به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ مهم‌ترین فاکتور کنترل سلامت گله میزان اشتها و خوردن دان و آب می‌باشد.
- هرگونه کاهش اشتها باید علت‌یابی شود. ولی در بیماری کوکسیدیوز ممکن است مصرف آب افزایش یابد.
نیازهای پرورش طیور را بیابید.
- میزان تقریبی مصرف دان و آب را می‌توان از فرمول‌هایی بدست آورد. مثلاً مصرف دان برای یک قطعه جوجه را بر حسب کیلوگرم می‌توان از ضرب سن گله به هفته در عدد 2./. و مصرف آب بر حسب لیتر را با ضرب همین عدد در 3./. می‌توان به دست آورد.
مثلاً یک قطعه جوجه در 3 هفتگی حدود 0.06 گرم دان و 0.09 لیتر آب می‌خورد و این میزان برای یک گله 10000 قطعهای 600 کیلوگرم دان و 900 لیتر آب می‌شود.
- آرامش و آسایش گله را کنترل کنید. آیا جوجه‌ها احساس راحتی می‌کنند و توزیع یکنواخت و پراکنده دارند. اگر گله بیش از حد سر و صدا می‌کند، مشکلی از قبیل تشنگی و گرسنگی یا گرما وجود دارد.
- کیفیت مدفوع را به لحاظ آبکی بودن و شل بودن و نیز رنگ آن را تحت نظر بگیرید. با چرخش در داخل سالن می‌توانید متوجه افزایش یا کاهش و تغییرات کیفیت مدفوع گردید.
- به آرامی وسط گله بنشینید به صدای آن‌ها کاملاً گوش بدهید تا بتوانید افزایش غیرطبیعی عطسه و سرفه و خرخرها و رال‌های تنفسی را تشخیص دهید. این کار در زمان خاموشی، نتایج محسوس‌تر و دقیق‌تری دارد. اما در زمان روشنایی به سر و چشم و صورت جوجه‌ها دقت کنید تا موارد آبریزش و تورم احتمالی چشم را ببینید.
- افزایش مشکلات اسکلتی و لنگش را تحت نظر داشته باشید.
- هر ده روز یک بار تعدادی جوجه را برای کشت و آنتی‌بیوگرام و کشف سریع آلودگی‌های در حال "کمون" به آزمایشگاه ارسال کنید.
- اطلاعات کلی هر مرغدار از بیماری‌ها ضرورت دارد ولی درمان بیماری باید به دامپزشک مجرب سپرده شود. به این منظور خلاصه‌ای از مشخصات انواع بیماری‌های طیور را در ضمیمه شماره 2 آورده‌ایم.
- دفع بهداشتی لاشه تلفات بسیار مهم است. کوتاهی در این کار زمینه، حضور دائمی عفونت‌های قدیمی را در مرغداری تضمین می‌کند به گونه‌ای که برخورد با آن‌ها دوره به دوره مشکل‌تر می‌شود. گودالی به عمق 10 متر و قطر 2 متر برای یک مرغداری 10000 قطعهای کافی است. روی گودال یک لوله سیمانی با قطر 30 سانتی‌متر بگذارید تا لاشه‌ها را از آن‌جا به داخل گودال بریزید. یک درپوش هم روی لوله بگذارید.
- سوزاندن ضایعات در کوره، بهداشتی‌تر است ولی ممکن است موجب ایجاد بوی نامطبوع و اعتراض همسایگان شود.
بارگیری جوجه‌ها
- پس از بارگیری در طی 2 ساعت اول هر قطعه 75/0 درصد از وزن خود را از دست می‌دهد و بعد از آن برای هر ساعت اضافی 3/0 درصد دیگر کاهش وزن خواهد داشت.
- دان را 5 ساعت قبل از بارگیری قطع کنید ولی آب را تا پایان بارگیری قطع نکنید.
بیشتر بدانیم:
شرایط جوجه‌کشی و انتقال جوجه‌ها به سالن مرغداری
نقش پروبایوتیک‌ها در صنعت مرغداری
تاثیر عفونت و کمبود آب بدن در کیفیت جوجه‌ها (بخش اول)
- بارگیری را در ساعات کم نور و پس از پن‌بندی و تقسیم جایگاه انجام دهید.
- در هر دست بیش از 3 قطعه برداشته نشود.
- گرفتن جوجه‌ها باید از هر دو پا (نه فقط یک پا) باشد تا آسیبی به آن‌ها نرسد و افت کشتارگاهی به حداقل برسد.
- وزن قسمت‌‌های مختلف بدن پس از کشتار به این شرح خواهد بود:
72% لاشه قابل مصرف است که شامل 62% گوشت و 10% اندرونه (قلب و کبد و سنگدان) است.
28% لاشه غیرقابل مصرف خوراکی است که شامل 18% (خون- پر و سر و پا) و 10% اندرونه (روده- ریه- کلیه- طحال و لوزالمعده) است.
از کل گوشت قابل مصرف 37% را ران، 34% را سینه، 14% را بال و 15% را سایر اجزاء تشکیل می‌دهند.
شاخص‌ها و عملکردها
مرغدار باید ارزیابی درستی از عملکرد خود در هر دروه داشته باشد و بکوشد با برطرف ساختن ضعف‌ها و کسب تجارب جدید، عملکرد موفق‌تری برای دوره بعدی داشته باشد.
ثبت آمار تلفات، مصرف آب و دان، وزن‌کشی، ضریب تبدیل و مقایسه آن‌ها با ارقام استاندارد به مرغدار کمک می‌کند تا بتواند عمکرد خود را ارزیابی کند و بداند که در جاده استانداردهای سلامتی حرکت می‌کند یا از آن منحرف شده است و در صورت انحراف از معیارها، به موقع به تصحیح و برطرف کردن مشکلات و معایب اقدام نماید.
خوب است در پایان یک دروه مرغداری مجموعه فاکتورهای به دست آمده را در فرمول زیر برای ارزیابی و قضاوت نمره خود و عملکردتان بگذارید تا بتوانید معیاری برای مقایسه هر دوره با دوره‌های قبل و بعد از آن داشته باشید.
شاخص عملکرد مرغداری
صد×ضریب تبدیل× میانگین سن فروش ÷ درصد ماندگاری گله × میانگین وزن بر حسب گرم= شاخص
شاخص عملکرد عالی بالای 20 و شاخص عملکرد خوب 20- 18 و شاخص عملکرد متوسط را 18- 15 و شاخص عملکرد ضعیف را زیر این ارقام در نظر بگیرید.
مثلاً مرغداری که گله‌اش 10% تلفات داشته و 90% ماندگاری دارد و میانگین وزن گله‌اش 2200 گرم و میانگین سن فروش 45 روزگی و ضریب تبدیلش هم 2 بوده باشد عملکردی با شاخص 22 و عالی دارد: 22 =100 × 45 × 2 ÷90×2200
برای مطالعه بخش‌های دیگر این مقاله کلیک کنید: آموزش راه‌اندازی مرغداری
نوشته شده توسط دکتر محمد امین مروتی
نژاد مرغ و خروش موردنظر خود را بیابید.