوساله‌های شیری، عملکرد بهتر و معنی‌داری نسبت به گروه شاهد بدست آوردند.

نتایجی که از مطالعه هاینریش و همکاران (۲۰۰۳)، تری و همکاران (۲۰۰۶) و موریسون و همکاران (۲۰۱۰) دست آمد، با نتایج مطالعه حاضر موافق بود.

رنه استافیلا و همکاران سال ۲۰۰۷ در مطالعه بر پری‌بیوتیک گیاهی و اثر آن بر گوساله‌های شیری هلشتاین، اثر تمایل به معنی‌داری در فاکتور افزایش وزن روزانه را مشاهده کرد.

سوان سون در سال ۲۰۰۲ با مطالعه اثر پری‌بیوتیک بر سگ‌ها به نتایج مخالف (عدم رشد) رسید. همچنین، هیل در سال ۲۰۰۸، در مطالعه اثر مانان الیگوساکارید بر عملکرد گوساله‌های شیری هلشتاین به نتایج مشابهی مانند مطالعه حاضر دست یافت.

اطلاعات مربوط به هضم خوراک در جدول ۴ آمده است. از آن جایی که میزان مصرف خوراک در کل تیمارها تفاوت معنی‌دار نداشت، تفاوت غیرمعنی‌دار قابلیت هضم ماده خشک توجیه‌پذیر است.

جدول ۴ - مقایسه میانگین تیمارها مربوط به قابلیت هضم خوراک با آزمون LSD
صفات (درصد) تیمارهای آزمایشی سطح احتمال معنی‌داری
شاهد Vegetable Pellet Feed
در شیر
Vegetable Pellet Feed
در خوراک
خطای معیار تیمار استفاده از
پری‌بیوتیک
نحوه مصرف
ماده خشک 79/92 80/05 79/98 0/421 0/7383 0/620 0/445
پروتئین خام 66/44c 67/6b 69/11a 0/269 0/01 > 0/01 > 0/006
ماده آلی 68/14c 69/14b 72/10a 0/338 0/01 > 0/01 > 0/009
فیبر نامحلول در
شوینده خنثی
 
44/8 44/04 43/88 0/428 0/4941 0/082 0/941

نتایج برای صفت ماده آلی مشخص کرد که اثر تیمار معنی‌دار (0/01 >P) شد. پری‌بیوتیک با کمک به افزایش قابلیت هضم مواد آلی و پروتئین خام در بدن، باعث ابقاء این مواد مغذی در بدن شده و این مواد نیز صرف رشد بیشتر حیوان گردیده است.

قابلیت هضم NDF ارتباط مستقیم با میزان و درصد آن در جیره پایه دارد. در این مطالعه جیره پایه همه تیمارها یکسان بود درنتیجه تفاوت معنی‌داری در قابلیت هضم NDF بین تیمار‌ها مشاهده نشد.

نتایج مربوط به هضم خوراک با نتایج بدست آمده از گیبسون (۲۰۱۰)، رابر فروید (۲۰۱۰)، عشایری‌زاده و همکاران (۲۰۱۱) موافق بود.

جدول ۵ فراسنجه‌های مربوط به رشد اسکلتی را نشان می‌دهد.

جدول ۵- مقایسه میانگین تیمارهای مربوط به رشد اسکلتی با آزمون LSD
  تیمارهای آزمایشی سطح احتمال معنی‌داری
فراسنجه‌ها
(سانتی‌متر)
روز شاهد Vegetable Pellet Feed
در شیر
Vegetable Pellet Feed
در خوراک
خطای معیار تیمار استفاده از
پری‌بیوتیک
نحوه مصرف
طول بدن 35 64/3b 64b 64/5a 0/380 0/01 > 0/027 0/4
65 70/17c 73/63b 75/33a 0/514 0/01 > 0/01 > 0/345
ارتفاع جدوگاه 35 73c 75b 75/1a 0/428 0/01 > 0/01 > 0/084
65 80/c70 82/27b 83/85a 0/426 0/01 > 0/01 > 0/138
ارتفاع کپل 35 83/8b 84b 84/2a 0/55 0/041 0/186 0/01
65 89/60b 91/11ab 92/35a 0/63 0/0012 0/001 0/04
دور سینه 35 75/5c 76/7b 76/4a 0/278 0/01 > 0/01 >0/01 >  
65 83/75c 85/32b 88/00a 0/365 0/01 > 0/01 > 0/01 >
عمق شکم 35 73/7b 74b 74/3a 0/253 0/01 > 0/0002 0/011
65 82/49c 84/70b 87/50a 0/312 0/01 > 0/01 > 0/003
طول لگن 35 14/8 14/8 15/2 0/227 0/342 0/388 0/863
65 15/38 15/86 17/47 0/267 0/455 0/203 0/908
عرض کپل 35 21/4b 22/5b 22/1a 0/254 0/039 0/265 0/01
65 26/38c 27/40b 29/00a 0/214 0/01 > 0/01 > 0/598

 

در سن ۳۵ روزگی بهترین تیمار از لحاظ رشد اسکلتی تیمار مصرف‌کننده Vegetable Pellet Feed در خوراک بود.

در روز ازشیرگیری بیشترین میزان برای صفات طول بدن، ارتفاع جدوگاه و کپل، دور سینه، عمق شکم و عرض کپل در تیمار Vegetable Pellet Feed در خوراک مشاهده شد.

نتایج مطالعه حاضر ناهمسو با مطالعه موریسون و همکاران (۲۰۱۰) بود.

مطابق جدول ۶ اثر تیمار برای صفت دمای مقعد معنی‌دار شد و مشخص شد که دمای مقعد در دو تیمار اعمال‌شده باهم اختلاف معنی‌دار نداشتند و به‌طور معنی‌داری کمتر از تیمار کنترل بودند (0/01 >P).

جدول ۶- مقایسه میانگین تیمارهای مربوط به سلامت ظاهری با آزمون LSD
  تیمارهای آزمایشی سطح احتمال معنی‌داری
فراسنجه‌ها شاهد Vegetable Pellet Feed
در شیر
Vegetable Pellet Feed
در خوراک
خطای معیار تیمار استفاده از
پری‌بیوتیک
نحوه مصرف
دمای معقد
(سانتی‌گراد)
39/51a 39/15b 39/09b 0/077 0/012 0/010 0/930
تعداد روز
ابتلا به اسهال
6/4a 2/01b 2/03b 0/037 0/01 > 0/012 0/871
تعداد روزهای
ابتلا به تب
6/5a 2/24b 2/2b 0/112 0/021 0/016 0/536
اسکور مدفوع 1/50a 1/16b 1/11b 0/128 0/0002 0/01 > 0/467

باتوجه به این مسئله که پری‌بیوتیک بر فلور دستگاه گوارش و همچنین بر ایمنی اثرات مثبتی دارد. و طبق نتایج بدست آمده از مقایسه داده‌های مرتبط با نمره مدفوع، دمای معقد و اسهال در گروه شاهد و تیمارهای مصرف‌کنندهVegetable Pellet Feed، می‌توان بیان کرد مصرف پری‌بیوتیک باعث کم شدن اسهال و تب خصوصاً در استرس گرمایی تابستان، می‌شود.

با کم شدن اسهال و نمره مدفوع و مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان کم شده، که علاوه بر کاهش هزینه درمان، از افت مصرف خوراک و وزن‌گیری جلوگیری می‌کند.

نتایج بدست آمده از مطالعه بیچمن و همکاران (۲۰۰۷)، که بر اثر لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس در گوساله مطالعه کردند، و جکس و همکاران (۱۹۹۴) که اثر الیگوساکارید مانان بر را گوساله بررسی کردند، با مطالعه حاضر موافقت داشت.

در مطالعه کامینگز و همکاران (۲۰۰۷) مشخص شد مصرف الیگوساکاریدمانان در گوساله‌ها موجب کاهش نمره مدفوع در مقایسه با گروه شاهد شد.

نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رفتار مطابق با جدول ۷ نشان داد که رفتار‌های نوشیدنی ایستادن، خوابیدن و رفتارهای غیرتغذیه‌ای در تیمارهای کنترل، Vegetable Pellet Feed زمان بیشتری را به خود اختصاص داد.

جدول ۷- مقایسه میانگین تیمارهای مربوط به رفتارهای تغذیه‌ای با آزمون
  تیمارهای آزمایشی سطح احتمال معنی‌داری
فراسنجه ها
(دقیقه)
شاهد Vegetable Pellet Feed
در شیر
Vegetable Pellet Feed
در خوراک
خطای معیار تیمار استفاده از
پری‌بیوتیک
نحوه مصرف
نشخوار 202b 215ab 230a 3/99 0/01 > 0/01 > 0/046
خوردن 350c 379b 400a 5/01 0/01 > 0/01 > 0/003
نوشیدن 223a 216b 211b 3/17 0/002 0/016 0/269
ایستادن 215a 193b 160b 3/09 0/01 > 0/01 > 0/007
خوابیدن 330a 321b 304c 5/66 0/01 > 0/01 > 0/008
غیرتغذیه‌ای 120a 116b 105c 2/10 0/01 > 0/0007 0/004

مصرف پری‌بیوتیک با اثر بر سلامتی و افزایش شادابی افزایش رفتار‌های تغذیه‌ای را نیز گوساله‌ها تحت تأثیر قرار داد؛ مصرف Vegetable Pellet Feed با افزایش خوش خوراکی جیره و کاهش اسهال، منجر به افزایش مصرف خوراک در طول روز شد.

در تحقیقات ماگالاس و همکاران بر اثر کشت مخمر بر گوساله، مشاهده شد که مصرف کشت مخمر باعث افزایش سلامتی و شادابی می‌شود. درنتیجه زمان اختصاص یافتن به مصرف خوراک افزایش یافته و رفتار‌های تغذیه‌ای نیز متأثر از مصرف پری‌بیوتیک و سلامت بوده است.

جدول ۸ نشان می‌دهد که اثر تیمار برای تجزیه واریانس برای صفت بوتیریک اسید و پروپیونیک اسید و استیک اسید معنی‌دار (0/01 >P) شد.

جدول ۸ - مقایسه میانگین تیمارها مربوط به اسیدهای چرب فرار شکمبه با آزمون LSD
    تیمارهای آزمایشی سطح احتمال معنی‌داری
فراسنجه‌ها روز شاهد Vegetable Pellet Feed
در شیر
Vegetable Pellet Feed
در خوراک
خطای معیار تیمار استفاده از
پری‌بیوتیک
نحوه مصرف
استیک اسید 35 45/54 45/53 45/55 0/56 0/999 0/991 0/924
65 41/83b 45/22a 45/22a 0/391 0/01 > 0/01 > 0/892
پروپیونیک اسید 35 40/16 41/15 41/17 0/514 0/380 0/192 0/420
65 47/02a 41/10c 42/15b 0/288 0/01 > 0/01 > 0/081
بوتیریک اسید 35 15/49 15/40 15/30 0/568 0/999 0/837 0/943
65 20/20a 17/50b 16/58b 0/304 0/01 > 0/01 > 0/107
استات/
پروپیونات
35 1/136 1/107 1/107 0/014 0/270 0/157 0/300
65 0/889c 1/102b 1/135a 0/010 0/01 > 0/01 > 0/014

به‌طور معمول پری‌بیوتیک باعث افزایش تولید و متابولیسم اسید‌های چرب فرار می‌شود که باعث بهبود رشد، اندازه و عملکرد پرزها می‌شود.

هرفل و همکاران گزارش کرد در خوک‌هایی که پلی دکستروز مصرف کردند، تولید اسید‌های چرب به‌طور خطی افزایش یافت.

در سن ۳۵ روزگی بین تیمارها برای میزان اسید‌های چرب فرار مایع شکمبه هیچ تفاوتی مشاهده نشد. در سن ۶۵ روزگی تیمارهای دریافت‌کننده پری‌بیوتیک نسبت به گروه شاهد، به طور کلی ۳ ساعت بعد از مصرف خوراک و شیر، کمترین میزان اسید را داشتند.

می‌توان این‌گونه بیان کرد که Vegetable Pellet Feed با توانایی افزایش pH شکمبه شرایط مناسب رشد باکتری‌های سلولایتیک شکمبه را فراهم می‌کند درنتیجه باعث تولید استات بیشتر می‌شود.

بیشتر بدانیم:
بیشتر بدانیم:
گاو نژاد هلشتاین (holstein)
تأثیر جیره آغازین و ترکیب آن در پرورش گوساله
بیماری‌های گوساله شیرخوار

در مطالعه حاضر، مقادیر اسیدهای چرب فرار پروپیونیک اسید و بوتیریک اسید، ۳ ساعت پس از دریافت خوراک به‌طور معنی‌داری کمتر از گروه شاهد بود.

باتوجه به این موضوع که در جیره دریافتی گوساله‌ها ۱۰٪ علوفه حضور داشت، و تیمارهای دریافت‌کننده پری‌بیوتیک باتوجه به اثر پری‌بیوتیک بر فلور باکتریایی شکمبه، همچنین بر اساس مطالعه تری و همکاران، می‌توان گفت حضور علوفه و اثرات سایشی آن، باعث کاهش لایه‌های کراتینه و ایجاد شرایط مطلوب‌تر در شکمبه برای افزایش جذب اسیدهای چرب فرار شده است.

نتایج این مطالعه مطابق با نتایج متیو و همکاران (۱۹۹۸) که بر اثر محصول کشت مخمر بر گوساله‌های هلشتاین مطالعه کرده و با نتایج مطالعه باربارا مخالف بود، ولی الزهال و همکاران (۲۰۱۴) که اثر مخمر زنده را در گوساله‌های هلشتاین مطالعه کرد موافقت داشت.

نتایج مربوط به ازت و اسیدیته شکمبه در جدول 9 آمده است. ازت شکمبه در ۳۵ روزگی برای تیمار Vegetable Pellet Feed در خوراک به‌طور معنی‌داری (0/01 >P) دارای کمترین مقدار و ازت شکمبه در ۶۵ روزگی برای کنترل به‌طور معنی‌داری (0/01 >P)، دارای بیشترین مقدار بود.

جدول ۹- مقایسه میانگین تیمارها مربوط به ازت و اسیدیته شکمبه در ۳۵ و ۶۵ روزگی با آزمون LSD
  تیمارهای آزمایشی سطح احتمال معنی‌داری
فراسنجه‌ها روز شاهد Vegetable Pellet Feed
در شیر
Vegetable Pellet Feed
در خوراک
خطای معیار تیمار استفاده از
پری‌بیوتیک
نحوه مصرف
ازت شکمبه
(میلی‌مول / لیتر)
35 7/65 7/76 7/61 0/177 0/490 0/189 0/797
65 8/1b 7/87a 7/26a 0/139 0/01 > 0/01 > 0/829
اسیدیته شکمبه 35 5/22b 5/43a 5/48a 0/054 0/0021 0/047 0/772
65 5/53b 5/69b 6/1a 0/071 0/01 > 0/01 > 0/008

کمترین میزان ازت مشاهده شده در تیمارهای دریافت‌کننده Vegetable Pellet Feed را می‌توان به افزایش باکتری‌های مفید شکمبه، متأثر از پری‌بیوتیک در شکمبه، و تمایل به افزایش مصرف ازت آمونیاکی برای ساخت پروتئین میکروبی نسبت داد.

همانطور که در مطالعه باربارا کرول (۲۰۱۱) مشاهده شد مصرف مانان الیگوساکارید و اینولین در گوساله‌های شیری هلشتاین منجر به افزایش تعداد باکتری‌های مفید شکمبه و در پی آن کاهش ازت شکمبه به‌منظور ساخت پروتئین میکروبی نسبت به گروه شاهد شد.

باتوجه به مطالعه باربارا کرول (۲۰۱۱)، مصرف مانان الیگوساکارید و اینولین در گوساله‌های شیری هلشتاین منجر به افزایش تعداد باکتری‌های مفید شکمبه و افزایش اسیدیته شد.

در این مطالعه، پری‌بیوتیک منجر به افزایش زمان نشخوار د نتیجه افزایش جوش در گوساله‌ها شد. بنابراین یکی از علل کاهش میزان اسیدیته شکمبه گوساله‌ها می‌تواند افزایش ترشح بزاق و ورود آن به شکمبه باشد.

دلیل احتمالی دیگری که باعث کاهش میزان اسیدیته شده است، بهبود جذب اسید‌های چرب فرار در شکمبه بوده است.

برخی متابولیت‌های خونی مرتبط با سوخت وساز انرژی و ایمنی بدن در جدول ۱۰ آورده شده است. افزایش فعالیت کبدی در زمان درگیری با عوامل بیماری‌زا برای جلوگیری از نکروزه شدن باعث افزایش ترشح آنزیم‌های آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) می‌شود.

جدول ۱۰- مقایسه میانگین تیمارها مربوط به فراسنجه‌های متابولیک خون با آزمون LSD
  تیمارهای آزمایشی
 
سطح احتمال معنی‌داری
صفات شاهد Vegetable Pellet Feed
در شیر
Vegetable Pellet Feed
در خوراک
خطای معیار تیمار استفاده از
پری‌بیوتیک
نحوه مصرف
(U/L) ALT 16/5a 14/3b 13/25b 1/039 0/005 0/035 0/469
(U/L) AST
 
80/43a 68/5b 66/75b 8/100 0/001 0/020 0/139
گلوکز
(mg/dl)
130/5a 122/71b 89/8c 10/092 0/003 0/036 0/005
کلسترول
(mg/dl)
117/54a 97/3b 92b 0/015 0/012 0/026 0/675
پروتئین تام
(g/dl)
4/9b 5/5a 5/63a 0/031 0/047 0/037 0/881
گلوبولین
(g/dl)
1/3b 1/83a 2/18a 0/012 0/039 0/009 0/347
آلبومین
(g/dl)
3/13b 3/45a 3/45a 0/045 0/009 0/028 0/477
نیتروژن خون
(mg/dl)
12/82b 12/17a 11/91a 0/067 0/01 > 0/01 > 0/169

سطح گلوکز در خون نشان‌دهنده مقدار انرژی دریافتی گوساله‌ها در دو ماه اول زندگی می‌باشد، چراکه در این دوران، شکمبه غیرفعال بوده و تنها منبع تامین‌کننده انرژی در گوساله‌های جوان گلوکز است.

البته سطح کمتر گلوکز خون نشان‌دهنده توسعه زودتر شکمبه و استفاده از اسید‌های چرب فرار به جای گلوکز به‌عنوان منبع انرژی است. سطح گلوکز خون می‌تواند تحت تاثیر مقدار مصرف خوراک، قابلیت هضم مواد غذایی و مقدار استفاده بافت‌ها قرار گیرد.

باتوجه به اینکه پروپیوتیک اسید منبع گلوکوژنیک می‌باشد همچنین گوساله‌های دریافت‌کننده پری‌بیوتیک توسعه شکمبه سریع‌تری داشته‌اند، تیمارهای مصرف‌کننده Vegetable Pellet Feed کمترین سطح گلوکز را دارا می‌باشند (0/01 >P).

کاهش سطح کلسترول خون می‌تواند تحت تاثیر جذب و ترکیب غذا توسط لاکتوباسیلوس روده ایجاد گردد که منجر به سنتز نمک‌های صفراوی هیدرولیزه‌کننده و خروج کلسترول از چرخه می‌گردد.

در تیمار شاهد بالاترین سطح کلسترول خون و در تیمار مصرف‌کننده Vegetable Pellet Feed در خوراک کمترین سطح کلسترول در خون مشاهده شد (0/01 >P).

مقدار پروتئین کل بالاتر در گوساله‌های تغذیه‌شده با Vegetable Pellet Feed و افزایش سطوح گلوبولین‌های خون می‌تواند نشان‌دهنده بهبود در سیستم ایمنی باشد، در مطالعه حاضر، میزان آلبومین و گلوبولین خون به تبعیت از میزان پروتئین تام خون در تیمار مصرف‌کننده Vegetable Pellet Feed در خوراک بیشترین مشاهده را داشت (0/01 >P).

میزان نیتروژن خون در تیمار مصرف‌کننده Vegetable Pellet Feed در خوراک نسبت به سایر تیمار‌ها کمترین میزان بود که اشاره به ساخت پروتئین بیشتر از ازت آمونیاکی دارد (0/01 >P).

در مطالعه‌ای که توسط عشایری‌زاده و همکاران انجام شد و از پری‌بیوتیک در خوراک جوجه‌های گوشتی استفاده شد، تیمارها هیچ تأثیری بر فراسنجه‌های خونی کلسترول، تری گلیسیرید، پروتئین تام و HDL نداشت؛ ولی، باعث کاهش LDL و VLDL سرم خون شد.

هگمولر در سال ۲۰۰۶ بیان کرد مصرف پری‌بیوتیک‌ها سبب افزایش رشد باکتری‌های اسید لاکتیک در دستگاه گوارش می‌گردند. این میکروارگانیسم‌ها با غیرمزدوج ساختن نمک‌های صفراوی، قابلیت جذب آنها را در روده کاهش می‌دهند.

در مطالعه نرگس خانی و همکاران که در سال ۲۰۱۰ انجام شد، هیچ اثری بر شاخصه‌های خونی با مصرف پری‌بیوتیک در گوساله‌ها مشاهده نشد. همچنین جذب گلوکز افزایش و لیپوپروتئین با دانسیته پایین و کلسترول کاهش یافتند.

گلوکان در تحقیق خود نشان داد که مصرف مانان الیگوساکارید پروتئین تام، آلبومین، کلسیم و فسفر را تحت تأثیر تیمار پری‌بیوتیک قرار نداد.

نتایج حاصل از ارزیابی نمونه‌های خون در جدول ۱۱ آورده شده است. مانان الیگوساکارید قدرت فاگوسیتوزی گلبول‌های سفید را افزایش می‌دهد. همچنین اثر افزاینده بر فعالیت النفوسیت روده دارد. بتاگلوکان نیز توانایی فعال کردن ماکروفاژ، نوتروفیل و مونوست دارد.

جدول ۱۱- مقایسه میانگین تیمارها مربوط به شمارش سلول‌های خونی با آزمون LSD
  تیمارهای آزمایشی سطح احتمال معنی‌داری
صفات شاهد Vegetable Pellet Feed
در شیر
Vegetable Pellet Feed
در خوراک
خطای معیار تیمار استفاده از
پری‌بیوتیک
نحوه مصرف
مونوسیت (%) 1/2b 2/3a 2/6a 0/49 0/003 0/042 0/709
لنفوسیت (%) 69/8b 72/4a 76a 1/205 0/032 0/009 0/394
نوتروفیل (٪) 23/6b 25a 21/2c 0/892 0/0018 0/042 0/044
نوتروفیل/
لنفوسیت
0/34a 0/35a 0/28b 0/013 0/0004 0/042 0/047
شمار گلبول‌های
قرمز (µ)
7962000b 8283000a 9093000a 269136 0/00367 0/017 0/553
شمار گلوبول‌های
سفید (µ)
5050c 10098b 15734a 6/66 0/01 > 0/01 > 0/014

هنگامی‌که ایبل و همکاران در سال ۱۹۹۲ در تغذیه انسان‌ها از بتاگلوکان مانوبیوز با واحد‌هایی با پیوند‌های بتا ۱-۴ استفاده کردند، ماکروفاژهای فاگوسیتیک آن‌ها درمقایسه با گروه کنترل افزایش یافت.

موش‌هایی که ۱۰ درصد الیگوساکارید یا اینولین مصرف کرده بودند تولید ماکروفاژ‌های فاگوسیتیک و سوپر اکسید بیشتری در مقابل گروه کنترل داشتند، جکلا در سال ۲۰۱۴ آزمایشی در رابطه با اثر بتاگلوکان جو و مخمر بر سلامت و ایمنی جوجه‌های گوشتی انجام داد و مشخص کرد که هردوی این منابع بتاگلوکانی باعث بهبود فعالیت سیستم ایمنی و مقاومت طیور به عوامل بیماری‌زا می‌شوند.

پاینه نیز مشاهده کرد مصرف پری‌بیوتیک منجر به افزایش هموگلوبین و اریتروسیت شد اما بر نوتروفیل، لنفوسیت، مونوسیت، بازوفیل و نسبت نوتروفیل به لنفوسیت اثر معنی‌داری نداشت.

نتایج مرتبط با ایمنی در جدول ۱۲ نشان داده شده است. بتاگلوکان پس از عبور از اپیتلیوم روده به گیرنده خود در سطح سلول‌ها متصل شده و باعث افزایش آنتی‌بادی می‌شود.

میزان این دو ایمونوگلوبولین در خون گوساله‌ها به‌طور عمومی‌ (زمان اول قبل از تزریق آنتی‌ژن سالمونلا) و به‌طور اختصاصی علیه آنتی‌ژن سالمونلا (زمان دوم بعد از تزریق آنتی‌ژن سالمونلا) بررسی شد.

جدول ۱۲- مقایسه میانگین تیمارها مربوط به سطح ایمنی با آزمون LSD
صفات
(میکرولیتر/میلی‌گرم)
تیمارهای آزمایشی سطح احتمال معنی‌داری
شاهد Vegetable Pellet Feed
در شیر
Vegetable Pellet Feed
در خوراک
خطای معیار تیمار استفاده از
پری‌بیوتیک
نحوه مصرف
IgA عمومی 6/70b 7/20b 9/00a 0/27 0/0004 0/0003 0/044
IgA اختصاصی 7/60c 8/56b 9/75a 0/97 0/003 0/002 0/039
IgG عمومی 13/07c 14/89b 15/75a 0/12 0/0005 0/0004 0/044
IgG اختصاصی 14/44b 15/45b 16/94a 0/32 0/0015 0/001 0/075

نتایج مقایسه میانگین قبل و بعد از تزریق آنتی‌ژن در همه تیمارها نشان داد مقدار IgG و IgA به‌طور معنی‌داری افزایش یافته بود. ولی میزان افزایش آن‌ها در تیمارهایی که Vegetable Pellet Feed در خوراک داشت، نسبت به دیگر تیمارها بالاتر بود (0/01 >P).

همان‌طور که قبلاً بیان شد، کالکتین‌ها مسئول عملکرد سیستم ایمنی می‌باشند. یکی از انواع کالکتین‌ها، پروتئین باندشونده با مانوز است که می‌تواند به مانوز، ان استیل مانوز آمین و یا ان استیل گلوکز آمین متصل شود، که مانان الیگوساکاریدها تولید این پروتئین‌های باندشونده با مانوز را تحریک می‌کنند.

این ترکیب بهبوددهنده فاگوسیتوزیس یا فعالیت پادتن‌های ایمنی است. از مهمترین نقش‌های IgA، که در مقابل عوامل بیماریزای موجود در دستگاه گوارش، در مخاط ترشح می‌شود، جلوگیری از اتصال پاتوژن‌ها به سطح موکوس اپیتلیوم روده است.

این ایمونوگلوبولین با خنثی‌سازی میکروارگانیسم‌های پاتوژن، پاسخ ایمنی التهابی را خنثی کرده؛ درنتیجه، از التهاب اپیتلیوم روده جلوگیری می‌کند.

 IgG یکی از ایمونوگلوبولین‌هایی است که درمقابل قند‌های خاص مانند دکسترین، مانان الیگوسالکارید و بتاگلوکان به مقدار زیاد تولید شده که ایمونوگلوبولین G باعث افزایش ماکروفاژها و فعالیت بیگانه خواری می‌شود.

طبق مطالعات برون و گاردون بتاگلوکان در سطح سلول‌های ایمنی و آنتی‌بادی‌ها به گیرنده (دکتین-1) خود متصل شده و با ارسال پیام منجر به تحریک سیستم ایمنی و افزایش ترشح ایمونوگلوبولین‌های A و G می‌شود.

این نتایج با نتایجی بود که از مطالعه کلی پاینه و همکاران در سال ۲۰۱۵ بدست آمد موافق بود.

نتیجه‌گیری

مصرف ۱ کیلوگرم Vegetable Pellet Feed به‌صورت کاملاً مخلوط با خوراک به علت دارا بودن مانان الیگوساکارید با تحریک اشتهای گوساله‌ها، می‌تواند با تحت تأثیر قرار دادن میزان دریافت خوراک، رشد گوساله‌ها را به‌خوبی بهبود دهد؛ بعلاوه درصد بالای بتاگلوکان، ازطریق افزایش گلبول‌های سفید فاگوسیتوزکننده؛ همچنین ازطریق افزایش ترشح ایمونوگلوبولین‌های مختلف در دستگاه گوارش و در خون، ایمنی بدن را به خوبی بهبود می‌دهد.

همچنین به‌علت افزایش سلامت و شادابی گوساله‌ها، مصرف خوراک آن‌ها را بهبود می‌دهد.